FN 7 5 9; 2.S3; 2 M .
A /
L <Aj d._ i
A
I • ’
iP'
Digitized by the Internet Archive in 2017 with funding from Boston Public Library
i
https://archive.org/details/diodorisiculihisOOdiod
7
|
' |
|||
|
r pr * * |
'
, ■ .
"
|
' V |
• |
|
|
«S ( |
||
tr
w
Bil
_ . /
t*
t % J ,
.
v . i'
,
?S> *
■ *
, ■
» l*V
ii
: * *
I
cb kjUAA-V^A-
VV‘. 'S V55
DIODORI SICVLI HISTORIARVM PRISCARVm APOGGIO IN LATINVM TRADVCTI LIBER PRI MVS INCIPIT: IN QVO HAEC CONT1NENTVR TOT1VS OPERIS PROHEMIVM.
c
VAE de mundi creatione detj omnium prima origine ab seggptiis traduntur.
uae de diis fabulof^ segjptii ferunf & quae in aegvpto ab eis urbes fint conditae.
De primo bominum ortu & eorum priori uita.
De bonore immortalium & templorum aedificatione.
De fitn eeggpti &i quae de nilo prae ter opinionem dicuntur.
De caufa inundationis nili & quae de illa tum bifloria tum pbilofopbi fentiunticorumcjcontradidlione. # ,
INCIPIVNT capitula fecundi libri in quo baec cotinentur. Gelba regum aeg^pti u(cp ad Amalum regem. Defepulcbrispgramidibuiqsxggpti quae inter feptem miracula anna merantur& eorum conditoribus.
De legibus ac iudiciis aeggptiorum.
De animalibus diis apud aeg^ptios lacris eorum<j cultu;
De moribus quo in fepeliendis mortuis (eruant.
De grxcis excellentibus dodlnna uiris qu; ruditionis gratia in aeg^ptu profeci (unt.
INCIPIVNT capitula tertii libri in quo basc continentur; De nino qui primus in afia imperauit decp eius geftis*
De femiramidis genere eiufcp incremento.
(Quomodo ninus duxit uxorem femiramidem ^ppter eius uirtutes.
Q nomo femira mis pofl morte nini fufcepto iperio multa egregia fecit Aedificatio babiloniae.
De femiramidis in xgpptum actbiopiam atqi indiam expeditione.
De fuccefioribus Tuis regum babgloniae delitiis & ocio.
Q uomodo (ardanapalus ultimus afliriorum rex propter uoluptates re gno a barbaco medio priuatus efl.
De regibus medis & quomodo deeisdifientiuntferiptores.
De caldefs di de obferuatione adrorum.
Delcriptio indice di de his q in ea fiunt deqi indoli moribus &iditutis De fcitbis amazonibus & Hyperboreis.
Dearabiaidecjbis quae in ea fita effe fabulantur.
De ini ulis uerius meridiem ln oceano inuentis.
INCIPIVNT capitula quarti libri in quo baec continentur. De etbiopibuf qui fut ultra libya decp bifqui apud eoi atiquitus fertur De auro qui i extremis aegy pti effoditurideq? eius pparationis artifitio. De bis qui maritima loca arabiae icolut atq* ad oceanu fita uerfus idia lo ca uergunt.-Vbi defcribantur fingulati nationes di quibus legibus utnn tur& quaobre multa de eis uariae ferutur:mimeq3 fides illis praedetur. De priicis liby se rebusidecp bis quae de gorgone di amazonibus di amo ne atq3 adbantibus fcribuntur.
De bis quae de nifa feruntur fabulae in quibus de titanibus de dionyfio di deorum matre continentur.
INCIPIVNT capitula quinti libri in quo baec continentur, P robemium de bis quae apud bidoricos fobulofae feruntur de dionylio priapo hermaphrodito di mufis.
De bercule di duodeci eius laboribus cseterilcp uf<j ad uitx finegedis. De argonautis medea di filiabus pelei.
De pronepotibus„berculis.
De tbefeo di eius certaminibus;
Deleptem regibus qui ad tbebas cadrametati funt.
De proauis eorum.
De neleo di eius pronepotibus.
De aiopi filiabus di ead liberis.
De pelope tantalo oenomao di niobe.
De dardano di eius ufqj ad priamum pronepotibus.
De dedalo minctauro:& de minois exercitu aduerfus cocalum regem; De arideo:dapbnide:euridice di de orione,
INCIPIVNT capitula lexti libri in quo baec continentur. De bis quae fabulofae de ficilia ferutur di de figura di magnitudie Ifulae. De cerere ac prolerpina di frumenti inuentione.
De lipara & exteris qua? eolides infula? appellata? funt.
De me dita glauco & cercina.
De tbalia cpmo & fardone.
De pitbuiffa & infulis qua? aliqui baleares appellant*
De infulis oceani qux ad befperum uergunt.
De brirannia infula &C dea qua? dicitur bafilea ubi eletfrum oritur.
De galitia celtiberia biberia Iyguria qprrema &de bis qui ea loca babi tant & quibus legibus qui ea loca habitant utantur.
De ifulis oceani quae ad meridiem funt:& de ea qua? biera appellaturi p3nebea & qux de bis qua? in ea feribuntur.
De famotbracia & de m^fleriis quae in ea funr*
De naxo fyrna 6 ( calidria.
De rbodo & iis qux de ea fabulofx feruntur.'
De cberoneflo qux rbodo oppofita ed.
De creta 8>C iis qux de ea fabulofx feruntur ufqs ad iuniora tempora*
De lefbo cbio farno coo & rbodiorum coloniis.
De tbenedo &C de babitatSibus eius i de eis q a tbenedis gefra dicutur De cicladibus infulis. FINIS.
*
/
VLLVS Antea quatuuis prxclarus rerum fcriprci1 fuit Sactiflime pater: qui fuu opus xque merito:atqp ego tibi bas measuigilias:alicui pricipi dicaret. Q_uid e enim xquius:q ingenii monumenta ad eu dedinare: qui omnibus ingenio prxdet& doctrinaf Aut cjuod magis debeam:q meos riuulos ad eum fontem referre: a quo curfus prxfentis operis emanauiriNam licet an tea quicquid ocii fupererat ad feribedi curam: ne per fecordia efflueret: mea lponte c5ferre:erat tamen paulo remiilior animus temporum : ne dicam fupenorum pontif cum:culpa:cum omne ferme tempus no i litte raru : prout optabam: dudiis:fed in quxdu ad uitx fudenta culum con fumi rerum inopia urgeret .Et certe quanq uitx mea: inditutio ea fem per fuerit:ut pluris uirtutem q peamiam fecerim: tamen nimiu aliquan do:Gue^ loqui licet: nodri pontifices i erigendis ornadifep dcctojji ui rorum lgeniis donnitarunt:Q_uidam bonarum artium infcitia:quidam ita pecunia: addicti:ut plus apud eos ambitionis & quxdus: q uirtutis aut littera^: ratio ualeret . Q ux res bonis uiris admodu grauis: multo rurn mentem a feribendi cogitatione alienauit. Indignu quippe ed: nec fapientibus uiris sequo animo ferendum:eos fxpiffmereiectis meliori bus prx exteris extolli:quos:utleuiterdicam:nibil prxterpontifcum uoluntariam indulgentia comedet.T e folu bxc neffra cofpexit xtas: qui cum probe neris uirtutem uitx mortalium cucem effe: prxdantfs doctrina uiros fubleuares:&ab inerti ocio ad ferifendi negeeium tradn ceres: V t uere hanc noffram ebridiana rem pu.ab eo nunc regi gloriari potlimus :qui&fapientiflimus exidat:& diligat fapientix dudiofos. Q uod unum fane exledis cei donum tanti faciedum cenfeo: quati ed uirtus uiciis prxferenda.Nam ubi doctrinarum ceflat exercitia :ubi nui lum inter doctos atep ignauos diferimen uiget:ubi nullus uirtuti locus: nulla dudiorum ratio habetur: uicia ibi regnent: torpefeat ingenia:prin cipatus & regna decidat: rerum cp omnium domiretur cofufio neceile c. Itaq? nunq fatis p meritis tua probitas ac uirtus laudari poted:quxcu omnem ante actam uitam uariis difciplinis impenderit:nuiic& doctis fa uet uiris :&fua munificentia reliques ad eandeinuitatuirturis emulario nem. Ego fane: niius inter omnes tenuis ed&doctrina & dicendi facul tas:profiteor me ruis exortationibus liberalitatecp compulfum operofi us q anteifcribendi fbudio incubuifle.Nam cum prius hortatu tuo xeno
pbontem deceri uitalatinislegedumtradidifTenu&cbos quoqdexdio dori liculi libros:quos fabulofos ob antiquitate tempo ruinam ante bellu troianum ada continennappellauit: traducendi munus te inflante fufee pi.Haud ignarus rem fatis difticile me fubirei&l multo^ expolita obtre dationi:qux licet fit parui bonis pendenda: tamen cum pnfeos illos fu ma audoritate uiros aliquando lacelliuerit:quid de nobis extimadu efl: quos non audoritas non dignitas tuetur' Sed tuo: quod ell exquifitifli munudodof^q; iudicio fretus: hoc opus abfolui :eam mibi tranllerendi legem inflituens:qux a me in xenopOotis probemio prxfcripta efl:ut ommifla uerbo^r.qua multi grxco^i utuntunambage lentendis bxrens noflrum dicendi morem fuerim:falua rerum fide fecutus. A ledoribus uero:ut noflris acquiefcant copiis:pofdulo:necp ultro q uires ierant: exi gere a nobis uelint.Si quis ampliora petat ingrati bominis munere fuge tunnon contentus bis:qux nulla cu impefa ultro liberali manu porrigu tur.Ne quis uero id infeitia fadum putet:fciat confulto me breuitati co fulentem:aliqua omifiiTe:qux facietate orationi peperiffent potius :q uc nuflatem.Licet aute in libri primordio fatis ab audore de bifforix utili tate lit explicatu: bxc tame antiquitatis indagation qua omnis prilca^t rerum a primo^ bolum ortu uicp ad bellum troianum cognitio uerfatur prxeipuis eff laudibus efferenda. Ab boc enim ueluti bifloria^t fonte: qui poifmodufecuti iuntnn priicis bilforiis fabulifep recenlendis baufe re:unde ad exteros tra ni tundere ualeret.Opus boc certe uariu elf :egre gium:luculentu:nofrris uero adeo utile cognitu: ut exiffime legentes ex tot rerum excellentiu notitia labori noflro gratiam habituros. Sed iam ipfe diodorus loquatur.
TOT1VS OPERIS PROHEMIVM.
Q_ux de mudi creat5e:deni(^ oium pna origine ab xgyptiis tradutur. Q. ux de diis fabulofe xg^ptii ferut:& qux i xgj?pto ab eis urbes fint conditx. De primo bominum ortu:& eorum priori uita.
De bonore imortalium & templo^ xdificatione. De fitu xg^pti: & qux de nilo prxter opinionem dicuntur. De caufa inundationis nili: &qux de ifTa tu biflorici tu pbilofopbi fentiunt eor^q; cotradidione.
Agnas merito gratias reru feriptoribus boies debet: qui fuo labore plurimu uitx mortaliu q^fuere.oflendunt em legenti bus prxterito^i exeplis:quid nobis appetendu Gt :quid ue
fugiendum.Nam:q multari experimento re^d uariis cum laboribus picu liicp pcul ipfi ab omni difcrimine gefba legimustnos admonent maxime quid conferat ad degenda uita. I deocp berou fapientiflimus elb habitus is:qui fxpius aduerfam fortunam expertus multo^i urbes ac mores con fperit. Cognitio uero exalior^ tum fecundis tum aduerfis rebus pcaepta dodlrinambabetoium periculo^ expertem. Omnes praeterea mottales mutua quadam cognatione uindbosdicet locis ac tempore diffames fub unum ueluti confpedlum redigunndiuinam fane prouidentiam imitati: qua: tum cadi ornatum: tum naturas bominuuarias comuni ordine cuo dam per omne acuum c5plexa:quid queq? deceat diuino munere imparti tur.Eodem pafto qui totius orbis uelut unius ciuitatis a dia fuis operibus iniTruerunttin comunem ea utilitatem confcripfere.Pulcbrum efb igitur exalioFji erratis in melius infbituere uitam ncfrram:& nen quid alii xge nt quxrereifed quid optime adlum fit:nobis proponere ad imitandum, Seniorum confiliatquos longa aetas prudentiores effecit: laudantur a iu nioribus. At bos antecellit bifboria:quato plura exempla rerum comple dliturdiuturnitas temporistq bominis aetas, Itacp ad uita: inflitutione utiliflima bifboria cenfenda efb: tum iunicribus: quos ledtio diuerfaFj: re rum antiquioribus aequat prudetia:tum uero aetate maturis: quibus diu turna uita rerum expimentafubminiflrauit. Addeqp priuates uiresim perio dignos efficit. Imperatores obimcrtalem gloriam ad praclaiafa cinora impellit .Milites ^ppter laudem: quae mortuos fequitur: jmptio res efficit ad picula^p patria fubeunda.Im^pbos timore infamiae a malis facinoribus deterret.Deniq? littera^ monumetisiqua: tefbimoniu.uirtu ti praebent: moti quidam tum condidere ciuitates:tum leges utiles uita: mortalium edidcrunt.Ncnullinouar^ artium dcdlrinarucp inuenteres ad ufum getiu extitere.Sed oium rerji:quibus faelic.tas b eminis paratur laude prmeipua caufacp bifboriae tribui decet.Efl' enim cufbos eor^:quae cum uirtute adla funtitefbefemalefadlis benificamqp erga omne genus bonim praebens. Et em fi ea:cruae de inferis & quide fabulcfe feruntur: multu conferunt bolbus ad pietatem aciuflicia feruanda:ouanro magis putandu efb bifboria ueritatis afTertricc:tanq totius pbilcfcpbiae p^aren tem:mores nolbros effugere ad uirtute. Omnes enim fere mortales na turac infirmitate maiore uitae parte cciofi aefegnes degunt: ctcj^ uitae ac mortis a:qua obliuio efhcu paruiriufq- iteritus fequatrr. V irtutis ue ro facinora imortaliafunt: praefertim cum bifboriae benefeiu acceflbr.Et
quidem decori ed mortales labores ppeti pro gloria imortali . Hercules quidem magnos multoicp dum uixit labores ac picula fpSte adiit:ut Tuis erga omnes gentes beneficiis imortalitate donaretur. Gxteros egregios uirtute uiros:bos quide berounubos uero deorji bonores aflecutos uide musioes certe magna laude dignos:fedeo^ tamen oium gefira ac uirtu res bidoria ab interitu uendicauit.Et eni extera monumenta ad patjt tc pus pdurant uariis caiibus didurbata:billorix uirtus p uniuerfum orbe diffufa:ipfu:quod extera confumintepus cudodc fui babet. Affert prx terea multu opis eloquentix:qua nil fere pdarius repitur.Hac grxei bar baris:dodi:indodis prxferunturicu bxc una fit: qua boies inter fe exte ris antecellantiuidetur quoq? res effe tanti:quanti fuerit dicetis uirtus &C eloquetia.Et quide uiros bonos laude dignos arbitramunut qui uirtutis iter nobis odenderunttue^: cum alii aliud iter fibi delegerint: poefis qui dem magis oblectare animos:q qadefle uidetur: & gentium leges ac indi tuta magis punire q docere. Ita lartium reliqua^:bxc nil aa ixlicitate conferunt barum utilitas damno pmixta ed.Q_uxdam pro ucro docent mentiri.Sola bidoria pares uerbis res gedas reprxfentans:omnem com pledtitur utilitate.Nam & ad bonedu impellit:detedatur uicia:probos extollit:deprimit improbos. Deni cp re^:quas deferibit: expimento plu rimum proficit ad redam uitam.Aduertentes igitur quanta laus feripto ris maneat: exemplo eo^i moti:quiicribendoopam prxbuerunt: baebi doriam aggrefli fumus. Verum cum fupiores memoria feriptores repeti mus:paululum admirari multoj^ cogimur ccfilia:qui cum multant diuer farumqs rerum notitiam plurimum in fe continere utilitatis norint:eoru tamen quidaimaut genus aut urbis unius bidoriam abfoluere: pauci a ue tudis bidoriis initium fumentes ufep ad eorum tempora gedas res & in communi podtas complexi funt.Et bi quidem fua tempora tatum tradi dere baud continuata fuperioribus rerum ferie:bi barbaro^ geda tranf greffi funt. Alii antiquas bidorias ueluti fabulofas ^ppter earum diffcul tatem contempferunt.Non nullo^t:cum expiffent: mors prxuenies bi dorias interrupit.Nulli uero tranfeendere feribedo macedonum tempo ra:in pbilippiautalexandri aurfucceflopt gedis tantummodo uerfati. Multis autem memoratu dignis rebus deiceps ufep ad nodram xtatem adis: nullus bidoricus ea feribere unica bidoria conatus ed:rei magnitu dine forfan diffifus.Q^ua propter licet tempori rerucp uarietate:tu feri ptoribus diuerfa tradentibus:arduauideatur& memoratu difficilis prx
tentorum defcriptio:attamen decreuimus &ipfi eam bidoria:qux mul tis prodeiTet:ob effiet neminidegetibus tradere.Nam fi quis memoratu dignas &C totius orbis: tanq unius ciuitatis:prifcoj^ tempori ad fua ufq3 xtatem gedas res fcripferitdaboriofum quippe fubibitopus :ue^i fatis audientibus utile. Licebit enim tanq ex fote uberimo:quid cuicp ufui exi dat: haurire:. Q uod fi quis pcurrere omnes fcriptores cupiat : opprime tur tum libror?: multitudine:tum diuerfafcribentium uarietate: ut baud facile uerum pollit elicere. At ea:qux fub unicam bidoria digeruntur:in proptu funt leporibus: facilifcp eoi?: notitia ed. Denicp eo fcribendi mo dus bic ed prxdantior cxteris:quo utilius parte aliqua totum babetur: Sdcontinuurei prxdatdiuifx.Id quocpquod teporibus difpartiturno tiusedeo:quoded tepore confufu. Igitur peniitantes bunc fcribendi modu effie utillimu :ueRi plurimo labote:& tepore longo egente: trigin ta annos iboc opus abfumpfimus. Multis enim difficultatibus acpiculis maiorem adx peragrauimus europxcp parte. Qjio maiori:qux a nobis deferipta Iunt:ex parte locis confpedis certa litteris madaremus. In mul tis enim loco^i ignorantia errarunt non folu:quida rudes fcriptores:fed etia dodi, Vrbs prxterea rornad qua plurimo tepore uerfati fumus :ob imperii magnitudine p uniuerlum orbem diffiuffiplurimum nobis ad feri bendum opitulataed.Orti enim ex argira ficilix ciuitate:percxpta a ro manis:qui ad eam cdfluebantdatina lingua ex ueteribus annalibus & du ces.eorum &C geda nouimus . I nitium uero fcribendi fumpfimus ab bis: qux tum grxei tum barbari prifei fcriptores taq fabulis fimilia littera^ monumentis explicuerunt. Et quoniam prifea illa ad nodra ufq; xtatem tempora c5pledimur:in bunc modum paucis bidoiiam nodram diuifi mus.Primi fex libri antiquorum gedatqux illi fabulofa appellant: ante bellum troianum continent:in borum primis tribus :barbarorum:in reli quis antiquae graecorumres narrantur. In undecim deinde conferuntur; qux a troiano bello ufq? ad macedonis alexandri mortem geda funt. In reliquis tribus &uiginticoniicimus:qux deinceps ufep ad bellum galli cum continentunquod romani duce lulio cxfare:is ob geda egregia in ter deos &lrelatus:uirtute cuius gallia omnis fuba&a ed geffiere:proten dit uero romanum imperium ufep ad britanix ifulas. Huius res priores gedx primo centefimx o&ogefimx olimpiadis annoadlx funtprin cipanteatbenienfibus Erodo.temporjijqux nodra bidoria ante bellu troianu c5prxbendit:fcripto^iiopia baud fatis certa nobis ratio copta
. a . iiii .
edabeo.Appollodorusatbenienfsodogintaannoi^ bidoriam conte xuit:ufcp ad reditum beredidarum:a quibus ufqi ad prima olpmpiadem anni computantur trecenti 6c uigiti odo numerato tepore : quo reges la cedaemonia: imparut. A prima uero ol^mpiade ufcp ad initium belli gal liciiquod nobis (latuimus fcribendi finem:! eptingenti funt & triginta anni.Omnis baecergobidoria quadraginta explicata libris annos ccm pleditur mille centu triginta odo:bis exceptis quos ufq; ad bellu defcri pfimus troianum.Haec diligenter partiti fumus:quo & legentibus nota fiat bidoria:6dnuidi abdineant a detradione.Q^uauis quaerite fcripta eiunticarebunt inuidia:quae uero infcitia omittenturialio^i idudria cor riget.Nunc prlcipiufcribendae bidoriac fumetur. Q_uid de aiis &qui primi eos colere dccuerunt:&quid de illoti imortalitate fenferint:baud paucis ppter rei difficultate exprimi pot.Sed quae ad bifloriam ptinerc uidebuntur.quofint notiora legentibus : i certa dillribuemus capita:ut nibil dignum memoria omittatur.De genere aute bominum : decp bis: qua: in orbe terra^ antiquitus dicuntur gella: dilige n ter qua n tu in tam remotis ^ppter antiquitate rebus licebit a prifcis illis teporibus fumpto initio feri bemus. Prima bominu generatio apud dodiflnr.os ac praedan tiffmosuirosiquiuera naturam &billoria tradiderunt: duplex fertur. Q uida mundu ingenitum 6c incorruptibile & genus bominu ab teter no extitifle necp baouifle ortus principiu fenfere « Q_uida genitu corru ptibilemcp arbitrati.&boies dixerut generationis initiu tepore efie for titos.Nam a reru primordio & caelum & terra unica babuiffe ideam in mixta eo^i natura.Exinde didindis inuicem corporibus cacpifle mundu bunc ordine: que uidemus. Aerem quidem motum bunccontinuu forti tum:& ignea partem eiusfupioralcca propter leuitate aiunt appetifle. Eadem caufa folem & adra curfus fuos fortita.Q_ucd uero bumeri mix tum eode detiflfe in loco ^pptergrauitatdquae cum mixta ef.ent:ex burm dis quide mare effedurmex durioribus uero terra lutofam euafi(le:6<: c m nino mcllem. Haec primum cum (olis ardore denficreuafidet : eius ped modu fuperficie ui caloris tumefada multis in locis b umeres quofda e(fe concreatos:in quibus putredines tenui coritedae pellicula fuit excitat ac: queadmodum in paludibus &dagnis aegrptiis uidemus accidere: cu (n gidam terram fubito aedus aeris calefacit:cum uero in bumidis calore ad bibito generatio fiat:& nodu quidem circufufus aer bumerem praedet qui die folis uirtute cofclidetur:tade putredines illae ad fumu pduceta-
adueniente ueluti partus tempore exudis cofradlilq; pelliculisiomnis ge neris educunt animantiu formas. Qjjoi^ ea:qu:u maiorem calore fortita funt in fupiorem regionem uolatilia adedla abierut. Q_ux uero plus ter Y2Z continebant ferpentia aliacp terredria euaferunt animantia . Natura aquofam nadla in fui generis elementum delata funt:&I appellati pifces. Terra deinceps tum folis ardore tum uentis in diem magis arefada:a gi gnendis maioribus animalibus defiit.Sed quae generata erant mutua c5 mixtione alios animantes ^pcrearunr.Hoc & euripides Anaxagora: pb y lici difcipulus fentire uidetur cum in menalippo cadu et terra mixta elim fuifle tradat.Seperata podmodu:generade lingula arbores uolatilia: fe rastae omne mortalium genus. De prima terrae generatione c uis praeter opinionem ndnullus ede uideatur: tamen ea :quae nunc quoqp fiunt :bis tedimonium uidentur afferre. Na iuxta tbebaidem aegpptitcum nili cel fauit inundatio: calefaciente fole limum ab aqua relieftum multis in Iccis ex terrae biatu multitudo murium oritur. Q_uod argumento ed ab ipfo orbis primordioanimantia fimiliter omnia generata efle . Eodem quoq? modo et bomines a principio genitos dicunttin agris padurn quaereres filuedri et incondita uita uixifle: quibus berbae et arbori dudlus ultro ui dium praeberent.Beluas infup iis luide infenfas: quibus utobfiderct cae tus bominum ob timore fadlos aiunt comunis utilitatis gratia: auxiliacp inuicem praebita:et loca habitaculis quaedta. Sonus eris cofufus cu effet: paulati difcreuifle uocem aiunt:et res omnis fuo nomine appellade . Ve rum cum diuerds fiti edent in orbis lccismon eifdem ufos uerbis ferunt ^ppterea et diuerfos littera^ caradleres extitide.Primofqs bominum cae tus fuae quecp getis initium fuifle. Verum primi bomines nullo futfiaio fulti duram agebant uita.Erat enim nudi :nullo neq? aedium necp ignis adinuento ufu:cibo indie quaefito:cum ignorarent agredes duedus : ufu futurum condere & feruare ad egedatem .Quo fiebat ut bpeme plures aut fame aut frigore interirent.Experimento deinde edoedos :& fpelun cas aiunt quaedlfe ad euitandam frigoris uim:& frudlus feruare caepifTe. Ignis aute notitia caeteraj^q? utilium rerum percaepta:& caeteras cuoq, uitx bominum cSmoditates breui tempore ede adinuentes . Denicp ne ceditatem ipfam rerum magidram fa<dam:fingulomm peritiam lgeniis mortalium dibminidradeiquibus coadiutores datae funt manus : fermo animicp praefl aria.Sed baedenus quae ad. primu bcmir.u ortum & ui<du uetudum fpedlarent : nuncea:quae diuerfis orbis Iccis geda litterarum
monumenta tradiderunt:recenfeamus.Q_ui primi Fuerint in orbe reges nequaq c5pertum babemus:cum nulli b.ltonci eos tradant. 1 mpofljDile quippe eil litteras xqux:ac primos reges:uetuibas extitifle.Si uero quis litteras etia tum fuifle contendat:certe re^: icriptores multo poli tempo re fuere,Sed quae antiquior xtas tulent:n5 lolu grxci dubitat:fed etia: qui Fe indigentes primoiq; rei^ ad uita utilium icriptores appellant bar bari:atq3 abie multo^i tempo^gella memoria ^ditaaUirinat.Nosue ro:qux getes quas uenationes aut quatenus tepore: aut quot annis prio res exteris fuerint baud quaq g compto tradetes:qux afingulis icnpto ribus de antiquitate ueteribus ue geflis funt tradita: qux Fimilia uidean tur uero iequuti initium fumemus a barbarismon q> eos grxeis antiquio res putem: queadmodu ephorus dixit:fed ut cum barbara abioluerimus grxea narrates nihil externu eoi^ rebus inieramus. Q_uonia apud xgy ptios deoij: genus primum fuifle iabulantunaffro^qB ab biis ueteres ob leruationes repertas. Plurima quocp ac prxdara excelletium uiro^i geffa feruntur digna memoratu:ab rebus eo^c billoria ordietur.! radut xg y ptii ab orbis initio primos homines apud fe creatos:cum bonitate foelid tateq? Foli: tum q^pter nilum:qui &C multa generat:& iuapte naturaiqux genuit: Facillime nutrit.Nam&: arundinum radices prxbet&lotum:& xgpptia fabam:& quem dicut corfeum: multa q3 prxterea ad uiblum bo minum expolita. Prima animantia apud fe orta ea utuntur conieblura:^ nunc etia in tbebaidis agro certis teporibus multi ac magni generentur mures.Q ua ex re plurimum ftupent homines : cum uideant quorunca anteriore ufep ad pedlus & priores pedes: murium parte animata moueri polberiori nondum inchoata fed informi.Ex boc pfpicuum Fieri aiunt ab ipFo orbis ortu primos bomies xgrptum qatulifle. in nulla eni orbis par te accidit eo modo animalia creari.N am fiue diluuium deucalionis tepo re plura animantia abfumpfit: xgpptum aiunt ut puta ad meridiem pofi tarmeum in ea pluuix rarx fmt experte eius calamitatis fuifle:fiue ut qui dam fentiunnfmgula interierunt: xquum eff:fi terra rurfus animalia ge nuit: apud xgpptum principium generis omnium animantium extitifle. 1 emperiem quippe aeris xquum eff prxbuifle generationi principium & caufam generandi.Et enim & nunc quoq; polb nili undationem cSlpi cimrdiuerforum animantium foetus. AbFcedente enim aqua limoquer rx a fole arefa$o:ferunt quxdam animalia perfecfla femiperfeifla alia ui deri in terrx gleba. Igitur primi illi boies olim in xg^pto geniti : bunc
mundi ornatum confpicientes admirantefcj? uniuerforum natura : duos efle deos & eos ^ternos arbitrati funt: iolem uidelicet &lunam:& buuc quidem ofiridem:bancifidem certa nominis ratione appellarunt . Et oli ridem quidem grgeca interpetratione : ut qui luis radiis ueluti pluribus oculis terram ac mare luffraret: multos oculos habentem ducere. Cmrei poetae quocp uerba congerunt:lolem omnia conipicientem dicentes atqj audientem . Graecorum uero quidam : qui antiquiores fcripierunt fabu las.Dion^fium forium cognomine appellant: quorum Eumolpus incar minibus baccbicis inquit Diompiium aforuminligne incenium radiis. Orpheus uero eum fplendentem ac Diompfium uccat: aiunt etiam qui dam cognomen illi a pelle propter affrorum uarietatem inditum, liidem uero interpretatam efle antiquam: fumpto nomine ab aeterno ueteri eius ortu. Addunt Tibi cornua : tum propter afpe&um:ita enim uidetur quo tempore primis diebus apparet: tum quia bos ei ab eg^ptiis facrifi catur.Hos deos arbitra tiaflerunt illos uniuerfum circuire orbem ac nutri re : augereq? omnia tribus anni temporibus:motu continuo perficientes orbem : uere effate ac b^eme . Elaee inuicem contraria annum conficiut firma concordia . Q uorum deorum natura plurimum conferat ad omni um animantium generationem: cum alter igneus ac Ipiritalis exiffat. Deorum alterum igneum efle fpiriralem: altera b umida atqj frigida: aer utriq; communis. Ab eis itacp generari atcp nutriri corpora omnia reruqj natura Angularem a fole &C luna perfici.P artes:quas commemorauimus: quin cj efle:fpiritum uidelicet ignem ficcum humidum aera. Sicuti ueroi homine caput:manus pedes:alieq3 partes enumeratur: eodem mcdo& mundi corpus ex partibus his pficitur:quarj£ quaelibet exiffimatur deus: proprio nomine ab aeg^ptiis a principiodecundum cuiufq? naturam uo catus. Nam fpiritu uerbi interpretatione appellarut:q; caufa uitae mor talibus exiffat: tanqcomunem omnium patre. Idem &graecuminfignc poetam de hoc deo fentire uolunt:eum deor^ hominum cp patrem uocan tem.Ignem uulcanum interpretantur magnum illum deum exiff imates & multum ad generationem pfedionemcp rerum conferre.Terram tanq uas aliquod eorum:que fierent putantes: matre appellarunt. A grecis fimiliter terra mater mutato deinde paulu uerbo dimiter eff dicfla : ficut & orpheus eff teff is:qui terra omnium matre dixit: diuitias largientem. Humiditate oceanu prifci uocitarunt ueluti nutriente neminis interpre ratione matre.Graecofjtnonulli oceanu dicunt: de quo pteta iquit: ccea
nu generatorem deorum & matrem tetbym. Aegyptii putant oceanum elle nilu a quo &i deofji genus ducunt.N a apud eos tantu plures elle ur bes allerunt a priicis diis cSditasiqueadmodu iouis:folis mercurii appol linis panis lucinse:6Calio^i pluriu deo^i. Aerem uero nominatu palladc ac iouis filia dici 6 i uirgine hiifTe:quonia &C non corrupatur: &C iublimio rem locum teneat.Q_uapropter ex uertice iouis dicitur nata. Eandem di dam efle trigemina ^pter tria anni tepora:uet scllate bpemem. Dicitur etia Glaucopis:non ea caufa qua grxci quidam arbitrantur: q? oculos ba beat albos:quod ffultu uideturded quia aer glauci fit afpedus.Ferut au tem bos quincp deos omnem peragrare terradapparetes bolbus in facro rum animaliu formis.quandoq3 aute in bominu aut alio^ ipec.es :quod minime fabulolu uidetur.Si quide idifunt qui omnia generant &C pdu cunt.Et bomerusiqui ad seg^ptios ^pfedus efhmultacp ab eo^t iacerdo tibuspcxpit:bxctanquera in opere luo fuifle defcribit. Deolq3 fxpius in alienis iormis circuire urbes uitia&uirtutes bolum inipicientes. Hxc de cxleffibus diis decp eo^i genere xterno xgpptii traount. Ferunt liu per alios ex iis genitos: qui fuerint mortales: fapietia uero &C in bumanu genus beneficiisnmortalitate potitos. Ho^i qucfca in seg^pto regnafTe partimcj3 eo fuifie nomine: quo & dii cxlellesipartl ^pprio uccitatos. So lem:raturnum:tbeam:iouem quocp a nonullis amona appellatu. Junone prxterea uulcanum: ueile ultimo mercurium. Primum quide regeluiile apud xgpptios iolem eo nomine:quo & cxlede alTrum. Q^uidam lacer dotes affamant primum regnaile uulcanum inuentore ignis:eocp benefi cio ducem ab xgpptiis confiirutum.Cum enim arbcr idu fullnis in mo tibus conflagrafler.ligna ^ppinqua biberno tempore flama funtcomprx benfa.Qjia ex re uulcanum calore laetatum defidente igne addidiOe illi nouam materiam:& eo modo continuato igne alios bomines conuocafle ad eius afpedum taqa fe reperti.Deinceps faturnurmqui forore rbeam cxperituxorem:aiuntextitifle:genuifleq5 fecudum quofdam. Ofiridem & ifidermplures genuifle iouem ac iunonem tradunt : qui propter uirtu tem uniuerfo orbi imperarim. Hos qulcp genuiiTe deos:prout apud xgp ptios dies babentur quincp intercalares ofiridem. 1 fide Tppbona apol linem:&uenerem:& ofiridem interpetratum Dionpfmm . Ifidem uero Cererem. Hac ofiris in uxorem fumpta regnocp fufeepto multa contulit ad ufum uitx comunis.Eius em uirtute mutux cibi gratia exdes bolum ce(farunt:lnuento em ab ifide primu tritico fordeo: qux prius incogni
ta hominibus cafu inter caeteras herbas oriebatur. A b ofiride uero eop: frudu cibi utilitate animaduerfa:omnes eo nutrimenti genere e(Te ufos: tum ^ppter cibi repti fuauitatem: tum quia utile uidebatur faeuitix crude litatrfqi ^pmii cu^ caufa abefie.Signa huius inuentae Tegetis ferut :quod ab eis ueteri lege:& nunc quoq3 obferuatur:ut meflores sedate Tpicas ma turas ad manipulu excerpant in deae oblatione: atcp idde inuocent . Ho norem ei deo inuentae frugis reddentes. Apud quofda uero urbes in ifi dis pompa inter reliqua triticum & ordeu ferri \ memoria reptoredeges quoq; ifide datuifle Ferunt: quibus iulTicia aeque omnibus Teruaretur : ui atcp i niuria: timore poenx:fublatis.Hac de caufa prifcos gaeecos Ifidem legiferam appellarunt: tanq primam legum inuentricem . Fertur etia lfi dis tempore condita e(Te urbs in thebaida aegppti centum portat^ ama tre denominata. Poderi uero partim iouis ciuitate:nonulli tbebas dixe re.Eius enim conditorem urbis n5 folum reliqui fcriptcres: fed etia acgp ptii facerdotes incertum babent:plures tradunt ncn ofiridis teporeded mul tos pod annos a rege quodam tbebas fuifTe conditas. V erum de bcc poderiusfuo loco dicetur.Errexiffequocp templum ioui&iunoni pare tibus indgne:cum magnitudine tum ornatu.Duo infuper templa aurea datuit:unum maius ioui cadedualtei^. minus:ioui regi coj^ patri : quem quidam Ammonem uocant. Fecit etia aliis diis:quos tettulimus aurea te pla:honoribus cuilibet & facerdotibus inditutis. Artium quoqs aut re^i ad utilitatem uitae fpedatium repertores ab ofiride &C ifide \ honore ha biti fuere. I nuenti infuper acris auricp in thebaida fabri armaqi fada: qui bus & feras occiderent.^: excollerentur terrae.Statuae praeterea : & ceu tepla aurea ab iis cum omni conatu fabricata funt.Fuifle & cfiridem du diofum agriculturae tradunt. N utritum aute in npfa faelicis arabie ^ppin qua ^gppto:cum eflet iouis filius:unde & graeci a patre & lcco dion^fiu appellant.Huius urbis poeta:qui in acgppto fuit i fuis hpmnis meminit dicens efle npfam urbem fupra monte excelfum ac florentem loge a pbae niciaiferme aegppto conterminum. V ineae quocp fuifle iuentere in npfa tradunt:quamplantandi:acuiniconficiendiferuandiq^:exaliotranderc di ufum edocuit.Mercurium queep maxime cmniu ab eo honoribus affe dlum:& repertorem rerum plurimarum:quibus uitae hominum confule retur:uolunt.Hunc enim prinum & uerba in ordinem redigiffe : & nui tis indidifle rebus nomina, Fuifle cte^ litterarum inuenterem aiunttin dituiflfeququo honore quibus ue lacris celeretur dii . In primus otfeiua
Lorafboi^ curfus fuitt&uocuarmonias adiuenit. Paledrxnumeroi^qi bi ai corpora curanda medicina artis; fy?rx infuper ex neruis trium cor darum indar trium anni tempoi^ireptorem tradunt, ,Tres cnimidiniic uocesiacutam grauem bi mediam:acutam ab xdategraueab b^eme me diam a uere fumemus.Hic& grxcos docuit uerbo^: interprxtationem, Vnde&ipiumbermenbocefl-interpetrem appellarunt. Deniqi&qui tempore ofindis fuere iacrarum littera^: fcriptores . bxc eade ab illo ac cxpta referunt.Oiiridem etia plurimum fuo confilioufum. olex quoq? plantam ab eo nona minerua.queadmodugrxci dicutreptam.Ofiridc uero tanq uirum bonum glorixcp cupidum ferunt in gentem exercitum coegitTe.ut peragraret orbem doceretcp mortales plantare uites ac tritici &ordeifegetem.pecorumq3fruiflumexidimans fi bomines abagredi ui ta ad cultiorem mitioremcp traduceret. bonores fe quod bi coniequu tus ed. potitu^ immortales. N on enim prifci illi tatum.fed poderi etia ppter luentas ab eo fegetes beneficii memores p maximis diis babuere. Tradunt 3uiem ofiridem asgypti regno condituto rer^qj omnium cura ifidi uxori prniila tradidille ei mercurium:cuius conlilio:quoniam prude tia uiderctur excellere interamicos uteretur.Ducem uero exercitus omni umcp qux fux dictionis erant:reliqai(Ie berculem:tum quia genere pari musitum quia fortitudine roboree^ corporis erat admirabili. Regni gu bernationem itaqj partitus ed.Pbxnitix&maritimx orx bufiridem. Etbiopixlib^xq3pximisregionibus antxum prxfecit. Ipfecuomni bus copiis ex xgppto in expeditione profedus edifecum fratre duces: quem grxei apollinem dicunt & lauri repertorem:obq? id laurum ei dica tam effeibederam uero ab ofiride repertam:quam ei confecrarunt:quem admodum bi dion^fio grxeidingua uero xgjptia bederam ofiridis pia tam uocant.In facris autem bedera uitibus prxfertur :quonia bex folia amittantrilla uero feruet continua uiriditatem.Quod &apud antiquio res in exteris arboribus ;qux femper uirent accidit. Nam di ueneri mpr tum:&apollinilaurumdedicaruntL Odridemueroduo filii uirtutedif paresianubis bi macedon profecuti funt. Vterq? armis ufus edinfigni bus aliquo animali baud abeoijt naturx difllmili.Nam anubis cane: ma cedon lupum inGgne armorum tulit. Q^ua ex re bxc animalia xg^ptii fumo in bonore babent:& boni animanriu formis apud xgj>ptios colu tur.Duxit ifup fecu pana cui ab xg^ptiis diuerfis modis prxeipuus bo nor babitus ed . Nam eius regionis accolx no folu datuas fibi in tcplis
omnibus pofuere: fed& 5 tbebaida ciuitate fui nominis sedifcarutcbe min id ed panis urbem uocitata.Secutiquoqsfunt eum in agris coledis expti:qui uineas platare noflet Maron.Q^ui triticu 1 erere:triptolemus* Omnibus deinde compofitis:cratis diis cfiride coma quoad iaigpptu rediret: nutride aiunt:ac uerfus etbiopia ^pfedtu.Qjiae confuetudo u! qj ad baec tempora oleuit apud a:gj7ptios:ut peregrmantes quoad domum reuertuntur nutriant comas.Cum eflet in etbiopia ferunt oblatos eifatp ros comas umbilico tenus babetes, Dicitur oliris fuifle cupidior rifus: de le&aricp folitum muficis &C choreis. Q^ua propter lllu muficot^ multitu do fequebatur. Inter eos nouem fuille uirgines adolefcentulasitum cane re folitas:tum in aliis eruditas:quas deinceps graeci appellarunt mufas. Has apollinem dccuifle dicunt:qua ex re muficufeff riominatuf.Satpros uero ad pfallendum cantandu ac animi remiflione aptcffecum in cadris habebat. N on em bellicofuf aut praelii! piculil q? deaituf iuit:fed ocio & hominu faluti.Q_uo beneficio ^p deo omnef eu ger.tef babebant.Etbio pibus agriculturam odendendinfignibuf in ea urbitufa fe aedif. cati! & praefeftof dedit & tributa indituir praedari. Hcc tepore nilum ferut cir cafyri canif exortu: tunc em maxime credere coniueuit: maiore acgppti partem:&ea maxime:cui ^pmotbeus iperabat:inundafie.Abiumptil em ferme omnibufeiufregionifincolifprometbeu colore motu fe interfice re uoluiffe.Fluuiu uero ^ppter curfu! uelccitate ^pfunditatemcp aquarum aquila tunc appellatu. Hercule: tum ccnflii magnitudine: tuuirtuteuo lunteuedigio cdpreflifle aquali impetum:&ad priorem curfum conuer tifle. V nde:& gracci quidam poetae rem gedain fabula uertcntesibercu lem tradunt aquilam prometbeiiecurdepafcentcoctidifle. Fluuiinome uetus:oceanus fuit:podq eius compreflus ed decurfus ‘.aquila deide a re ge quodam aegpptus appellatus. Q_uod & poeta tedatur: dicens fuifle aegppti dumine naues triremes:lccu:ubi nilus in mare defluit: tbeonim uocatum ferunt antiquu aiggpti emporium. Pcdmodu a nileo rege nili quo nunc utuntur: nomen fortitum. At uero cfl ris:cum eflet in motibus aetbiopiae:utrafcp ripas nili aggere cinxit: ne medum excederet inunda tio:fed ueluti per portas quafdam exiens lenis cf et : atque agris prefi cua. Deinde per arabiam iuxta rubrum mare iter faciens ad extremos indos peruenit . Vbi &plures cor.dituit urbes: ex quibus unam n y famnominauit : in eius memoriam : in qua ed nutritus : ubibede ram plantauit : quae fola eo loci alitur: & in njfa seg^pti.
Multa quocp alia reliquit fui apud indos monumenta.Ex quibus polleri deu illu eile opinati funt:afleretes eu genere indum ede. Exercuit quoqj elephanto^ uenationes.Columnas inlup multis i locis llatuit iua: expe ditionis tedes.Peragrauitaute&: exteras abx nationesiacpbcllelpon tum in europa tranliens Ipcurgum in tbracia barbaro^ rege fibi oblide tem: praemit. Illi ^puincix marone iam fene pradecinqui xdificauit aui tatem qua ab fe maronea nominauit.Macedone filiumirege llatuit eius ^puincisuqux ab eo Macedonia dida edM riptolemum colendis atticis agris prxfecit.Deniqs cum orbe ferme circuiffet domellicis frudibus ex coluit boium uitam.Si qua regio uitibus inepta edet: docuit exordeo po tum fieri baud multu uirtute guducp uini inferiore: cum in seggptum re diiTet: tulit dona fecum a diueriis getibus data. Q^ua ^pptcr magnitudi ne benificio^ di donatus immortalitate ; di bor.ores elf cxledium fecu tus.Deinde cum ad deos ex hominibus tranfid et:&bonores illi&facra ut maximo deo^i ab ilice di mercurio indituta lunt anultaq; in mgilica ad cultum addita:quibus eius diei potentia ampliorem redcerenr. Ve^t ex uetullis facerdotum arcanisiquicfiridis tepere fuerant pedea coper tum ell : ofiridem xgrpto lude regnantem a tgpbone date impio atcp nefario interemptum. Q^uem ille in fex ac uiginti partes difedurmcuili ber eorum:qui fecum tanti fceleris participes hierant: partem dedit. V e luti eius facinoris confciis.Et iimul ut iplos defenfores cudocel cp babe ret regni fidos. Ifis fratris eiufdemq; uiri mortem auxilio filii Cros ei no men erat ulta:tppbone&qui caedis ccrfcii luerant interemptis:acgppti regnum cxpit.Comida ea ed pugna iuxta fluuium ii parte arabiae antaei appellant uicum.Q uod nome ex antaai morte abbercule occifi odridis tepore forti tus ed locus . Cfridis partes omnis difpfas praeter pudeda cu inueniflet:cupies incertu efle uiri lepulcbruiab aeg^ptiis aut fingulis honori babernex aromatibus ac cera fmgulas eas partes in forma bomi nis uirodmilem compoiuit.Conuocatis deinceps aegppti facerdotibus dngulis dedit. Odridis imaginemiaferens ei foli corpus illius creditum atq? adiurans ut nunqapud fe ede fupul tura odridis ulli panderent:utcp illud in abditis feruatum ut deum colerent: eicp animal ex fuis quod mal lent dicarent:quem di colerent ueluti ofiridem dum uiueret:& podobi tum fimili cerimonia obferuarent.Vt auteir. maiori benef.ciofacerdotes adbxc fibi promptiores faceret: tertiam eis agrorum partem ad deo rum cultum &facra concedi t.Hi tum meritorum odridis memores : tum
beneficio iddis alledl i:eius mandata pfecere:qua cx re etia nunc facerdos quilibet redatur penes fe ofiride fepultum efle. Animantia quocp a prin cipio ei dicata in honore habent: di cu moriuntur in eo^: funere renouat ofiridis ludu. Tauros aute facros hunc quideapim: Alteri Memphim nominatos facrih"cantoiiridi.Q_uos etia ueluti deos acgpptii oes colut. Hoc eni aiali: tritici inuentores multum adiutos fe afferunt : &C ad feredu & ad comunem agro^4 cultura, iuraffe aute ifis dicitur uiro mortuo nulli fe amplius nuptura. ludo deinceps regnauitimpioibeneficiisiiubditos reliquos omnis excedens.Pod obitum uero immortalium honores c5fe cuta ed.Sepultaqi apud mepbim in uulcaui Jcco, Vbi ufcp ad hoc tepus fepulchrum eius mondratur.Nonulliboiji deo^i corpora no illic fitaar bitrantur:fed in xtbiopia: geg^ptiq? montibus iuxta infulam: qua: nili portae ab egro diis facro appellantur, Vedigia huius odendunt: tum fe pulchrum ofridi condrudu atqi a facerdotibus xg^ptiis in honore ha bitum: tum urnas trecentas ieraginta:quis quotidie lade replet facerdo tes ad id inditutiducduqi renouant deos nomine uccantes. Hac de ca in fula a tranfeuntibus aditu pbibeturf Apud thebaidis uero:qua: ciuitas antiquiflimaedoium:inculas maximu habetur iufiurandum p ofiridem i nubibus exidente.Omnibus ofiridis partibus:ut rettuli: pra: ter pude dis:fepultis:Ea quippe in fluuiuantpphone:cum nullus ex caedis cofciis illa penes fe eflfeuellet erant pieda. Ab ifide podea non minori honore qua reliquae partes: fuerunt lepulchro cbdita • Eius imagine colidacraqs ei ac cerimonias pie:ut deo fieri docuit nome eius dei praecipuum reddes atep infigne.Qjia propter grxei cum orgia facracp dionvfia ex segppto trandulilfent:huic quocp portioni honores impederunt eam in facris ac cerimoniis phalb appellantes. Ab ofiride uero:atcp ifide ufqi ad alexan drum macedonermqui in xgppto fui nominis urbem condidit:annis di cut amplius decem milibus:ut uero quidam afferunt paulominus tribus ac uiginti milibus extitifIe.Q_ui deum hunc tradut thebis boetiae ex fe mele&ioue fuiffe genitum aberrare uidentur. Orpheum enim cum ad segpptios trafiifet pcaepiiletq? apud eos facra & mpderia dionpfia. effet aute amicus thebanis:a quibus plurimo in honore habebatur: rettulifie ad eos tradunt in ipfo^: gratiam huius rei originem. Plebem podea:tu ignorantia, tum ut deus in grsecia ortus uidereturdibeter ea facra ac deria fufcepille .Orpheum uero hanc generis &i facrorum originem ea coniedura ucluut ad graciam trandulilfe : cp cadmus ex the
bis xgppti ortus praeter exteros filios & femelem fufcepit: opia
corruptam poli ieptimum menfem peperiffe infantem te xiui d milennnecp illum uixilTe diutius fiue diis improbantibus liue repugnari te natura . uod egre ferens cadmus relponfo accepto: ut parentu iu fla feruaietrinfente deaurauitrillicp facra mllituit :ut eflet argumentum illum ab ofiride natum. Ad iouem infuper genus rettulit : di ut cfiridis factum coboiiedaret:& corruptionis infamiam de meret. 1 d caufam prae buit grxcis:ut ci ederent cadmi femelem ex ioue oiiridem peperifle. Or pbeum podea cui magna erat apud grxcos gloria : tum propter cantus inanitatem: tum propter facra: bofpit io acceptum a tbebanis ierunt:ma gnoap in honore apud eos babitum.Hic cum ab eg^ptiis theologiam p cxpiilet antiquum cfiridis genus ad poderiores tranllulit. lnqstbeba norum gratiam nouum condituit facnticiorum ritumiquod Fabulis cail fam prxbuit ut iouis aciemeles filius diongdus putaretur: bomies uero partim inlcitia partim orpbei fama & opinione moti.cu ut grxcum libe ter fufceperunt deum. Podea adbibitis poetarum: quas theatra compro babant: tabulis certa ed prxbita H uic generi rides. Dicunt preterea grae cos ut fuos ac domedicos tibi uendicare indgniores heroas ac deos : Se eoru ifuper colonias aflerereabfe miifas.Nam Hercules qui genere eg^ ptius fuit: tum fua uirtute pambulalTet magna orbis partem : in libpa co lumna pofuit:cuius rei tedimoniu a grxcis cape nituntur : cu emc5det omnibus berculeadhiiflediis in bello: quod aduerfus gigatesgefiere:fe runt nequaq gigates ex terra gigni ea potuifle aetate qua grxci afferunt Hercule paulo ante bellu troianu extitiffe.Sed potius:ut ipii dicut :i pri mo humani generis ortu. Ab Hcc eni plufo dece milia ab egpptiis nume rantur ani. A troix uero tepore minufq mille ducenti.Eode modo daua di leonis pellis antiquo Herculi conueniunt:quo tepore nondti erar arma adinuenta:fed fudibus Hofes iniurias ^ppulfabatiac feraci pellibus tege bant jp armis corpora:& Huncquide iouis filiu:matrem Tcertam ferunt. Q_ui aut ex alcmena genitus ed plus annis mille pod extitit. Et fpfe al exus ab ortu uccatus cui pod Herculis cogrome ed iditu. No cp^ppter iunone fit eloria adeptus:dait omitres ait:fed cuia uirtute illius prifei imitatus.Couenit q ab His cicutur apud grxees fama Hercule orbis mo drapdomuiffe.Q uod illi Herculi tribui nequit qui ferrre coxuustepo ribus tenacis fuit. Ia maiori ex pte tu cultura agro^ttu urHib us plurimis tu uero H ominu ubiep inHabitatiu multituoie domedicis.Magis igitur
ea decent illum herculem: qui prifca sctate fuit : cum homines infeffaren tur a bt iarjt multitudine in seg^pto pradertim: cuius nunc cuocp regio nes defertx fut:& feris imanibus plense.Huius fnnile ueri efr: ueluti pa trisemifertum berculem eiufmodi feris occifis eam reddidifle hominibus colendamieocj beneficio cseleffium honore donatum.Ferunt infup per feum seg^to natum:atqj ifidis genus a grgecis ad argos referri fabuJates: Io in bouein fuifle mutatam.Sed uana eid de hiis diis opinio . Na quida ifidemialii cereremiquidam thefmophora:alii lunam; nSnulliiunonem: alii alio nomine appellant.Ofiris uero tum ferapis dicitur ; tu dionjfius tum pluto: tu amomtum iupirer. Alii pana eunde uocant * Multi exifH mane Serapin eiTeique grgeei plutonem putant: Aflerunr aut seg^ptii ifi dem plurium inuentricead morbos medicamento^^ medicinas arti ad modum contuli(Ie:quam imortalitate quo® potita gaudere hominu cui tu:incB eo^t ualitudineprgccipue uerfari.Q_uinetiamin fomnis opitula tur palam eisiquos cenfuerit dignos.Tum offendens fuum numen: tum erga beneficientiamegentes curandis. Signa ho^i efle dicunt n5 grsecas fabellas:fed opera certa.Omnis enim ferme orbis hac deam colit rpter manireiras eius morbotjt curas.Et enim in iomnis illam dicunt non redle unlentiu auxilia morbis pradoere.Et qui eius monitis obteperet prscter opinionem.curari:etia quop: medici falute defperarint . V ifu quocp aut alia quapia corporis parte debiles eius deas numen iplorantes in pnffir.a ualicudinem reffi tuuntur. Ab ea quocp medela ad affequenda Imortalita tem aiunt effe inuentam: I tacp orum filium a tiranis infidiis interfedlu:ac per aqua repertu non folum in luce re(fituit:fed & fecit imortale . V ide tur aure ultimus efte deorj: regnafle:poffq pater ofiris fuit ad deos tranf latus.Orum ducutapollinem interprgetari:ac medendi diuinandic^ arte a matre ifide edoflu:multu hominibus tum oraculis tum medelis attulif fe utilitatis.aeg^pti facerdotes a (olis regno ufq? ad alexendri tepus:quo in afia tranfcendit.annos cSputant fere milia bc uiginti. Fabulatur quoqs prifeos illos deos regnafle annis amplius mille & ducetis. Pofferiores ue ro non minus trecetis:& cum anno^ numerus fide carere uideatur:cona tur quida:cum apud antiquiores nondu folis motus notus eflettad luna: curfum anum metiri:Ita cu annus trigita dieru conficeretur:haud Tpofli bile fuit quofda annos mille ducentos uixifle.Si quidem mmc cu duode cim conficiatur menfibus plures centefimu excedutannu.Similiter& de hiis acadit:quos aiunt trecentos regnafle annos . Illi eni tunc menfibus
annum conficiebant fecundu tria eius tepora xEatc uidelicet uer ac hyt mem:tjux cauia fuit ut quida grxci anos : icut parte:eius uocaret horas anuasuerofcripturasadueriana.Scributfiiup seg^ptii iiidis xtateua flo iuiile corpore hoTes : quos gigates grxci dixere facerdotes aeg^ptii moihra qda:abofiride poEmodu deuidos.Sut qui hos exiEimete terra gentos recenti adhuc pria aTantiu generatione. Alii robore corporis cx teris ualidiores cum multa prxclara edidiilent opera gigantu nome cafu (ortitosaffirmant.MultiexiEimantcuiouioi.iridicpaiis bellum intulif fent omnes pereptos fuifledegequocp xgpptii praeter comunem cacte rorum ommum more fanxere fas efle iororea fratre uxore capi.Exemplo iGdis moti:qux fratri ofiridinupfilfet:eocp mortuo &iurallet illa ampli us n5 nubere:& uiri morte ul ta iuEo ipeno regnafiet:plurimu etia de ge nere hominu fuis T eos beneficiis merita.His de caufa plus honoris at di gnitatis reginae q regi Tpenditur.In priuatis quoq, mulier uiro domina ri dicitur profitetibus in dotis cdfedione uiris omnibus efte uxoris arbi trio paredum .Haud uero infeius fum a nonullis feripteribus tradi ho^4 deo!?: fepulcra T npfa arabix fita:a qua ngfeum dionpfiu appellet, efle au tem utri cp dicata colunam facris lcuptam litteris traduntiincp ifidis hxc icripta efle' Ego ilis Ium xgppti regina a mercurio erudita: qux ego legi bus Eatui: nullus foluet.Egoiumciiridis.Egofum prima trugu inueni trix.Ego ium ori regis mater.Egofumin aEro canis refulgens. Mihi bu baEia urbs cddita eE. Gaude gaude xg^pte:qux me nutriEi, In colum na oEndis hxc feripta dicutur.Mihi pater faturnus deot^ omnium iuni or.Sum uero ofiris rex qui uniuerfum peragraui orbem ufep ad defertos indoij: fines. Ad eos quoc^^pfedus fum: qui ardo fubiacet ufep adhiEri fotes.Et iterum alias quocp orbis adii:ufq3 ad mare oceanum partes.Su faturni filius antiquiongerme ex pulchro & generofo ortu: cui n5 feme genus fuitmecp ullus eEiorbe ad quem no accefferi: locus doces omnes ea:quorum Tuentor fui.Hxc tatum in columnis legi polle affirmat : alia qux plurima fu t: tempore effe corrupta.& de hiis fane qux Tfepulchris extat cdfentiunt iere omnes. Nam qux facerdotes cSditain archanis ha bennnolunt ut ueritas ignota fit ad multos manare: poena iis adieda: qui ea in uulgus proderent.Tradunt infuper pltires xgpptii ab eis colo nias p uniuerfu orbe dedudas.Na in babilonia colonos traduxiffebelu neptuni uoluntq, libpxcp filium:qui fedem urbi pone eupbrate cum ele gifler: iacerdotes hos caldeos babplonii uocant:more xgpptiorum TEar
obfemarent.Pbificis etiam afrrologiaq3 dediti cfTent: infricuit. Ferum etiam danaum ex agypto ^pfedum antiquiflima fere urbium gracia ar gos c5didi(Te.Cocleo^i qucq3 gentemtqui in ponto funtiiudeos infuper qui arabia inter fyriaq3 confedere ab ipfis tefrantur tranfmigrafle.Qjia ^ppter & apud bas nationes antiquo more tircunciduntur pueri:ab agy pto ea cofuetudine traduda.Qjiineriam atbenienfes colonos faitarum agyptia gentis effereo afferre argumento nituntur cp apud gracos tan tum urbs afryuocatur ab agyptiorj: more olim tripartita fuifle afleuerat. Nam primus gradus erat nobilium:c|ui pra cateris dodrina dediti ma iore bonore digni babebatunin ea re facerdotibus agyptiis pfimiles.Se eundus eoijiicjuibus agri erant affignati ut armis inteti eflent pro patria defer:fione:illis pares qui in agypto agros tenentes milites ad bellu fub minifrrabant.l ertius plebis erat atep opificum : qui artibus mercenariis inteti neceflarias opas praberent.Ordo ab agyptiis fumptus. Fuerunt & agyptii quidam atbeniefium duces.Dipetes enim \ nefrei: qui ad tro iam militauit:pater cum effet agyptius pofrmodu atbenienfrum ciuis & rex fadus efr.Eum duplicis natura extitifle aiunt:quoniam duplicis pcli tia grace fcilicet & barbara*cjuaru altera partem fera babetibeminis altera particeps fuerit.Similiter & ericbtbeum tradunt agy ptium gene re atbenienfibus imrafle.Cuius rei bac afferunt argumenta. Cum maxi ma ficcitas omnem fere orbem prater agyptum peruafifletiex qua lges frugum bominumppnitiesfecutaefriattuUfie ex agypto dicunt ericb tbeum ppter cognationem atbeniefibus frumetum: obep id beneficium eis regem c5fritutu:qui fumpto regno docuit eos cerimonia ac myfreria Cereris eleufina ab agyptiis tranilata.Ea quoqi deam bif temporibus coauam atbenas frumenta coportafle dicut:& ferere denuo triticum do cuifle. Aflentiuntur atbeniefes regnate ericb tbeoicum omnes terra fru dus ficdtas abfumpfiffet cererem prafentem frumeto eos iuuifle. Sacra ifup & myfreria eius dea tunc in eleufina fufeepta . Q_ua eadem & pe nes agyptioscelebrantur.Nam&Eumelpides ab agyptiis facerdcti bus tradudi funt:& a pafropboris pcones folos ex gracis atbenienfes p ifrdem iurare ae forma moribufq; agyptiis fimilesipluracp alia biis fimi lia magis ambitiofe cj uere afferutur.Sed de bac colonia abigitur jpter gloria ciuitatis.Vejy plures colonias affirmant agyptiia fuis maioribus ad uaria orbis locattu^pteraplitudinem reguitu^pter boium multitu dinem tradudaside quibus cu neqs certis uefrigiis feriptotj: tefrirronio
.b.
condet indignas exidimauimus qux litteris madarentur.Sed ba&enu* de bis:qux theologi icgppti tradunt. N une de fitu eius decp niloaccae teris memoratu dicedu dignis. Aegyptus ferme ad meridie fita : tu quia ipa natura munita eihtum regionis amenitate exteris uidetur regnis ex celleie. Ab occidente defertum tutatur:& filuedris librae pars in longu ptenla non folum aquap inopiaiderelitate rep difficili aditu: fed admo dum piculofo. A meridie tu nili cataradis angitur: tum motibus ei conti guis. Afrogloditis extremifqi xtbiopix finibus: dadiis quincp milibus &C quigetis:neqi facile nauibus fluuius elT paruiusmecp adii itinere terre lfri potaufi aut a regibus aut a magno quoda p parato ad ui&um cornea tu. Ab oriente uero tum fluuio munita elT :tum deferto latifGmi capi ba ratra appellati.Ed feriam inter xg^ptiicp palus admodum ^pfudaiquai feruonia dicunt latitudine omnino angufla: logitudo fupra ducenta ila dia ^tenditur: loci infeiis picula infperata afferuntur . In ardlo enim con tracffam:arenx cumuli circudant:qui notis uentis agitati in aqua deferu tur:adeo arena denfa ut unixta aqux cotinens uideatunnecp facile: terra fit an aqua defccrni queat. Q uo fit ut plures ignota loci natura necp uia edodi uadum tenctes cu omni exercitu abforptifint. Nam arenam:qux eminens ffare ut cotinens uidetur ingreffi labuntur logius :necp deinde raptis gurgite:regrediendi aut emergendi facultas datur.Limo enim de merfi nullam fperant falutc:cum eniti aut uti uiribus nequeat: fed abfor beatur in ^fundum ab arena aqua circufufa:cum ueluti limus necp uado neq? nauibus fit puius:qux res baratri cognome dedit.Et bxc de tribus quibus xgpptus munitur partibus: dicfla a quarto latere rrare clauditur iportuofo:& quod difficilem pbeat adeuntibus acceffum.N am a pareto niolib^ioppemu(q;:quxedin fprixfinu:dadiis uero quincp milibus nullus nauigatibus excepto pbaro tutus ed portus:loca funtpterea per uniuerfu littus ffagnatia atqi ignota nautis :quo accidit ut maris fe fuge re picula exiffimantes tanq in tutum ad littus diredlis nauibus de Iproui fo in ffagnis bereantomni euadendifpe fublata.Q_uidam cupuidereco tinentem nequeat.regioenim omnis plana ac depreffa eff:bi quidem ad ftagna ac paluffria loca:bi ad deferta deferutur.Aegpptus igitur bis lo cis redditur tuta. Forma eius ob loga:nam maritima ora duo milia co pledlitur ffadia. Mediterranea uero: ffadia circiter milia fexagita:obm nemero bominu omnes fere orbis gentes fupauit: neque nunc quoque aliis nationibus multitudine cedens:opidajnf gna ciuitatefque prifeis
temporibus ultra decem & odo milia fuifle in seg^pto libri facri cotinct ptolemaei lagi tepore amplius tria milia: quae & uitj ad noflra aetate per duratianumerata funt: V niuerfi populi nume^ fuifle antiquitus fepties decies cetena militunuc baud pauciores efle ter decies cetenis milibus tra dut.Haec extitit ca cur tradatur priores aegj?pti reges magnis miradifcjj opibus ab fe multitudine bolum con(lrudis:imortalia gloriae eo^i monu menta reliquifle.Sed de bis poderius fcribetur diligentius.N unc nili na tura regionumq? quas interfluit fitum & ^prietate ^pfequamur. N ilus a meridie ad feptetrionem ferturiortus ex fontibus in extremis aetbiopiae finibus ad quae loca.deferta enim funti^pter aedus intempie nullus adi tus fuit.Maximum omniu flume cu per uarias plurefcj feratur regiones: magnos flexus facit:quandocp ad oriente & arabiam quandoq? ad occide tem 6c \ibya. fluens.Eius decurfus ab aetbiopise montibus ufq3 ad mare (badia duodecim ferme milia cum eius flexibus cdpleditur . Facit aute in fulas in aetbiopia tum plures alias tum maxime unam infignem nomine meroen . Vbi duo^i & uiginti dadioru latitudinem habet. Abn iferiori bus uero locis ardior e(l:curfu eius i duas partes diuifo.barum una: quae in libram deflui t:ua(lae profundae abforbet arenae. Qjiae cotra in arabi am fertur:in paludes ac fl-agna ingentia:quae circum uariae inhabitat ge res fleditur aeg^ptum ingreflus tum decem (ladio^i.tum pauciori lati tudine non redo curfu uarios flexus agit.SC nunc oriente nunc occidente uerfus qndocp in meridie contrario delatus curfu.Sunt montes ab utraq3 fluui parte ^ptenfi conuallibus &angudis praecipitiis interiedis . ique magno impetu lapfus rurfus tanq ui repulfus p campos fuditur ad meri diem fpedans ufep ad locum eff icanum nomine.& naturalem deiceps re petit curfum.Tam i fignis fluuius folus omniu abfque fludibus quietus eff & tranquillus: praeterq cu fertur inter cataradas. locus eff latitudi ne dadioj^t decem.acdiuis praeceps in angudu daufus inter conualles ubi frequentia (axa fcopul is fi milia aqua magna uertigine mirabilique allifa refledut.inque contrariu curfu fpumis agut redudantibus.Q^uae res (luporem afpicientibus praebet. Eff enim ita uelox hoc i loco aquae decurfus ut fagittae fimilisuideatur.Cu augetur aqua^: incremento ni lus:ideoque leniore curfu aqua fupereminete fcopulis quidam per cata radas nauibus uenti contrarii difcedut.Afcendendinullaed facultas: ui fluminis omne bominu ingenium fuperante. Catarade plures funt. fed maxima in aetbiopia atque aeg^pti finibus fita. copleditur flunius
.b.ii. •
infulas plurimas:fed prxdpua meroen in qua e(l urbs infignis liulx no mine: qua cambifes condidit a matre eius denominata.Huius infulae for ma fcuti perfimilis magnitudine fupat exteras nili infulas. Patet eni lon gitudine (badiis tribus milibus latitudine mille:ciuitates 5 ea funt plures fed exteris nobilior meroe:ab cuius uno latere libram uerfus plurimi are nx cumuli cum ab altero ad arabia pofitx prxeipitia montis infulam cin gut.Effodiutur in ea aup argetu es ferruibebenuifiip fertlapiducp mul tiplex genus.Tot aute nilus infulas continetmt ferme fit icredibile. N £ prxter eum loeu quem a forma loci appellant delta: ferunt alias cpocp in eo infulas circiter feptingentas.bap quafda ab xtbiopibus koli miliuqi in eis feri.Q uafda ferpetibus ac cynocephalis uariifq? feris liluedribus infedas.Ac^ppterea accefTudifficiles.Nilusin xgypto in plures fcilTus partes eam forma:qua delta dicunt effecit.P rofundiore fluuium reddit maris ingrefTus fepte odiis i pelagus delatu, bop primum ad orientem uergit quod peludacu uocant:fecundu paniticu.Deinde mendefium uo eant pbxniticuifebeniticum bolbitimu:ultimum canopicumia ndnullis bercule nominatum. Sunt & alia odia manufadla minime prxtereunda. In eop quolibet urbs fita ed diuifa flumine pontibus ab utraq3 parte exi tus &C cudodiis munita. Ab odio peluflaco foffa ed opere fumptuofo ad arabicum finu ac rubru mare duda.Hanc primu a nechao famaticbi filio agi capta.Darius pfarum rex pficere aggreflus iperfe&a reliquitiadmoni tus a quibufda fi locus interiacens effoderetur fore uti xgyptus omnis: cum mari rubro e(Tet depreflionab aquis mergeretur.Secundus podmo dum ptolemxus illa pfecit oportuniori loco foflam fuma arte effidens. Hanc cum nauigare cuperet aperiebat:eam rurfus cu ufus eflet claudens, flumen quod in foffam defluit:a nomine audloris ptolemxum uocat. In exitu ciuitas condita edarfinoe appellata >Ea qua deltam diximus: fimi lis ficilix formx:ab utrocp latere continet dadia feptingenta & qtuqua ginta.Q ux uero ed mari pipinqua dadia mille trecenta.Ipfa infula plu ribus fofiis manufa&is diuifa. Agros habet fertiliffimos xgypti:circun data em flumine atep irrigua: tum fluuii incremento magna uim limieffu detis:tum cura incolap terram omnenr.quadam machina ab arcbimede dracufie adinuenta:quam a figura codeam dixere: irrigantium: multiplici frudlu cupiofa ed.Nilus etia leniter fluens cum multa uariacp terram fe cu ferat quibufda in locis humilibus paulu dagnans regione fmdiferam fernlemcp effecit. Radices in ea multifariam nafcuntur gudu uarix: fru
ifluum &C olerum naturarqua: multum tum egenis coieruntrtum intimus ad ualitudinemmon folum uero cibos uarios affatim prazbet ad faturita tem egentibus.led aliis quocp neceflariis ad uitam rebus non paru cdfert admmentulotum prxterea fert plurimum : ex quo pane conficiunt ad ui (flusegedateciboi^infuperabundantiustertquod appellant seg^ptia fabam.Sunt& arbori plura uariaq? genera quarum qusedam perieaedi cunturicibus dulcedine praedans a perfis ex aetbiopia allatus:quo tepo re cabifes ea loca fubegit.S^comorji uero alia:;aliae mora ferunt:aliae tru d:um ficubus fimileimquem cum toto ferme:anno praebeant no parui ad tumenti uulgo exurietibus praedant. Vata:quaeinixaria dicunticirca nili odia nafcuntur:quae quoma fuauia funt gudu tragematis praebentur lo coicohciunt quoqs exordeo poculi genus citon nomine haud multo infe nus fapore uini. V tuntur etia oleo ad lucerna^ ufum liquore expreilo ex planta:qua cican uocat.Plura infuper fert alia ^g^ptus uidui bolum utilia:quae lingulatim pfequi longum edet . Bedias nilus qplures nutrit forma difGmili ac natura:fed duo praecipuaiquxadmodu inter fe diffe runt. Crocodilum & equum:bo^i crocodilus ex minimo in imenfum ani mal euadit.Nam cum oua eius anferinis fimilia cxidant: ex biis genitus pullus ad ferdecim cubitorum magnitudine excrcfcitdongitudme uitae: hominis ferme ed lingua caret corpus mirabile natura munitum. Nam dorfum eius uniuerfum fquamoluin ed :duritie praecipua:ex utroq; oris latere dentes habet pplures:in quis duo maxime eminent.Non folu ho mines comedit:fed & caetera terredria animantia flumini appropinqua tia unguibus grauiter difcerpit.Morfu edafpero tetrocp: ut quod den tibus laceret nunq fanetur. Capiebatur prifcis teporibus hamis recenti carne appofita nunc qua ndoqs rete ual ido: prout & quidam pifces:quan docp indrumento ferreo ex cymba ad caput iniedo:eorum igens ed mul titiido in flumine & dagnis propinquius: tum quia decunditate excedit. Singulisenimparitannis:tumquiaperrarocapiatur. Nam &aquibuf dam accolarum ut deus ueneratur:& externis ed inutilis labor ob carnes efui malas. At illoti decuditati natura falubri remedio obditit. Animal caniculo pfimile fcbueumon.nam iuxta flumen belua parit:oua inquires conterit.Q_uodcp didu mirabile edmec oua comedesmecp illafuauti !itate:fed natura duce ad neceflariam quanda mortalium cSmoditatem. Equiuero.que uocant, magnitudo haud minor cubitis quiq?. quattuor pedibus ungula more bouis fixa.Detes ex utrocp latere tres habet. ultra
reliquas teras eminentiores aures caudam uocem equis fimile.Reliquum corpus haud diflimile elepbato:pellis elT ultra exteras beluas duriilima. Aquatilis ac terrePris bcPia die quidc in imis aquis latet: nodu in terra egrelTus:tum frumenta depalcitunfoenutndePruens paflim q^pinquas agroi^. meffes.Fxcundiflimuqde animal ut quod lingulis anis parturiat capitur arte quadam bolum illos telis appetentiu.Cum enim apparent, circunllant undiq; boies:uulnerantq5 teloni qux alligant funibusiiadlu: laxanrqj quoad exanguis fa&us capiatur. Carnibus eP duriflimis&ad digerendum difficillimis. Interiora lingula inutilia ad uefcendu. Prxter bas beluas uariu ac multiplex pifeium genus:Nilus affatim prxbet ului no folum eius regionis incolisifed externis quocp:ad quos ialliti deterun tunutilitate cSmodifcp exteros orbis Huuios excellit. Incremetu eius ab folPitio incipiens xPiuo ufep ad xquino&iu fempq; nouum limum fecu quxrens. Rigat tum cultas regiones tum icultas quato tepore uelit agri colx. Aqua enim leniter fluente facile eam paruis aggeribus arcent indu cuntq; q? cSmodo terrx: tanta uero fertilitatem in fert: & agri colendi fa cilitatem:ut cum feuerint aut oues introducat in campos ad conculcanda iadla femina:aut aratro leui terra fubducantmecp nifi quattuor aut quicp exadtis menfibus:ad meflem redeuntes:breui tempore uberimos frudlus ablq; ulla iipenfa aut damno reportent. Alibi agricultura magno labore exercetur ac fumptu.Soli xgjptii minima Ipenia labore tenui huges fer tiles auferunt. V inex quoq; eodem rigatx modo uino abundant. 1 erra inculta pecori ad paffum relidla adeo exuberat berbis:ut oues bis in ano pariant:bifq5 prxbeantlanam.Incrementum nili afpicientibus uidetur admirabile:incredibileaudientibus.Solus em inter reliqua flumina adeo xtate crefcincum decrefcant cxtera:ut tota inundet xgyptu:b^reme mi nuitur cum reliqua augeantur.EPxgyptus plana &campePris cuc^ur bes:uici agricolarum mapalia aggeribus munita aqux inundationem de uitent tanq cyclades apparent afpicientibns. Terreflres belux omnefq? in campis remanent fuffocantur aqua:qux euadunt ad alticra confugiut loca. Pecora inundationis tempore m Pabulis redufa nutriutur a colonis ad id antxa prxparato paPoruulgus remilTis operibus ruPicis:ocioPnn epulis indulget ac uoluptati'. Q^uonia plurima cura molePiaq; urgebat accolas niliinundatiotexcogitata eP in mempbi quxda incrementi men furandi a regibus obferuatio.Itaq? quibus id negocii demandatu erat p epiPnlas urbibus uicifq; fignificabat quot cubitis quot ue digitis tluuius
auilus c(Iet:& fimul quo tepore caepiflet decreicere: quo modo uacuus reddebatur ea follicitudine populus: incrementi magnitudine decreme toqi notis. Vbertatem futuram euefrigio ab lundationis modo notatis prioribus temporibus nofcebant.Oculta inundationis buiulmodi caufa multos dubitare : tum pbilofopbos : tum bidoricostac uaria fentire co pulit . De qua re paucis differemus : ut neque modum excedat bifforia: neq3 ab omnibus adeo quxfita agitata quae res relinquatur intadla. De nili incremento: de eius fontibus : de offiis: quibus defcendit in mare: deq3 rebus aliis : quibus maximus omnium : quae in orbe funt a exteris differat. Q_uidam fcriptorum nibil aufi funt tradere licet quandoque etiam de paruis torrentibus confcripfiiTent . Alii caufas reddere conati: procul a uero fenferunt . Nam qui ellanici cadmiq3 &C ecatai xtate fue mnt:omnefq3prifciilli fcriptoresad fabulas declinarunt iberodotus qui multarum confcripfit bifloriam rerum : caufam reddere uolens:fibi ipfi repugnat : xenopbon tucbgdides quorum bifforix uentas compro batur xggptiloca minime attingerunt. Eos autem:qui circa epbornm ac tbeopompum extitere : prae exteris bxc ferutatos deferuit ueritas. Aberrarunt uero omnes non negligentia : fed regionum litus ignoran tia ♦ Nam prifeis ufque ptolemxum pbiladelpbum tempori bus:nulli grxeorum nedum inaetbiopiam:fedne xg^pti quidem montes Ita difficiles aditus periculofiqi admodum ad xtbiopiameranttralcende runt. Ptolemaeus primus omnium cumgraecorum exercitu aecbiopiam ingreffus diligenter de ficu earum partium ferutatus efhltaq3 locorum mfeitia errandi materiem prilcis feriptoribus praebuit . Nili fontes lo caqs :ex quibus fluit : nullus ad boc tempus feriptor neque uidiffe fe di cit-: neqs audille ab aliis : qui fe affererst afpexitle:ex quo res ad opinio nes & coniedluras peruenit.Aegyptiifacerdotesaboceanoquiorbem circuit : nilu babere principium ferunt : nil afferentes certi: fecundum certa incertioribus foluentes.Rationes nero reddunt in eodem fideq plurima indigeant fide.Troglodj?tx: qui propter aedum loca incolut eminentiora:uclgios uulgus appellat aiunt loca aquofa effe e quibus co iiciunt propter plurimos eius regionis fontes in unum coufluentes ni lum effici . Meroen uero infulam babitantibus:quorum opinio:cu fint eis locis propinquiores : uerifimilior deberet uideri:adeonili ortus eff incertus: ut ipfum affopon idefl ortam ex tenebris aquam uocent . Ita nilum ab locorum infatua cognominarunr. Nobis autem propius uero
.b.iiii.
efle uidetur: quoad procul ab omni figmento efi alienu. Haud uero igno ramus Herodotum: quilibpam: qux ad orientem qua: ue ad occidente uergit interduere nilum feribit arbitrari eos : ejuos nafamofos dicunt :di ligentius nili ortum icrutantes : ideoqi tradere : ex fiagno quodam ori ri percp xtbiopiam ferri . V erum necp id libris : quamuis uerum fequi uideantur: ne^feriptori incerta afferenti fides elf adbibenda. Sed qua niam iam fatis de fontibus curfucp nili fcripfimus: deinceps caufas incre menti difeutiemus . T bales : ejui fapiens inter feptem elbannumeratus tradit fpirantibus erbefiis nilicurfum a mare reprimi :eoqi aquis excre fcentibus a:gj?pti : qua: plena efi& Humilis regio: inundationem fequi.. Q^ux ratio quamuis non nibil uideatur afferre tamen facile argui:ut fal fa : potefi . Nam fi id uerum edet fluuii omnes flantibus etbeiiis fimili augerentur incremento. Q uod quia minime accidit in relicuis orbis par ribus alia caufaueriorquxrendaefi. Anaxagoras pHplicus iucrementi caufam dixit eiTe niuem in aetbiopia liquefaciam . Q_uod & eius difcipu lus curipides uidetur fentire feribes nilum excrelccre:cum scgjpd liquef eant niuesrqua: ratio facillime poteff refelli: cum palam iit omnibus:pro pter caloris intemperiem aut in aetbiopia niuem non efle aut in eis locis prxfertim circa nili decurfum gelu aut omnino Hpemem uigere.Q uod fi quis in aetbiopiam efe niuium copiam concedat tamcconuingitur fal fam eam caufam uideri.Nam flumen cmne niuibus excrcicens auram fri gidam aerem q: cratium reddit. Atfcluscmnium nilus recine nebulas neque auram frigidam gignit . Herodotus nilum ait ipfa natura eiTe talem : qualis fit incrementi tempore . Hpeme uero lolcm ad libpam de latum attrahere ad fe Humorem : ob eamcp rem praeter naturam eo tem pore flumen decrefcereiaefiate uero abfcedcnte uerfus arClum fele : cum grxciaeitum fimilium locorum fluuios arefeere minui cp. Non efTe igitur quo de nilo fertur admirandum : fi at fi iuo crefcit ten pore diminuitur Hpeme . V erum fi Hoc nilo accidat ut folis xfi u Hpeme Humiditas attra Hatur :& in reliquis quocp libjx fluuiis id cotingere necefle eflet:ut Hpe me aretaClo Humore diminuantur . C^ucd cum procul a uero fit : certe feriptoris error palam deprenditur . Et enim grxcix:non quia fol longi us abfit : augentur Hgeme flumina : fed propter pluuias frequentes. De mocritus abderites non meridionali niue aquarum augumentum fieri di «t:ficut euripides anaxagorafep fenfere:fed ieptetrionali.Niuium enim
coaceruata magnitudinem in borea? regionibus ait bruma: cdgelatam te pore:xftate liquefcere.ldeoq? eleuatis furlu uaporibus multas denfalq3 nebulas arca montana tolli cacumina : qux ab etbeiiis ad alti(Tiinos:qua les m xtbiopia iunt: montes delate;deinde in pluuia uerix magnos eftt ciantiores:quibusetbefiaf£ tepore nilus augeatur.Hxc opinio Facile reii ci potefhfi quo tepore flant xtbefix ppendas: Incipit em crefcere nilus folilitio xlliuo nSdum flantibus etbefiis.CelTat aut equinodtio autuna li:iam olim bis uentis quiefeentibus . Q_uando igitur ratio opinione fu perardaudandu eff ingenium fcribentisifed baud quaq adbibeda fides. Prxtereo ejuod palam eff non magis ab arflo flare etbeiias:qabbefpe ro.Non eni boreas aut feptentrionales uentided qui ab xffiuo occidcte flant:etbefix uocatur.Dicereaut boc maxime circa xtbiopix motes c5 tingere:non folum Iprobandum efhled etiam no credendum.Epborus recentiorem caufa pluadere conatur:plurimum tan c a ueritate remota. Ait enim xgypti terram omnem nili inundatione exaggeratam raram aridamcp natura effc.In qua terrae biatus maximis diucri.il cj in locis exi flant. ldeocpbj?emebumiditate omnem attrabere:atcj inie continere quam xflate ueluti fudorem epeda quo flume augetur:emittat Sed bic au&or non folum uidetur xgypti loca naturamcy nefcifle:fed ne eos au difie quide qui fcirent.Nam fi ex ipfa xgj?pto nilus incrementum fuici peret naquaq in fupiorious inundaret p laxa dura loca fluens.Sed am piius fex milibus ex xtbiopia delitus eodem efhquo anteq xgj?ptu in grediaturricremeto.Prxterea fi nili curfus bumilior effet raritate terrx a flumine fupdidlxampoflibile uideretur biatus:qui infupficie 'forent tantam aquarji uitn abforbere potuiffe.lte fi nili decurfus bumilior ter: ra fupindudta foretifupiores terrx biatus efle contingerct:a quibus im poffibile fieret tantum aqux manare. Si uero fupiorem tenet tluuius lo cum: haud efl poflibile ex locis depreffioribus concauifqs furfum ferri aquarum curfum. Qpis unq crederet fieri poffe b umores :qui exrarita te terrx affluerent:tantumincremetum flumini addituros utuniuerfa ferme xg^ptus inundareturCPrxtereobancrationem in raritate terrx exaggeratx tantum aqux contineri:mendacem deprehendi palam pof fem.Meander quippe fluuius plurimu terrx attulit afix regionibus p qs fluitri quo nil fim ile nili icremeto cofpicitur. Simili mo & i acarnaia acbelous cepbifus i boetia a pboceis defccdes: n5 parj: eis oris terrx fu paddidere:q coli poffet.Ex quibuf maifefle depbedirur feribetif error.
i taqi nullus ab eo ueritatem exquirat uidcs eum m paucis uera fenfifle. Q_uidam in mempbi pbilofopbantes ratione huius incrementiredde re eonati funt magis:qux no reprebendiiq qux probari pollet. Nam orbem in partis tres diuidentes unam ede aiunt quam nos icolamus. Alteram huic & contrario fitam/1 ertiam in tbebas inbabitabilemfo lis calore adulla.Si ergo nilus b^eme crelceret certe a noffra zonaor tum baberet:cum eo tempore apud nos pluat maxime. V eru cum xffa te augetur uidetur iiinile ueri i zona nobis oppofita Epemem efle: eoqi ingentem aquarum uim eo tempore manantem incremento cauiam prx bere . Hac re nulli ad fontes niJj acceflus patere traduntiquoniam in ex oppoiita zona ortus per ibabitabilem fJuat: cuius rei telfis iit aquarum nili prxcipua dulcedo : cum per loca fole aduffa decurrat: quod caufam prxbet ut dulcedine extera exuperet flumina : tanquam caloris natura eum faporem flumini prxffante . Sed buius fententix depuliio impro ptu eil. Impoili bile enim uidetur exoppofito nobis orbe flumen fi quid terra rotunda exiilat:ad nos furfum ferri. Si quis uero conetur Tuis argu mentis ueritatem euer tere: natura ipfa rerum repugnat. Verum illi quo reila fenfifle uiderentur loca deferta inculta q; interpofuere:ne eorum fe tentia manifeffo argumento impugnaretur .Sed xquum efl: qui aliquid pro comperto affirmat:aut certum fux fentetix afferre teilem : aut eam ex conceltis principiis probare.Nam quomodo inter omnes fluuios ni lus ex illo orbe ad nos folus fertur f Et reliqua quoqi flumina queadmo dum in bocorbe contigit ab eo effluere merito deberet.Dulcedinis ue ro fluuii caufa qua afferunt:ratione penitus caret.Si enim caloris xffu decoblus fluuius dulcedine fortiretur:nequaq gigneret animatia neqi uarias pifciu aut feraru ipecies cotineret. Aqua eni omis a natura ignis alienata nequaq generat. Cum autem nili natura omnino huic contra ria exiffat:exillimandum effeas incrementi caufas nequaquam ueras efle.Inopides cbins tradit xffate aquas infra terram efle frigidas : cali das b jeme.Hoc in puteis profundis planum offendi: quorum aqua ma ximis caloribus admodum frigida fit . Ingenti frigore calida;& nilo igitur merito accidcre:ut b^eme paruus comprefTufque propter terrx caliditatem confumpta:cu xgjptus pluuia bumiditate exiilat: xffate uero cum xgjptus pluuia careat : terra minime aquam abforbente fla men nullo impedimento augeri. Huic quocp refpondendum effplu res lib^e fluuios offiis:& curfu nilo fimiles diflimili efle argumento.
Cum Icente impleantur: qui xdate fint exiliores* Ex cjuo arguitur non rede fcnfifle audorem. Agatbargines gnidius propius ueritatcmaccef iit. Ait enim fing uli s annis per xtbiopix montes continuos ab xdiuali folditioufquead xquinodium autumnale imbres fieri: haud mirum igitur nilum bpeme compreflum iecundum naturam iis aquis fluere quas fontes fubminidrent:xdate uero propter imbres incrementum ca pere.licet autem bucufcp certam huius incrementi rationem reddiderit, nor tamen nodra opinio contemnenda ed . Multa enim prxter natura fieriuidentur:quorum caufas difficile edad unguem nofcere . Nonnulla huic rei funt argumento:qux in aliquibus afix locis fiunt. Motes &i eni fcptbixcaucafoscontiguos annis fmgulis:iamexada bpeme immenlx niues continuis pluribus ue diebus opplent. In oris indix:quxadfepte trionem uergunt certis temporibus plurimae grandines incredibili ma gnitudine defcendunt. Apud idafpem fluuium xdatis initio cotinuiim bres pluunt.In xtbiopia uero pod dies aliquot idem contingit.Non er go procul a uero efle dixerim ex xtbiopix montibus : qua? aegppto adia cct continuos imbres incremetum fluuioprxbere prxfertim cum etiam barbari ea incolentes loca huic rei tedimonium ferant.Si autem: quae de nilo feruntur contrariam habent iis:quae apud nos efle dicuntur: na tura non tamen propterea fides rebus detrahenda ed. Et enim notum apud nos pluuias afferre uidemus:aethiopibusferenitatem.Etuentos quocp borex in europa efle uehementes in illius uero regionibus remiflos „ Et de nili inundatione ne modum ercedamus:badenus.Q uoniam huncli brum in duos:ne modum tranfgrederemur: partiti fumus abfoluto prio ri.Secundus nobis ordinandus ed.In quo de antiquis seg^pti regibus: de iis qux prifcis temporibus ada funt:diflerimus.
FINIT LIBER PRIMVS.I.S.Tn quo haec continentur.
Geda regum xg^pti ufep ad amafum regem.
De fepulcbris pyramidibufep xgppti: qux inter feptem miracula annu merantur : et eorum conditoribus.
De legibus ac iudiciis xg^ptiorum.
De analibus diis apud xg^ptios facnV.eorumcp cultu.
De moribus cjuos in fepeliendis mortuis leniant.
De grxcis excellentibus do&rina uiris:qui eruditionis gratia in asgpptu profe&ifunt.
VM primus liber propter ipfius magnitudinem in duos fit libros diuifus: prior totius operis prohemiucontineti&qux de mundi creatione, de cp prima omnium origine : ac de diis: quas ne fui nominis in xg^pto cddidiffe urbes xgj?ptii tradant. Primu infuper hominum orrum:& eorum primorem uitam. P rxterea honores immortalium & templo^i aedificationem. d um defcribitur xggptifitus <X quae de nilo praeter opinionem feruntur : eiufcp inundatione: quid ue de ea: tum hi Horia: tum philofophi fentiant:& in ea re fcriptorum difle fio.Hic autem liber continuato fuperioribus fcribendi genere: prifcorum aegj?pti regum ad amafium ufcp regem gella continens: a primaeua xg y ptiorum uita initium fummet. Prifcisuidum xgpptiis herbas ac palu lires caules radicefcp:quas gullu experti comprobaflent : fuitTe tradunt: eaq? quam agrofim dicunt:berba tum prxcipua dulcedine : tum homini bus ac iumentis utile in primis ufus.Eius utilitatis memores ad hoc ufcp tempus uiri:hac manibus decerpta deos orant: exillimantes hominem li mofurmac paludre animal efle fumpta coniedura:tum ab eius humili na turalicB ortu: tum quia magis humidis:q necis egeat cibis . Pifces deinde fecundum cibum xgyptiis fuifle traduntaiilo eorum copiam prxfertim cum dccrefcens in alueum redit ferente : pecorum quocp carnibus uefcen tes:quidam eorum pellibus pro uelle utebatur. Domos ex barudinibus conficiebant: cuius rei uelligia penes xg^ppti pallores permanfere : huc ufcp nulla alia nifi ex talamis fadta habitacula probant.Hacuita plurimo tempore exa&a:pollmodum aliis frudlibus:in quis panis erat ex loto fa dlus:uefci cxperunt.Horum inuentionem quidam ad Jfidem:quidam ad antiquiorem nomine Menan referut xg;ppti regem. At uero facerdotes difciplinarum artiumcp repertorem mercurium fuifle tradunt.Eorum ue ro:qux ad uitam fpe&ant reges. Qjiapropter antiquitus non ad princi pantium progeniem ferebatur regna:fed ad eos:qui plurimum de horni num uita meriti uiderentunfme ob communem utilitatem creante fibi re ges populo:fiue ita in libris facris contineretur. Eoru nonulli fabulantur deos primu & heroas i xgppto paulo minus dece & o&o mil ia regnafTe anos. Deoijtcp pollremu oru ifidis regno potitu:hoies uero paulo imus
annorum quindena milia ufcp ad centefima at q; odogefima ol^mpiade quo tempore in seg^ptu tranfcendimus regnante ptolemaeo :qui nouus eil dion^fius appellatus. Aegypti maiorem partem temere reges idige tes:pauca aetbiopes:periaeq3 ac macedones .Aethiopes quattuor:n5 cd tinais:fed diuems teporibus regnarunt annis fermeiex & triginta.Per de duce camb^fe rege:qui aeg^ptum armis fubegit:annis centum trigin ta quinq3 quorum inlolentiam crudelitatemq; atcp in deos patrios impie tatem damnantes aeg^ptiab eis podmodum defciuere . Podremi mace dones.& qui ab eis manarunt:annis ducentis feptuagintafex seg^ptiis linperarut.Praeter bos temporibus reliquis aegpptii omnes regnum te nuere uiri quidem quadrigenti feptuaginta mulieres quincp . Q_uae oia facroi^ libro^i monumeris facerdotes a prifcis illis teporibus fcripta: po deris reliquerut cuiuTiibetregu magnitudine natura mores aetate geda icriptis mandates.Nos autecu de quocj fingulan tradere longu nimis dipfluumcp eiTet iis:quae digna memoria uidebuntuncotenti bidoria co texemus . Primum pod deos in aeggpto regnafle ferunt Menan:qui po pulos colere deosifacraqs bis facere:mefas ifup:& ledlos dernere docuit: delitiis afluefaciens & cultiori uitae.Q_ua ex re multo pod tepore gnefa dum ueccboridis fapientis patre dicunt in arabia cum exercitu ^pfedum cdmeatu in locis defertis arcp afpis deficiente: coadu e fle cibum uile ab idiotis:qui forte occurebat fummere . Q^uo laetatum: cum pter modnm luauis uifus eflet:defpexiffe aiuntatcj abominatum eflfe:qui piimus regu iumptuodori cibo eflet ufus. Adeo aute fibutum cibusitum potus :tum ledus bumiiis cordi fuit:ut boc i libris facris ifcribi ?petrarit:ac thebis in teplo iouis poni.Ea caufaferunticur nulla menae gloria aut bonor ad po deros manari t, Huius regis deinceps ^genies :regnum tenuit quinqua ginta duo reges annis mille & quadraglta:a quibus nil memoria dignum prodiit.Bufiris deinde odocp ab eo poderi regnarunt: quorum ultimus Bufiris quocp nomine ciuitatem condidit magnam : folis urbem ab aeg y ptiis:a graecis uero tbebas. appellatam:cuius moenia centum quadragin ta fint dadia ambitu complexa.Eam magnis aedificiis ac (peciofis deo^i templis: aliidj ornametis pulcherrimis exornauit.Simili modo & priua torum domus ufqi ad quartam aut quintam contignationem condruxit. Ciuitatem iufuper omnemiomnium non aeg^ptifolum: fed aliati orbis oium reddidit foelicifGma.Huius urbis ^pter eius potetia excellentia cp ubiqj diffufa & poeta meinit iquies aeg^pti tbebas ornatas aedificiisn cj
centum fint portx inq* earum qualibet cudodes ducetos excellere equis & currubus. Q_uidam afferunt no centum portas fuiffe ciuitatis:fed plu res egregiafgs templo^ portas a quibus cetum iit:tanq plurimarum por tarum dida * Ex ea uiginti nulia curruum ad bellum prodireireceptacula quoqj equorum centum quorum fingula iupra ducentos equos caperent: Iuxta flumen inter mempbim ac tbebas lib^a uerfus fuiffe aiunt. Eo^cp etiam nunc uefHgia mondrari. N on folum utro bunc regem . fed di qui poil eum regnarunt: multa accepimus ad buius ciuitatis amplitudinem atcp ornamenta cotulifle: Donis praeterea decoraffe pluribus aureis: arge teis: eburneis: llatuis infuper colollbrum indar : atcp obelifcis ex unico la pide fadis:ut plane condet nullam fub fole urbem ita fuiffe exornatam: ex quattuor enim templis pulchritudine magnitudine^ admirabile con drudis:unum erat atiquiflimum: cuius circuitus dadiis tredecim pateat. Altitudo cubitis quinq? di quadraginta: muri latitudo fit pedum quattu or di uiginti.Relpondere buius templi magnificentia: aiunt ornamento rum cultum: quamuis magna impenla fit di mirando opere condrudum. Ea drudura ufcp 3d poderiora permanfit tempora. Aurum uero argetu ebur di lapidum fumptus atqs ornatus a perfis ablata: quo tempore cam bpfes aeg^ptiorum templa combuffit:! randuliffe quoq3 i afiam ab aeg y pto ferunt no folum ornamenta rerum plurima: fed di artifices:quorum opera regiae infignes:tum in perfepoli tum infulis:tum in mediis fint co drudx.Tantam pecuniarum copiam in seg^pto fuiffe tradunt :ut ex in cediis:quae omnia abfumpfere:inter caetera paruum licet quid auri;quod tamen ultra trecenta talenta fit penfunuadluxerit: argeti uero duo milia di trecenta.Sepulcbra quoq regum prifcorum mirabili opere di quae mi nime sequari a poderis poffent : fuiffe aiunt. Referut facerdotes feptem di quadraginta fepulcbra regia:quorum ufq? ad ptbolemseum lagum de cem di feptem tantum fupererant:in eorum libris fcripta contineri : di eorum etiam plurima : quo tempore ad ea loca acceftimus : abfumpta erant oljmpiade centefima atque odogefima. Non folum uero ab aegy ptiis facerdotibus baec traduntur : fed grgeci quoque plures : di in bis becatbeus:qui ptolemsei.lagi tepore tbebas ^pfedi bidorias asgpptias fcripfere.nobifcumfentiunt.de prioribus enim regum fepulcbrisi qui bus traditur Iouis pellices fuiffe conditas :recenfens fingula :regis mo numentum : qui Simandius didus ed:fuiffe tradit dadiorum decem. Cuius aditu porta erat uario lapide condrud a. Et buius longitudinem
duorum iugerum ; altitudinem quinq; & quadraginta cubitorum fuiffe ait.Pod bancingredienribus aderat lapideu peridilum quadra tu: cuius fmgula latera mgera quattuor copledlerentur. In eo pro columnis anima lia erant lita ex unico lapide decem & fex cubitori ad antiquam formam fabricata.Texrura omnis fupior tecfli confeda ex lapidibus duo^: paffuu latitudine uariifq? dellis ceruleis ornata.Ex boc deiceps alter erat aditus & in eo porta priori £imilis:fed (culptura uberiori. In igrelTu datux tres pofitx erant ingentes unici lapidis.Menonis opus. Harum una fedens; cuius pedis menfura feptem excedebat cubitos : exteras a^g^pti datuas magnitudine (upabat.Dux prxterea ulcp ad genu:altera a dexteristalte ra a finidris filiae 3c matri minores poGtx.Hocopus n5 folum magnitu dine c5fpicuum:fed arte mirabili & lapidum natura excellens fuit:cumi tanta mole neq? fifliira quxpiam:necp macula inefler.Scriptum erat in eo Rex regum Gmandius fum ’Si quis qualis fuerim:& ubi iaceam node ue lit: tnco^i aliquid operum exupet.ElTe quoqj & aliud fignu matris ferut unico lapide cubito^ uiginti: babens fupra caput regias trestqux oflen derent filiam uxoremcp fe regis matrem fuilte.Pod bac porta Qi aliud erat peridilum nobilius fuperiore fculpturis uariisn quis bellum erat co tra badlria nos: quibus regis filii iperabanf defcidentes:ab eo geflu: bos aduerfus: quadringentis milibus peditu:equitu uigintiiin quattuor par tes diuifo erercitu:cum qafedlus eHet:prima muri pars obfidionem urbis fculptam cotinebat:ab ea parte:qua fuluius muros abluit.Rege deide cu parte bodium cogrefTodeo una cu eo inita pugna bofles i fuga uerterat Scriptores quida uera bifloria fuifle leomfcp opa domi enutriti regem i pugna uti folitum ad uidloria ferunt, Alii ob fortitudine corporis prxci puam leonis ftmilitudine:corporis animic^ uires ipfum odedere uoluifle. Secundus paries fculptus erat captiuis abfcp pudendie manibufj:a rege dudlis:qux nota erat illos efle animo uiles:& corpore imbecilles.Tertiu latus fculpturis uariis pidlurilcp decoris:regis lacrificia triumpbuqs deui diis bodibus cotinebattln medio peridili latere datux iacebant dux in getes ex unico lapide cubito^ fepte&uigiti:ad qs:tres expidilo aditus patebat. Has qapefoomus erat colunis fufpefa : cuius latus quodlibetduo iugera coplediebatur.In ea datux lignex pofitx baud puo nuero repfe tates:tu eos:qui de re dubia difceptarct: tu refpicietes eos :quii iudiciis fentetias ferrct.Hi ab una muri pte fculpti trigita nuero erat &I medio iudicadi pncipes: cuius a collo fufpefa ueriras pederet foculis edetfub
claufis librorum cumulo circuEante.Hx imagines prxfc ferebat iudices integros e(Te debere:prxtorem fola infpicere ueritate.Debinc de ambu latorium erat domibus plenum:incp eis diuerfa epulari genera fuauia gu (lui prxpata. Sculptus deinde eminens cgeteris rexuariis coloribus:auru atqi argentum qux ex aureis argeteifep metallis annuati expat: deo offe rens. Infcripta quoq3 fuma erat ois i argentu reda&a: minx terdecies ce rena & ducenta milia milium. Sequebatur debinc facra bibliotheca:! qua inferiptum erat animi medicamentum.Erant deinceps xg^pti deo^i om nium imagines:regis quocp dona feretistqux cuicj copeterent deo: oEe dentis infup & ofiridem & poEeriores reges: tu in deos cultu:tum inter hoies iuditiaiplurimum uitx mortalium ^pfuifleipene bibliothecam do mus fita erat egregia:in qua uigiti effent iouis & iunonis ledliEernia.Re gis iniup Eatux:ubi & regis corpus fepultum uidebatur. Hac circu aEa bant plurima habitacula: in quibus pidta cernebatur animantia xgpptia fingula facris apta omnia fepulcbrum uerfus afeendentia . Circuibat mo numentum aureus circulus cubitis trecentis fexaginta quincp unius cubi ti fpiifitudine.In quo deferipti erat p fingulos cubitus dies anni:& aEro rutn ortus atep occafus:quid ue ea fecundum xgpptios aErologos obfer uata fignificaret.Eum circulum ferunt:& cab^fes 6d perfx quo tempore xg^ptiis imparunt ablatum. Hoc fimandii monumetum n5 folum exte ris omnibus fumptuofius:fed & artificio excellentius fuit:thebei quidem fe antiquiEimosomniu^pfitetur : primumcp pbilofopbiaacaflronomia ab ipfis repertas.Secp a regionis E tu adiutos ad cognofcedos orientium ac occidentium aflro^i motus.Infuper&menfesabeis & annos efieiEi tutos.Dices n5 fecundum lunam:fed fecundum folem metiuntur trigita dierum menfem coficientes.Q uincp autem dies & quartum duodec! me Ebus adiungentes anni curfum pficiunt.Intercalares menfes n5 interpo nunt:neq3 dies fubducunt : ficut &grxco^t quidam . Solis &lunx defe dtus diligenter ferutati funt.Ex quibus multa futura prxdfcere expunt. Ab huius regis ^pgenie profedlus poEea. Ogdous:qui uchoreus cogno minatus eE.Memphim codidit abitus Eadiorum centum &quiquagin ta:urbe omnium xgj?pti prxclarifTima opportuniori totius eius orx Io co:ubi nilus in plures fciftus partes efficit formam deltx.Q uo fit ut taq in nili dauEro pofita aditum prxbeat:probibeatcp ad fuperiora loca na uigantibus.Vrbs munita eE:ac optime fita:nam fluente iuxta eam nilo ad cohibendam aquarum inundationem uerfus notum aggeres ingeres
oppofuit: & Tcremeto fiuuii praefidiu:& ad uerfus hodes:qui a terra iret munimentu :a partibus tuteris undiq3 effoflus e(T lacus ingens ac ^pfnn dus:qui fupabundantia fluminis in eum delata: ac locis urbi uicinis:ex cepto aggere:aqua repletis urbe effecit munitiffimam. Tale igitur eius urbis conditor loci opportunitate elegitiut polleri reges ferme oes reli diis tbebis & regiam & habitationes in ea aedificant. Qjiapropter de inceps diminuta theba^i magnificentia: auda Memphis ufq? ad alexa dri macedonis tepus.In urbe fui nominis iuxta mare codiditn augmetu cuius podea reges seg^pti omnes icubuerunt.Hac duitate quida deo^e donis plurimifcp decoris rebus adeo exornarut ut prima apud quofda aut fecunda i orbe habeatur.Sed debacfepatimpoderius dicetur.Me pbis conditor pod drudum aggerem dagnumcp effolfum regia a:difi cauit haud inferiorem reliquisiqua: alibi condrudae funt:Supiorum ue ro regum magnificentia atqs ornatu imparem: aeggpti fane omnino par uifaciendum praefens uitae tempus efle putant. Futuri uero glotia:quae uirtute comparatur maximi extimadu.Domos nodras diuerforia appel lant tanq breui tempore a nobis inhabitandas . Defundorjt fepulcbra fempiternas domos:quomam apud inferos infinitum fit tempus:uocat. Ideo domus aedificandae curam contemnunt. Circa fe pulchrorum ma gnificentiam fummum dudium operamcp ipendunt.Memphim quida a conditoris filia denominatam uolunt.Eius amore fabulantur nonulli captum nilum fluuium: tauri cp forma compreflilfe mulierem: excp eage nitnm:quetn propter uirtutem incola: aeggptum dixere:a quo &C regio fit ornis denominata.Hic cum regnum caepiffet phumanus ac iudus fiiic incp fingulis excellens.Q^ua ex re comprobata ab omnibus eius erga fi gulos beniuolentia:bunc honorem nominis fortitus ed. Hoc defundo rege duodecima pod eum proles aegj?pti regnum polfedit nomine mu ris:aedificauitq? in memphi boreale propjdaeum opus reliquis excellen tius.Supra duitatem decem dadiis lacum effodit: miranda utilitate ma gnitudine operis incredibili:cum pateat ambitu dadiis tribus milibus fexcentis. Profundum eius quibuldam in locis fit ulnis quiquaginta:ut qui rei magnitudinem aduertat.Eius i omnes aeg;pptios benificentia re gifq3 prudentia nullis meritis fatis laudare pollet: nam cu nili incerta lintincrementa.&ab eo^ mofrudus terra praebeat.lacu hunc effodit aquae iundantis receptaculu.ne cu fupra modu excrefceret dagnatibus praeter follitu aquis.limo fupfluo patria inutilis redderetur.neue ex
defeftu aqu# frudlus ex ficcitate perirent. Foffa uero a fluuio duxit ad la t ii iladiis otfogita quiq?:iugeris latitudine.Per hanc fluuii aqua & rece pta fi^bibita praebet agricolis fertilitatc.Nunc apto ore foiladuuccla ufo iuxta incrementi modii: non abfcp magna ipenfa.Cum quiquaginta talentis opus lit iiue claudere fiue referare os foliae uelit.Permanfit boc flagnum fuma a:gpptio^i utilitate ulcp ad noflra aetatem a cSditore Mi ride appellatum.Reli&us ell a rege:qui eum effoditiin eius medio locus in quoiepulcbrum aedificauit duobus iup ipofitis pyramidibus altitudi ne fladii:una fibiialtera uxori.Sup bis flatuas quoq? duas lapideas collo cauit in tbrono fedentes:exifhmans bis opibus relinquere fuse uirtutis memoria imortalcm. V e&igal pifciurmqui in flagno capiebantunuxori coccflititum ad unguento^ ufmrutumad reliquum corporis cultum . Id taleti argentu figulis diebuf pendir.Traduntur duo &C uiginti pifciu ge nera in eo efle.Tantacp eoi^ capi multitudinem:ut abunde praebeat bis etiam cum plurimi fint:qui fallendis pifeibus opam praebent: pod Miri dem prole feptima Sefoofis rex fadus fupiores omnis gloria & reru ma gnitudineexcefTit.Sedquoniadebuius regis gedismo folu graecifcri ptores:fed etiam aeg^ptiiacerdotes:^: qui cantu eius laudes ornat no eadem fentiunt.Ex bis tuiruqua: fupfunt uefligiis:tum I quibus fcripto res coueniunt fimiliora neri cofcribemus.Pofl eius ortum pater deco^4 ac regium opus aggreftus efl,Nam ex tota aeg^pto omnibus : qui eade die:qua filius nati erant:infantibusc6gregatis:nutrin educari ac fingu los eadem difciplina exercitioq? erudiri iecit:exiflimans boc padofimul educatos atqs inflrudlos tum amiciores inuicem:tum audentiores melio refq; in bello fore.Hos cotinuo ufu ad maloiji patientia exercebat. Non enim licebat alicui cibum:priufq curfu centum odeginta fladia cofeciflet capere:quo exercitio omnes uiri euaferant:& robuflo corpore & aio prae flantes Primum fefoofis in arabiam cum eorum qui fimul nutriti erant exercitu a patre mifiiis afluetufep uenatui:ac cibi potufep abflinctiaeom nem eam gentem fubegit liberam antea & feruitio infuetam. Deinde in libram pro fedlus: maiorem eius partem inditionem adbucadulefcentior redegit.Defu&o patri cum in regno fucceffiflet:rebus ab fe gellis elatus adiecit animum ad ipium orbis. Dicunt quicla a filia illu atbgrria ad mo narcbia hortatum eacp ingenio ac prudentia praedante docuifie patrem facillime ex eo exercitu ipare oibus poffe. Alii ea ferunt diuinationis peri tam futura:tum caeledibus fignis:tum facrificiis nofle. Afferunt &plu
res patri poff natum fefoofim unionis uulcanum prxdixiffe infantem genitu toti orbi impatu^Eamcpfuiflecanucurfiliucu coquis ut dixi mus pueris iulTituerit affuefeceritep regie eruditioni: quo dignioreflet qui impio potiretur.Sed ia uir fadus cum dei pditionem nodet: magno animo parauit exercitu. Ve^i i primistejuo facilius optata pficeret :fibi omniu aeggptio^i beniuoletia cociliauittut &C milices %> eoyi ducibus ad oppetenda morte fpmptioresredderet:& cui in patria reliqui effet no uis rebus abfHnerent.Oes uero beneficiis affecit .Hos donauit pecuniis alios agris ndnullosremiffone poena: fingulosoroe& humanitate de iunxit.Ocs qui in regem deliqrant dimifit impundos.Ob a?s alienum uidos magna baec multitudo erat foluit:Aeggptuoem in fex& trigita regiones quas leges dicuntidiuidens cuilibet ptore: qui & tributa regia exigeret:& jp regionis uarietate comodoq? omnia exquireret pfecit :ex robuflo milite exercitu elegit:quoaimi cofilia pficeret. Fuere pedeffres copiae milia hominufexcenta equitu milia quattuor &C uiginti. Currus bello apti odo milia & uiginti .Deinde uarios duces ex bis.qui una fecu nutriti erant exercitui ppofuit uiros exercitatos bello Si a pueris uirtuti deditos.Hii erant numero amplius mille feptingenti fraterna onesmu tuacp erga regem beniuolentia. Q uibus dilTribuit agros fertiles : utre bus neceflariis fulti nullaq? dudi inopia liberius militia: uacarent . Prae paratis ad bellu rebus primum sctbiopes:qui ad meridie fpedat aggref fus uidos acie tributu pendere copulit ebenu aupi & elephanto^ den tes. Deinde ad mare rub^i dafTe quadrigenta^r nauiu mifla . Primus om nium logis nauibusufus.& infulas omnis eius orse fibifubdidit:& par tes maritimas ufq? ad indosfubiecit.Afiaquocpoem pedeflri exercitu deuicitinecp folu ^puincias erpugnauit ab alexandro poftmodum fubac tas.Sed& gentes quafda:ad quas nunqalexander accedit: Nam &gan gem trafiic;3<: uniuerfam mediam ufep mare oceanum pagrauit. Septadi quocp gentem ad tbanai ufep fluuium:& qui europam ab afia diutdit p tranGit.Ibi multis aeg^ptiis iuxta meotim paludem relidis: colcbo^t ge ti originem pbuit:Hanc nationem ab segpptiis manafte argumento efle dicunt: qp apud eos pueri aegpptioi^ ritu circuncidantunprifcum more quem & iudei fequuntur:coloma feruante. Afiam quoqg reliqua fibi pa rere coegit: Cydadas infulas maiori ex pte potitus eff: tranfeendens in europam omnemq? tbraciam ptranfiens piculum exercitus fubiititum £ pter inopia frugum: tum loco^t afpitate:Finem expeditionis in tbracia
da tuens: multis in locis ab fe deuidis colunas erexit i quibus xg£ ptiis cpas factas dicunt: litteris fcriptu extat. Hac ^puincia armis iube ?it rex regu pricipantiu fcioolis. Columna infup (latuit: in bellicofis cpidc ab (elupatis gentibus:bois pudenda.In bis uero:cpx edent ibelles ac timi dx muliebria habentem lculpta:a potiori bois pte gentes ab fe deuidas odendensd locis cjuibufda ilatua iua lapidea ea:cpa tunc erat:xtate re licjttit:arcu Siiaculu tenente fupra quattuor cuoitop magnitudine. Ipfe cum iuma bumaitate erga oes fubditosulus effet omida pod noue anos armop cura:datuit lingulas gentes cjuotanis ad fe dona i aegyptum fer re. Cum oibus deincepstp magna ea uiferat: captiuis fpoliifcj deuidap nationum in patria redies: maximis ab le rebus gedis:& cpx fupio^i ac ta excederent: tepla deum oia xgvpti donis iniignibus ac ipoliis bodiu crnauit.Milites cpop optima in bello opa ufus edet £ meritis donauit. N ecp lolii ex bac expeditione ditati rediere milites:fed & aeg^ptus uni ucrfa maxima rep copia utilitate^ cumulata ed.Fine bellis ipofito mili tibifs:cpop fpedata libi uirtus erat: cpx parta eranr coceffit . Ipfe glo riam fempiterna appetens magno lumptu opa pmulta edidit:& fibi im mortale laudem c5parans:& xg^ptiis i podep iecuritatc. Primu a diis incipiens in fingulis xgppti duitatibus teplum ei deo c5druxit:cpe pa pue colerent. Ad eop drudura:n5 xg^ptiop:fed q experanferuitiop opera ufus ed. In oibus uero infcripUt replis :nulli xgpptio ad id opus fe grauem luilTc . Aderirur aute feruos babplonios opep labore calamita tecp ptefos:a rege defcidetes:cum pone oram fluminis cdfedifient bellu xg^ptiis mouiiTe.Tandem alfignatis fibnepos experat agris cSdidide urbem: epa a patria babylonia dixerut, Eacem ex caufa & appellata tro iatn ferunt etiam nunc iuxta nilum litam. Nam cum menelaus abilioad xgpptum cumcaptiuop manu nauigaflet:troiamab eo deficientes cu iplo aliepadiu pugnarunt: epo ad data libertate urbem codidere patrix nomen fortita.Haud uero infeius lum Etbefiam gnidum diuerfa de bis duitatibus fcripfide.lllos uidelicet epi cum femiramide ad xgyptum pe netra(Tent:bas ab fe cbditas urbes fuop noie appellade. Sed de bis uep (crutari difficile ed.Nos:cpx feriptores tradiderint:rettulimus:cpo po deri uep iudicium fecpi polTint.Per multos infup ac rragnos erexit Se iooGs aggeres:in quibus ciuitatesbq in bumili lolo erant: c5d ruxit :cpo boies pecoracp ab mli inundatione tuta redderentur . In oi uero ora:q a mempbi ad mare l pedat: freepentes a fiuuio duxit foflas:cpo frudibus
breuiori itinere ficiliufcpniedisimaior rept copia edet. Q_uod ueroma ximu fuit muniit di ea loca:quibus ad xgyptu patere boffibus lgredus pollet. Antea potior fere aegypti pars ois aditu facilis: ^ppter frequetes a fluuio ductas ab eo fodas munitior difficilior^ accedu poff modu fada eff.Duxit&murjiabeolaterexg^ptuquodorietcuerfus ad fpriaatqj arabia fpedat:a pelufio ufcp ad folis duitate p defertum ffadiis mille di quingentis.Naue ex cedro fecit ducentofji odoginta cubitORi logitudi ne:de aurata exteriusiintus uero dearge tata: qua dono ottulit deo: qui maxime tbebis colitur.Duos prxterea obelifcos ex lapide duro:utrunqj altum cubitis centum uigintiiin quibus tu iperii magnitudinc:tu multi tudine uedigaliu defcripfinaddidit di quas fubegit nationes. Mempbi in uulcani teplo fuas di uxoris lapidis unius ffatuas:altitudine cubitor^ triginta:filio^ uero uiginti ob Hanc rem collocauit.Cum dimido exerci tu aeg^ptu reuertidet:ac circa pelufiu uacuus bello laxaret curis animu: frater ei apud fe cu uxore ac filiis cenanti Ifidias parauit. N a illis poff ci bu a uino quielcentibusilignis aridis ad id antxa occulte prxpatis igne in cubiculu nodu iniecit.lncrebefcente flamma:qui ad cura regis pofiti erant fublato more ebrioli damore:rege excitarunt qui ambas extedes manus:faluteq3 filiis di uxori:deos orans illefus pter opinione. cu faluus flamameuafidet:tum exteris diis: tu maxime uulcano:ut liberatori uota pfoluit.Cum multis ac p claris facinoribus nobiliratus edet: tu id magni ficentidimumefl babitum:cpcumnationes:tum ab fedeuidx: tumbii quibus regna tradiderat duces quocp quos diuerfispfecerat tmiciis prx ffituto die in xg^ptu uenientes ei dona offerebat. Hos fufcipiens beni gne:aliis quide in rebus uario bonore afficiebat. At fi quado aut ad te pium aut p urbem accederet: quattuor ex eis loco equo^i currui iundis: offendebat cu exteros oes reges ducefcp pdaros bello fupaflet: nullos fi bi neq3 uirtute necp rebus geffis ede cSparandos.Et fane rexiffe uidetur omnes: qui unquam regnaflent: tum rebus bellicis : tum erga deos munificentia: tum uero operibus ab fe in xgppto conffrudis : anteide. Annos tris di triginta cu regnaffet ex optato uita deficietibus oculis fi niuit. Cuius uir tuti aut facile repitur dignum nomen. Vir magni animi neq; folu facer dotibus: fed uniuerfis xg^ptiis admirabilis:cum eade ani mi magnitudine:qua opa effecerat:& morte appeteret . Adeo aute diu turna eius gloria lgenfcp ad poff eros manauir.ut cum multis poffeafx culis.pfis xgj?pti ipium tenentibusidarius xerxis pater uellet i mempbi
,ciii.
luam ante SefooGs datua ponere:princeps facer dotu publice cdtradice ret:aderens illum nodum Sefoofis opa aequade.Q uod reipSlum haud qu.iq egre ferens rex led laetatus admodu libertate loquendide curatu^ iquir.ut nihilo illius uirrute:fi tantunde uiueret ellet lterionbortatufq* ed:ut aetatis eiufdecolerretgedadd uerji argumctu efle uirtutis.Defu do Sefoofi eius filius regnu capiens alTupto patris nomine:nulia in glo nam paterna elf imitatus: ied eode cjuo pater caf u afflidatus ed.oculis eni captus fiue ppter comune patris natura fiue ut quida fabulantur g ptcr ipietatc erga nilum: cuius curfum iaculatus efh coadus ed ad deo^4 auxilium corugere:ac plurimo tepore uanis padis lacris ad placanda nu mina: nulla ope admtus efh Decimo pod ano rei polo ei reddito: ut pia cato dco:qui i Heliopoli coleretur : facie mulieris iipicere:quae nullu mTi pprium noiTet uirunuab uxore ^ppria incipiens cum multas exptus edet nulla reperit icotruptanrpter hortulani cumlha:qua uil u refrituto uxo rem caepit.Reliquas ois i uilla quada uiuas cobuffit.Q ue locum podea acggptii facra I gleba uocitarunt. Deo aute Heliopolis gratias fecundum oraculum acceptu rcddens:duos erexit unius lapidis ooeliicos latitudis odo altitudinis cubito^. centum. Pod hunc plures reges nil memoria di gnum gedere.d ande Amafis quida regnauir uiolentius q caeteri.pmul tos eni pter aequum poena aftecit:alios fortunis fpoliauit:in ocs ipotens ac fupbus.Tolerata ed eius crudelitas:cu ulcifcenui lccus n5 effet quoad Adifanes aethiopium rexi seggptu cotra eum defcenuit. Tuncoaiaoc culta erupere:& cu multi ab eo delcident :rege capro acg^ptus i ditione aethiopum cedit. Adifanes fortuna capti regni humaniter ieres: fuma aequitate ^ggptiis lpauit.Latrocinia nouo more copefcuit . Sontes neqj morte pledens:neq3 linquens ipunitos.Eo^i iudicio confhtuto reos ois in unum cogens:miti fententia damnauit.amputatis enim naricus in ul tima deferti ire c5pulit:ubi<p ciuitatem c5didit:ab excilis nafis rhinocie ram appellata.Ea in seggpti arabiaecp finibus haud pcul a mari fita:o3 bus uitae cSmodis caret. N a omnis uicina regio falia ed Intra urbis mce nia unicus ed putcus:& is iutilis:ut pote aqua amara gudu. Hos aute eo i loco poluitme fuis moribus uicinas gentes inficerent:ne ue eo^. erga re liquos iniuriae edent cccultae:fed ut tanq in oram deferta relegati:omni re egentes cogente neceditate fibi uidum exquireret. Fidis itaq' calairis quos ex uicinis agris collegerant loga dbi retia fecere . Qdiibus iuxta lit rus p plura dadia difpodtis.ex captis coturnicibus.nam magnus earum
numerus in littore ad capiendos pifces uerlatur uidtufibi copararunEo rege defundo xg^pti regno libi uendicato regem exiuis crearunt.Mri dirnnomine:quenonullimaronem cognominant uirum minime bellis aptum. Is lepulchru fiibi coEruxitiquod labyrinthus appellatur . Rem miranda ^pfedo non tantum opis magnitudine:qtum arte ad imitandu difhcili.Namigredientibusaut facile regreffusdatur:nifi duce itineris expto. Ferunt quidaDxdalum ad segyptu penetrante admiratu huius opis artenr.fimilem i creta regnati minoi coffruxilTen quo fabulantur ex titilTe minotau^i.Sed cretefis labyrintus defecit:fiueopa hoium:fiue te pore corruptus . Aegyptius uero ufcp ad noffra tepora integer manet. Defundo rege poff quintu genus; cum xgyptus rege careret: ex dignio ribus quida in regem aflumptus efhquem tegyptii extern grxei q?tbeu appellannqui iliaci belli tepore extitit.Hunc artium pitum iuifle tradut ut in uarias le formas uertere lolitumiut nunc animahquadocp arbor aut ignis aut quid aliud uideretur.Qjax eade & facerdotes de illo icribunt. Ha^i rerum cognitionem cbtinuo ex aftrologorj: ac facerdotum ufu rex e 11 aflecutus . Cofuetudo aute regibus tradita:grxciscaufabuiulmodi trafmutationes fingedi prxbuit. Nam xgyptus mos erat regibustaut leonis aut tauri aut draconis priorem parte in capite fere inlignia princi patus.Q_uandoq5 uero arborem: aliquando ignemiquandoqi redoletia lupra caput unguenta:hxc tum ad decore Ipedabat atq3 ornatum: tum Euporem ac fupllitionem quanda afpicientibus iniiciebant. Mortuo £ tbeo filius fuccellit p oem uita uedigalibus & ad cumulandu undicp tbe fauru itentus:uir pufilli animi atqi auarus:ut qui necp deo^i muneribus neq3 ulli benificentix uacarit.Ita ut no rex:fed ut dilpenfator bonus :^p uirtutis gloria:plus auri argentiqnq pteriti reges omnes: quadringenta talento^ milia ea fuifle tradunt:reliquerit.PoE obitum feptem fuere re ges in tantum ocio dediti ac uoluptati: ut lacri libri nulla eoiy geEa con tineant hiEoria cigna:prxter unius Nilei:a quo fluuius iortitus elE no men:cum antxa xgyptus uocitaretur.Hic cum plures folias atqsoppor tunis fecillet locis :& nilum utilem admodum incolis reddidit: & nomi mscaufamprxbuit.Odauus deinceps rex Cbemis mephitis annos re gnauit quinquaginta: xdificauitcp trium pyramidu m3xima inter lepte prxdarilTima opa annumeratam.Hx uerlus libya fpedant longe a me phi Eadiis centu uigintha nilo autem quincp & qnadragita : qux & arti ficio opis magnitudine mirabile Euporem pberet alpicientibus.Ea^c
.c.un.
I
triaxima quattuor elHate^:quo^i quodlibet ab inferiori parte .iugera fe pte cotinet Altitudo aplius q fex iugera tollitdarus quoulioet dedu&a paulatim ufqi ad uertice altitudine cotinet cubitos lexaginta quiqs .Ex lapide duro difriciliq? ad tradandu:fedin aeternum pmanlurollru&ura ois coibat. Nam ferme mille annis:ut aiunt qui da:ut alii tradunt: ampli us tribus millibus quaJrlgentisadnosuiqjea moles integra pmanfit. Ferunt eos lapides ex arabia logo admodu itinere aduedos. Aggenous aute fabricata efhnodum eo tepore inuentis machinis :opus certe mira bile proferri in terra undiqs arenofa:ubi nulla neqs aggerismecp caeli la pidisiintuefHgia:utno abboibusiiedadiis tanta moles ilruda uidea tur. Conatur Aegyptii mira quaeda de bis fabulari: ex fale di nitro agge res eos bdos:polleaq3 nili icremento liquefados abfq? boium laoore pe nitusdefecide. VeFji id procul a ueroabclb.Nam di multitudine boiuin agger coilrudus: di multitudine deletus. 1 recenta eni di lexaginta bo minum millia ut aiutiad id opus deputata funt : quod uiginti ferme an nis abfolucrunt.Polb buius regis obitum frater eius Cepbus regnu ese pit:regnauitq3 anis fex & quinquaginta. Q uida no fratrem:fed filium regnum tenuille aderunt nomie cbabreum : quod fimilius uero uidetur.
uonia qui ei iuccefQt imitatus fupiorem regem:fecunda ppramidem ^dificauit ilrudura di arte priori fimilem: magnitudine iparemiur pote cuius lingula in bafi latera (badium cdprendat. Pecunia ois ad opus prio vis ipenfa ut olera tantu berbafqi.is em cibus opificum fuit ad mille di fexcenta talenta excedide dicitur. Aliarjt no extatfumptus. Illius aditus ab uno tantum latere patet. Ve^t nullus ex bistqui eas libi pyramides! fepulcbra condidereirex in illis fepultus elb. Nam partim nimii labores in opibus abfumpti: partim crudelitas regum di inlolentia:ira populose copulere:ut coy. aut didaparent corpora:aut eiicerent ex monumentis . Q_ua ex re domeflicis mandarunt quida ut fua corpora i loco uili obfcu roq coderentiquo effugerent faeuitiam plebis. Hunc regem fecutus e(b Micerinus:que nonnlli cberinu uocant: prioris pyramidis audfons filius Elie tertia ab le incepta minime pfecit praeuentus morte.Erant Gngula latera in bafi iugerum triumimurus ufp ad quintu decimum cubitum ex lapide nigro: tbebaicolimili:reliquaps ex eo lapide: quo di reliquae ramides:elb coflruda.Opus faneitum magnitudine:tum artificio: tu ue ro lapidum fumptu cauteris pyramidibus in ferius. Scriptum erat i latere ad boream uerfo nomen andtoris raicerinus.Hunc tradunt fupioiy. aude
litatem abominata uitam uixilfe fumma cum bumanitate&in fubditos beneficentia. Fecilleqi feduloo!a:quibus beniuolentiaonim libi cbpara ret. Pecuniam c5tempGt:prasbens munera etia iis : qui iulle redeqj ludi caflent.Sunt &alixtres pyramides:quaiy Gngula latera ad duo rngera ^ptendunturuniuerfumopustfl-rudur-T prxter magnitudine fuperiori busfimilis.Hasdicunt a tribus regibus: quos rettulimus luis uxoribus xdificatas:qux tradantur alia xgypti opera : non folum mole aedilitio rum atq? lpenfa exupare:fed artificum excellentia: magifqi adirmant ad miranda effe arcbitedoiji ingenia&arte:qregum fumptus.Hieni^ppri is animi dotibus:illi alienis pecuniis laboribufcp tanta opa errexerunt. Verum de hay. pyramidum audoribus nil certbnecp apud incolas: necp apud fcriptores codat.Q^uida eostquos diximus reges illas xdificafle, Alii alios tradunt, put maioris aflerunt: Armeum extitifle conditore fe eundae amafum , Tertiae mafum:quam uolunt quidam rbodopidis pelli cis fepulcbrum fiiilTe.Et id ndnullorum principumtqui eam amaflent co muni opera abfolutum Regnum deinceps fumpfit Boccborus corpore quidem robuGo ac ualido: ingenio uero fuperiores excedens reges, Mul tis deinde adis faeculis regnauit aegyptiis Sabaeus nomie:genere aetbi ops:deoiy cultu liberalitateq? prae caeteris regibus excellens, Argumen tum uirtutis eius uel maximu fit integritas:utilifq3 in feruandis legibus aiaduerfio.Nam capite danatos nequaq mortis affecit poena:fed opus facere uindos copedibus p ciuitates coegit: quae res non paruo extitit ue digaluplures enim ex eo feruitio pecunias c5traxit:eorum opera multos aggeres ebdruxit. foflas uariis locis oportunas fecit. 1 ta & poena: acerbi tatemleniuit:&: inutilem poenxafperitate in magnum comodumuer tit.Eius egregiam pietatem di a principio uitx inditutione: facile quis ex uifione fomnii pfpiciat.V lfus ed ei deus:qui tbebis colitur: in fona dicere. regnum fuum in xgy ptiosnecp foelix necp diuturnum fore.nifi facerdot ibus xgy pti omnibus occifis per media ipforum cadaueracum fuis tran{iret:boc(omnio fxpius oblato omnes undicp facerdotes con uocauitaiarratifqi qux per fomnium acceperat nolle fe inquit i xgypto manentem alicui pniciem druere.fed malle purum omnies folutu {celere ab aegypto abfcedere fe fatifq? uita reddere. q lpia exde Iquinatu regne potiri. Ita xgyptiis regno tradito i xtbiopia rediit. Duobus anis xgy ptii abfcp rege fuere turbatis olbus cu et ad ciuilia bella puetu eet duode ci loco regis ex maioribus ducibus pficiutur.quibus ois regni cura pmilfa
ed.Conuenientes bi m mcpbi comuni condio impium exercebant. Cu uno animo cocordiqj quindeci annis tres adminidrallent:decreuere ut iji bi cSmune Cupulcbrum xdih’caretur:ut queadraodum in uita uno coien fu:pari honore xg^ptu gubernaflentata &i poif obitum cois ellet oiurn unius fepulcbri gloria. Conati funt in ea re omnia fuperio^t regum opa excedere.Eleda ad id iuxta paludem libj?x aqua:qux in mirida delcen ditiex pulcberrrimis lapidibus fepulcbru xdilicarunt quadratu : quacp uerfus dadii unius. fculptura atq? artificiu ope nihilo iam antxa tadis ce dens.Ingredientibus illius ambitum domus aderat colunis circufulda; quattuor ad latus quodlibet columnis pofitis.Et huius redii cotignatio unius erat lapidis fculpta pfepibus:uariilqi piduris ornata.Erantibi lu mo artificio depida xgj>pti regum teploi^facrofjiqs monumenta.Tato aut lumptu: tanta magnincentia ea moles ab his regibus excitata eG:ut fi ante eor^ diflenfionc fuiflet abfolutaicxtera lepulchra excellentia ope rumfupaflet.Vef^ cum annis quindeci fimul imperiu tenuilTenttregnu ad unicum redadu ed.Pfamiticus faites unus ex duodeci : cui maritima ora obuenerat: tributo emporiis omnibus pfertim phoenicibus grxcifqj impofitonnagnaqi uipecunix cotrada: amicitiam plurima^ gentium principumqs fibiliberalitate comparauit. Huius reiinuidia moti reliqui bellum Eibi intulerunt. (Quidam ex antiquis fcriptoribus fabulatur.rtf ponfumimpantibusredaitu:quiex illis prior xream phialam deorqui erat in memphi dono tulilTet eum folum refjc in xg)?pto potituri, pfam miticum cum extuliflet e facerdotum quifpia teplo phialas aureas unde tfim clegantiore ab fe eleda deo ortulille.Q uodrefcifcentes cxterucu nollent occidere relegafle illum pbibent in paludes iuxta mare (ltas.liue ob cam qua diximus:Gue inuidia moti. At pfamiticus ex arabia caria io niacodudo milite acie illos prope urbem mepbimfupauit.Alii reges p tim cecidere in bello:partim fugientes in libram ceflere regno.Sumpto impiopfpamaticusuedibulurn oriente uerfustdeoin mcpbi cSdruxit Circum templum g columnis colofios duodecim cubitorum pofuit: mi litibus mercede condudis:prxter dipendiurmdonalarge didribuens; exteris agros forte diuifit paulo fupra pelufii ofHa:quos multis pod an nis Amalusrex ad mcpbi tn traduxit. Rex propter operam a mercena riis militibus nauatam:podmodum externo milite plurimu filus multu illoti pfidio ufused.Cumin fyni exercitu duceret: prx exteris bono re mercenariis ipenfo: (latuit eos i dextra: xgj?ptios a finidra pbalagis
parte:cjua cotumelia irritati xgypti ad ducenta milia eop:ab rege defci ifentes xtbiopia uerfus pledli funttnouas fedes fibi uendicaturi. Rex ad eos duces primu mifit eam ignominia deprecaturos. 1 ple cjuocp cum bi nil p fecilTe n t: nauibus pfecutus eil.Cum ipos iuxta mlumpficilcctes iamcp xgppti montes tranfcendentes repperiiTetrogabatiut aniinu mu tarentiutcp templo^ patris uxo^i ac filioli ln mente uemret. Atbioes nna uoce clamore fublato:ba(Tifcp fcuta pcutientes relpondere : cpod ar morum potentes edent: facile fe patriam repturos . Olleniis uero lubla ta ueffe genitalibus nec uxores nec filiosidum eius uti pollet debituros. Hoc dato refpSfo defpicientes:c|ux aliis maxima ede uiderentur i xtbio pix parte fertili: fortitis inter le affatim agris coiedere. plamiticus eop difcedu baud pap dolens ad curam regni c5uerfus:& uedigalia dii pofu it& cu atbemenfibus cpibufdacp aliis grxds focietate iniit. -Erga exter nos qui in segpptum accederentifuma benificentia utebatur. Cutn grx cos plurimum diligeret:filios difciplinis grxcis erudiitprimus a;gpptio rum regum ca!teras nationes ad iportanda:cjux apud le erant: allexit fe curitate fingulis adeuntibus pbita. Apud lupiores em reges nulli exter ni ad xgpptum nauigabant:cum ptim occiderentur : parti adiicerentur in leruitutem. Impietas Bul iridis tempore apud a:gj?ptios aduerlusex teros feruata:grxcis cam prxbuitdicet minime uera : fed multa contra idam crudelitate fcribendi:cpx de eo in fabulis feruntur. Poli pfamiti cum regnauit cjuarta exinde pgenies Aprieus annos duos Si uiglti. Elie aduerfus cgprum ac phoenicia terra maricp bello moto Sidoem ui capta cum diruii le c: rei icjui s pboenitix urbibus fubablis clade cgprios ac pbce nices fupauitjfpoIiifcpbofHum cbpluribus captis:in xgpptum rediit. Mido deinde cotra cprenem &;barcen exercitu: magnacp expte deuibtis relicuis abfe alienauit.Exiffimantes eniipfuineo^i pniciem cbparade exercitum, epo fecurius imparet xg^ptiis defeiuerunt. Ad bos compe Ccendos defli natus Amafus xg^ptius uir mfignis madatorum :cpx ad concordiam fpe&abant: oblitus cum illos in regem incitadet. confpira tione fafla rex creatur .paulocp poff cum plures a rege defcil cerent : coa (flus eff ad mercenario^ ii ad triginta milia erant opem confugere. Prx lio circa maria pagum cSmidb.xgyptioi^ res fuperior fuit.Itacp captus aprieus ffraeulatufcp Iteriit. Amafus fufeepto Ipio.cbuerlufcp ad regni cura iuffeimpauir.magna cum laude multas cppriop duitates euertit, multa^ donis lfignibus deu tepla exornauit:Cu regnadet anis cpiicj Si
qumqu3ginta:morte obiit:quotepore Cab^Cespfai^ rexxgj>ptumai! miscxpit: circa tertium anum ol^mpiadis terras &fexagefimx: quaui dior in dadio fuit pmenides camarineus.Recenfitis uetudoiji tempori ufq? ad amafu xgj?pti rebus: nunc admiranda quasda di quas ^pGnt lege tibus de molibus eorjtfuntfcribenda . Plura eni uetera xgpptioi^ a<da n5 folum ab indigenis extimantur magni:fed di apud grxcos quoqj n5 parum admirationis bebent. Itacp qui plurimu dodlrina excelluerunt in xg;ptu tranfkreiut deleges eo^t di midia cognitione digna peiperent quiseni fcirent xgypti aditum externis difficile:tamen oi (ludio olim illuc accedere appetiuerunr.i quibus antiquiores extitere Orpbeusipoe tacj bomerus.Deinde poderi nonulli Samius pptbagoras : ac legum la torfolon.Aderut xg^ptiilitrerasiadro^t curtus geometria artefep plu rimas ab fe fuide reptas.Optimas infup ab feinditutas leges. Q uo^t maximu ferunt efle argumentu: annis amplius tribus milibus dcleptin getisidigetes reges seg^ptoimpafle.Eamcp ^puincia exterar^ orbis e(fe foelici(limam:qu2e nullo potuifienrpadlo fieri: nifi optimis moribus ac legibus uixiflTentteruditicp omni dodlrina^ genere fuident. V erum nos bis:quxberodotus aliiqi ndnulli xgpptioiji geda narrantes:prxter ue ri opinionem multa uoluptatis gratia fingentes traduntptermidis facer dotum diligenter a nobis ferutatos libros iequemur . P rimum seg^ptii reges uita:non alio^: regnantiu.quibus uoluntas g lege ed: traducebat licentia.Sedlegum idituta i cogendis pecuniis quottidianoqi uidlu fecj bantur.Eopt cultui obfequioqi nullus deputatus erat:neqj eptitius neqi domi genitus feruus:fed nobiliu (acerdotu filii tum ultra uiginti anos nati:tum dodtrina prx exteris eruditi:ut bo^i corporis minidroiji die nodluq? adantiu cSfpeftu motus rex.nil turpe c5mitteret.Raroenipo tentes refjt mali euadunt: ubi defuntfuaru cupiditatum minidri. Indj tutx erant die noLtifqi borx.quibus regi lege pmidfa agere fas erat ma ne Turgentem regem primum epidolas omnis midas cape oportebat.ut cognitis bis qux Tibi agenda edent.refpon(o dato lingula in tempore exque ordine re<de agerentur.bis aiflis cum i uirorum excellentium extu lauident corpus:uedem prxdaram indutus facra diis faciebat.Mos erat facerdotum principi iuxta ara bodiis deduftis.adaterege magna uoce audiente populoualitudine ^pfperaoiacp bona pcari.regi iuditiain fub ditos colenti.Narrare ilup particulati regis uirtutes i deos pietatem ac religionem? b oles humanitatem feruantis tu illum cotinentem dicere
iuflum magniq? animi ueracem liberalem oifqj frenante cupiditates:poe nas infup mitiores:q poflularent errantis crimina:exigentem:reddentc nero gram meritis amplioreiplurafns fimilia orans tandem excreatione i malos exequebatur.Tum regem culpa purgans oe crimen in miniflros qui regi iniqua fuaderent:c5iiciebat.His adlis facerdos & regem ad foeli cem diifq? gratam uitam hortabatur: & fimul ad bonos mores:agenducp n5 q fuaderent mali:fed quae ad laudem & uirtutem maxime ptinerent. Demum cum rex tauro diis facra fecifletifacerdos qda ex libris facris da riflimo^i uiroi^ c5filia:a&acp ^pferebat. Q_uibus rex monitus iperio pie ac iufle alior^ ex pio uteretur.N o aut pecuniis uacadi iudicadicp folu le gibus antiquis:fed deambulandi quo<j:lauandiq3 & cum uxore cubandi olfcp degendae uitae tempus erat lege pflitutum. Cibo uefcebantur fim plici:utcjuof}i menfx nibihpteruitulum & anferemnferreretur.Vini po tandi certa ffatuta erat menfura:qua neq3 farciri uenterineq? iebriari pof fent.Denicp ipfo^ uita ea tenebatur modefh'a:ut n5 a legis latore: fed a peritiffimo medico ad feruadam fanitatem copoiita uideretur. Mirabile uidetur aegppri leges noexuoluntate:fed ex rege uitam priuatamage re.Sed multo efl mirabiliustillis neq3 iudicanduneq; pecuniam cSgrega <3i:nebp puniendi queq per fupbiam aut iram aut aliam iniullam ob cam licentiam pmiffam.Sed ueluti priuati tenebantur legibus : neqs id aegre ferebantiexiflimantes parendo legibus Te beatos fore . Nam ab bis.qui fuis indulgerent cupiditatibus multa cenfebant fieri.quibus damna picu lacp fubirent.Scientes enim faepius fe peccare. tamen aut amore aut odio aut alio animi morbo uidi nibilminus aberrant.Q ui uero fapientia con filiocp uitam inflituuntin paucis oflendunt.Hac uii erga fubditos iufli tia reges omnium beniuolentiam adeo affecuti funt:ut no folum facerdo tibus fed fingulis aggptis maior regis q uxorum filioj^q? aut alio^i prin cipiumfalutisineffet aira.Et enim plurimi regum quos rettulimus ciui les mores fecuti a<fla foeli citer uita mortem obierunt. quoad ea legum di fciplinapermanfit . Nationibus praterea uariis fuba$is plures pelle dere pecunias regiones aedificiis operibufque ingentibus urbes amplifTi mis donis fumptuofifque decorantes .Sed ea quae pofl obitum agp ptii fuis regibus praebuerunt magnam populi erga principes beniuo lentiam monflrant.Id bonor mortuis impenfus odendit.Nam cu quis regu decedit e rita.aspptii omnes morte comuni moeflitia lugent.. ue fles lacerat. templis elautis to^i no frequentant. Fefla folennia no agut.
Dies feptuagi nta duos luto deturpantes capita: ac findone iubtus ma mas cindliiuna uiri mulierefcp ducenti ferme aut trecenti circu ambulat bis i diemouates lu<flu atcp ad numeri cum catu uirtutes regis comemo rantes. Cibis aninjantiucoadiicp acuinoiomnicj mefa: apparatu abdi nent.NS lauacris n5 unguetis no dratis ledis no uenereis utuntunfed tanq defundo filio p eos dies moerentes lugct.Hoc tepore :quse ad po pam funeris fpedant:pparatis podrema die corpus i arcba coditu ante fepulcbri aditum ponunt Ibi breuiariu i uita ab rege gedofjt de more re citant: uolenticp facultas datur dehmdu accufandi. Adant facerdotes: mortui rede fada laudantes:populus is pmagnus ed:qui exequias circu dat applaudet ueris laudibus:in reliquis magno reclamat tumultu:quo accidit ut plures reges repugnate multitudine:folito caruerlt fepulcnri bonore ac magnificentia. Is timor coegit aegypti reges iude uiuere:ueri tos futura pod morte plebis ira atcp odium fepiternum. Antiquopt re gu uiuendi mos bic maxime luit. Aegpptoon plures ptes:quap: qlibet gra:co uerbo nomos appellabatundiuifa cuilibet ptor aderat : qui omm baberet cura xgypti uedigalibui trifaria partitis:priorem portione pci pitcollegiu facerdotum magna apud icolas audotitate:tu ppter deop4 curam: tum ^ppter dodrina qua plures erudiuntur.Hac parte tum ad fa crifitio^t minideria:tum ad priuatae uita: cSmoda lpriunt. N ecp em deo rum cultum omittendu putant:necp publici coiilii utilitati! cp minidris aequum cenfentuitxcomodadeelle.Adfunt em grauibus in rebus bi: femp cofilio atcp ope regibus:tum adrop: pitia:tum uero facrificiis futu ra pdicentes.Ex.librisprxtereafacris priopt geda referunt: quibus re ges in agendis nofcant:quae dnt ^pfutura. N 6 eni queadmodum apud grxcos unus bomo:aut unica mulier facris praeed:fed plures i cultu de orum bonorecp uerfantur:qui eande facropi curam filiis tradunt:Hiom nes Imunes funtdecunducp pod reges bonoris dignitatifcp locu tenet* Altera portio ad reges puenit:quam &ad bella & ad uitae cultum: cum ad liberalitatem erga drenuos uiros pro meritis impendunt. Qua ex re fit: ut populares nullo grauentur tributo.Tertiam pcipiunt milites: & qui belli fuiir indi tuti miniderio:ut boc dipendio accepto paratiore beant animu ad bello^t picula obeuda:Iniquu em foret ad tuedacoem falute itentos nulla ex ea:^p q pugnaret patria comoda pcipe . Ea uero pcipuautilitafuideturqprnercede labop: ipefacufi5topuIet5reffaci!iuf gignedx^pli opa dat . Quo fit ut referta multitudie boiu patria neqq
externo milite egeat.Hoc militandi ordine a ^genitoribus fufceptotpa rentum uirtute a pueritia imitati bellicifqt exercitati muneribus milites egregii euadunt.EE infup eor^ politia in tria boium genera iilitutarpa ido^ agricola^iopificu. Agricolx parua quada mercede a facerdotibus regecp aut militibus agros mercati:p onem xtate ab ipfa pueritia rei ru rdicje fine intermiflione uacant.Q uo fit ut agricultura exteris : tum ob dodrina a parentibus pcxptarmtum ob cdtinuum ufum prxEet . No runt enim prx exteris diligenter agro^i natura: rigandi fercdicp ac me tendi tepora:& fruduum feruando^ comoditates :tum paretum obfer uatione:tum fua diligetia cognita. Eode modo Si paEores cura atqs arte regendi pecoris a patribus accepta;femp in eo gubernando aetate agut Multum eis c5ferunt:qux a ^pgenitoribus i pecor^ cultu ac pafcuis audi erunt. A nonullis etia quxda fuo (dudio adinuenta . N am: qui aues & anferes nutriunt: prxter eat^rqux apud alios boies Habentur: ^creandi naturatadeo illis idulgent:ut in nume^ didlu mirabile auium euadant. No em ouis Icubant aues:fed ipfi igenio Si naturali arte ex ouisiprxter extero^ c5fuetudine:educunt foetus. Artes quoqt apud xgpptios ad modum excultas uidemus:&i ad fumum pdudas.N a foli xg^pdiopifi ces omifla rei^t publica^ cura:nullu nili aut legibus pmidum: aut a patre traditum opus exercet: ut neqj eos docetis iuidia:necp ciuile odium neq; aliud quid ab lldituto ipediat exercitio. Aliis in locis licet arfices relido prioritopificiis exteris fe dederet bos cultui agro^:bos mercaturae ali os plt,- artibus opa pbere.Q uida in duitatibus: q a populo regun tur:ad cStiones cocurruntn pniciem ciuitatis ptio corrupti. Apud xgj? ptiosifi quis opifex ad rem.p.accedat:aut plures exerceat artes : magna muldatur poena.Hanc antiqua tum rei.p.tum priuatx inEitutionem a patribus tradita ueteres xgpptiibabebanuludiciauerono cafu fiebat fed roe . exiEimabant em rite fada plurimu uitx mortaliu ^pdefle . Na punire nocentes.auxilium ferre opprelfis.optimam ad ^bibeda mala fa cinora uiam putant.Poenam uero delidi aut pecunia.aut gratia tolli exi (limabant cofufione uitx cSmunis fore. Q_uam ob re ex duitatibus da rioribus utEeliopoli mempbi tbebis uiros optimos eligebant .quos iu dictis prxficerent.qui iudicum confeffus. neque atbenarum ariopagids. neqt lacedxmonioi^ fenatui cedere uidebatur.PoEq bi conuenerant tri ginta numero. inter fe eligebant opdmum uiru.quc iudici prteipe coEi tuebant.in loeu cuius ciuitas alium iudice fubEituebat bis oibus uidus
fed principi opulentior a rege dabaturris aurea catena: fignu uariis or natum lapidibus a collo fufpenfuicjuod appellabant uerirate gedabat * Ceptis indiciis ac fignoueritatis a principe iudicu^ppofitoomnibufq? legibus quae odo libris cdtinebatur in medio eo^: collituris; mos erat accufatore fcribere ea i quibus aliu accufabat: modu cp patrate liuriae aut damni Cadi quanticp ea extimaret fcribere.Reo tepus dabatur refcribc di ad lingula:& autfe id n5 fecifle:aut rede fecifle purgadbaut iniuna uel danum minoris extimandiiRurfus accufatori reocp muice refp5den di locus erat. Ita bis auditis litigatoribus:cu iudices de cotroueriia qux fident priceps:figno ueritatis in parte ueriore uerfo fententia ferebat. Hic mos iudicio^i apud x:g^prios eratiextimates accufatiu excufatiuqi altercatione &C fcriptisueritatemaximeelicipofle.Sane oratori arsibi pocritar?: fraudesdacbrpmx piditantium multos a redo uerocp iudicio a uerterunt. Videre quide licet: aut errore aut affedione aliqua: aut mife ricordia:aut oratione dicentis fxpius reos fuiffeab iudicibus abfolutos. Ve^: fi aduerfantiu fcripta penitus intelligatunexidimarunt iudicari redius ueluti nota ueritate polfe: cu necp ingenio necp adutia neq3 men dacio necp audacia neq, arte iudiciapuerterctur.Sed cuicp eflet comune ius;tu quia tepus dabatur accufatori reoqiad difceptandu:tuquiaiudi ces coyi refp5fis elicerent ueri iudicii modii. Q_uonia de legu illitu tione metio icidit:baud eritalienuabidituta bidoria antiquas ecgvpti orum leges referre:quopalafit:qtu cae teris praedet & re^i ordinet utilitate.Primupiuri capite muldabatur: tanq qui duplici tenerentur fcelere:ut qui & pietatem in deos uiolarent:& fidem inter bomines tol lerennmaximum uinculumfccietatisbumanac: fi quis iter faciens aut hominem a latronibus caedi coperiret:aut qualibet iniuria ppeti : neqs fubueniret auxilio:fi poflet:mortis erat reus. Si auxilium fere no pollet denuntiare latrones tenebatur:& iniuriam accufatione ^pfequr.qui ea ne gligeret plagis ad certum numeru pledebatur: triduocp carebat cibo. Fallo quepiam accufans:fi podmodum ad iudiciu delatus foret:poena calumniatoribus datutam fubibat. Cogebatur acgpptii omnes fcripta fua nomina ad pra’ fides regionum:& fimul quo exercitio uiueret defer re:qua in re fi quis mentiretur:aut fi nudo uiueret quaedu: mortis poe nam incidebat.Dicitur hanc eandem legem a folone: cum ad aegpptios penetralfet:ad atbenienfes tradudam. Si quis fponte aut liberum aut feruu occidilTet:morte danari leges iubebat: quae n5 fortunae codirione
fed cofilium fadi pendentes:boies afceleribus detegebant: & fimul ue dicataferui morte reddebantur liberi fecuriores.Patribus:qui filioocci derentmon erat poena mortis indida:fed tribus diebns nodibufcp con ti;iuisedidum:ut circa defundi corpus aflideret: publica etiacudodia allante: N 6 eni udumtputabant eum priuari uita:qui uitse Filiis audor fuulet.Sed potius continuodolorefadiq? penitentiaafflignquocasteri abiimili tadoauerterentur.Particidis exquifitam lpofuerunt poenam* Nam articulatim prae acutis calamis csefos iubebant uiuos fupra fpina^t aceruum comburi maximum inter mortales iudicantes fcelus: ei mortem per uim inFerre:a quo uitam accepifTet.Muiiej^ morti dedinataFjr.fi prae gnantes effent:partus expetabatunqua lege multi erxco^i acceperunt: exillimates penitus iniquu efle eurmqui nibil cSmifidet: una cum facino rolo poena pari:aut duos pledi:cu unus deliquiflet.Cumcp eo:qui fpon tepeccafTet:criminis uacuum puniri. Infup cumfola peccaf Tet matertmi nime sequum cenfebant Filium patri matricp comune luere materna poe nam.Et enim fsepe reptum ed:iniquos iudices mortis reos liberafle:dam nalTe infontes In bellis uero:qui aut ordine reliquiflent: aut n5 pareret ducibus:no pledebantur morterfed maxima olum ignominia:quse pod modum uirtute & rede fado deleta:ad priore datum redibant . Ea lex 8c homines affuefaciebanutid dedecus pefTimum malu:morteq3 ipfa gra uiorem ceni.erent.Et fimul admonebat mortuos niliam uitse mortalium pdefTe. Ignominia uero affedos plurium bonoj^ uirtutis defyderio cam futuros.His qui fecreta hodibus reuellaiTent: lingua lex iubebat abfcidi Ei:qui monetam circuncideret:aut adulternam cuderet:aut podus uel fi gna imutaretiaut Fallis litteris ifcnberenaut de fcripto demeret : aut Fal fas fpngrapbas afferret:ambae aputabatur manus:ut quse corporis pars peccaffet:per uniuerfa uita lueret poena. Ceteri quocp aliojji calamitete moniti ab dmili fcelere abdinerent.Afperse etiam circa mulierum deli da: poenae datutse erant. Nam ei: qui mulierem liberam uiolaflet: uirilia execabantur. quoniam uno crimine tria haud parua Icelera com plexus eiTet. Iniuriam corruptela:& libero^i cdfufione.In adulterio fpo taneo depbenfus uirgis caedebatur ad mille plagas. Mulier nafo mutila batur.Qjio decore uultusi cotinetia maculatus ea muldaretur parte: q maxime facies exornatur.Legu quse ad boium comertia ptinet.Boccbo ride latore fcribunt fuiite . Hse mandant creditis abfqj fcriptura mutuo pecuniis fi negarentur.dari debitoris iuramento. ut quse iufiurandum
ueluti reiigiofa rem magni extimarct.Namcu certum fit iis.qui faepius iurant:abrogari fidc:plurimi ducunt ne boni uiri nomen amittatur:raro ad iuramentu defcenderedegis infup labor oem fidem in uirtute collitu ens bonis moribus iudicauit afluefieri boies ad ^pbitatem; ne idigni fide uiderentur debere. I niquu etia putauit eis:quibus abfq? iureiurando cre dita pecunia eflet:cie re iua mraubus no f flari fide.Foenus quod ex feri pto cotrabebatur:^pbibebat ultra cdtraCi mutui duplu exigufolutio ex bonis debitoris (olu fiebat. Corpus no poterat addici creditori. putabat eni oportere bona tatu fubdita efle debitis. Corpora quoijt opa & bello 6C pace uteretunciuitatibus addita eile.N 6 eni aequu uidebatur millites qui fi patrite falute picula fubirent:^ ufuris in carcerc duci:aut ob unius auaritia in piculu agi patrite falute.Hanc quocp legem uidetur Solon ad 3tbenienfes tranflulilTe:qua fifatbeam appellauir decernens :ne ob>ufu ras ciuiu corpora nederetur.Haud iiuria qruntur quida de nonullis grae cis legum latoribustqui arma aut aratru:aut aliud quid uis opi neceflanu ^bibeantobfoenus addidcreditori:corporauero:quae bis utuntur tra di pmittant. Lex pterea pnuatim de furibus apud (olos tcgpptios btec erat.Iubebateos.qui furari uolebantmomenfuu apud principem facer dotum fcnbere:atq3 euefligio furtum ad eu deferre.Similiter quibus res furto errepta eratiad eundem rei fublata; tepus diem & bora feribere te nebantur.Hocmo facile iuento furto qui remanfiflet qrta mulCabatur parte: quae daretur furi. Satius lator efle legis duxit:cum ipoflibile eflet Furta ^pbiberi potius alicuius portionisiq totius rei amifla:boies iaCura patuNuptia^: no idem apud tegjptios mos efl.Sacerdotibus una tan tum uxorem ducere licet.Reliqui fi uoluntate:& facdltatibus plures ba bent.Q^ua legem coferre exiflimat ^pter boium multitudine & ad foe Iicitatem &ad potentia duitatu. Nullus ex eis ne ex ferua quide empta genitus ifpurius babetur.Solum eni patrem exiflimant generis auCore matrem & nutrimentum & locum infanti pbere. Arbores uero fruCum ferentes:praetergraecor>: more: appellant mares foeminas:quae adiuuat maturitatem.Natosadeo parua educant faciliqi ipenfa ut uix credi pof fet.Nam tum Scirpo^: tum aliis radicibustquas fub cineribus coquunt cum caulibus paluflribusiquas parti coCas partim aflas ignitpartim cru das fi cibo praebentdiberos nutriunt. difcaldati undicp maiori ex parte ob patriae temperiem: uitam ducunt.Omnis fumptus i pueros:quo ufqs ad aetatem pueniant:a parentibus ipenfus no excedit draebmas uiginti.
Q. ua ex caufa contingit xg^ptum gentes exteras boium numero erce dere:pluraq3 in eo magnifica efle opa effeda.Erudiutfacerdotes filios &i litteris qux appellantur facrx:&aliis:qux ad comune fpedant do&ri nam:utplurimu geometrix aritbmeticxq? iludio intenti.Fluuius enim qui lingulis annis ^ppter lundatione uarias agrojjt formas fupinducit ma gnas c5tentiones inter uicinos de finibus agrorjt excitat : qux abfqs geo metnx adminiculo:baud facile cSponi poflent . Arithmetica uero & ui tx domefficx eff utihs:& ad geometria atej affrologia maxime cofert. Accurate uero 8C abaliisquibufdam&ab xg^ptiis traduntur ordo &C aflrofji motus eojjicp deferiptioires multis atxa fxculis fumo Audio ob feruata.Planetarjunfup motus :c5iundiones epicidos cuilibet: quietia uires erga aiantiu generatione:qux ut aut bona aut mala iportarent boi busdiligeterfcrutatifunttfxpiusquoq? quo melius occurri futuris pof fet. Sterilitate prxterea fruduum ubertate:morboi.:tum boibus: tu pe coribusiminentestterrxmotuu atq3 inundationum tepora cometai^qj ortus prxdicebatur.Multaetia reliquis cognitu difficillima diutina ob feruatione nota fignificabant. Afferunt etia in babylonia caldeos xg y ptiorum colonos:affrologix:ut qui eam ab xg^ptio^ facerdotibus arce perint.pitos efle.Reliqua xgj?ptio^ multitudo a pueris ex parte aut co gnatis difeunnut didum efl exercitia uitx.Litteras pdpiunt n5 oestfed artificio dediti.Paleflrx aut muficx non uaeant;exifHmantes quottidia num illius exercitium iunioribus lfirmum efle &piculofum.Exq3 eobre uiores uires effici. Mufica no folum iutile:fed nocua ducunt tanq uirofjt aios effoeminante.Morbos uel ieiunio curat uel uomitu : idcp aut quotti die:aut tribus diebus:autquattuorinteriedis.Aflerunteniex ciboj^fu pfluitate oes creari morbos.Eam ergo ad ualitudine cura efle optimam: qux morbo^t principia auferat.Tn militia aut peregrinationem ^pfedi: nulla impenfa mercede curantur. Medici en! ex publico uidum fumunt* Egros fecundum lege curant ab antiquis medias co proba tifq, feriptori bus tradita.Si quis norma (acri libri fecutus infirmum fanare nequiuerit omni caret crimine.Si prxter ea:qux libris cotinetur:illu curauerit mor te punitur. Credidit enim legis lator ea mededi cura :qux plurimo tem pore ab optimis medicis obferuata pfedacp fit:baud facile meliore repe riri pofle.Animatia diis penefxg^ptioffacrabaudimerito pter fidem uid etur: quanto bonore habeantur credere. Colunt enim animatia qux dam prxter modu no folu uiua:fed etia mortua:flcut fele Icbnumonas
canes accipitres ibides lupos crocodillos di eiufmodi plura. Q^uop: cau fas reddere:fi prius pauca dilferuerimus:enitemur.Primum fmgulisani mantibus:quae coluntdeparatim quapiam regionem facrant : quae faris fint ad earum curam ac uidum. Faciunt etia diis quibufda uota seg^ptii jp puerisiqui morbo euaferintiredentefcp capilIos:ac in auro argento ue ponentes dant mimis magis: qui eiufmodi aialium curam, babet. Alii car nes incifas accipitribus uolatibus ^piiciuntimagna uoce: donec carnes ca piant:appellantes. In cibum uero felis ac Jcbneumonisblandientes illis ac allicientes pane in lade ponunt aut nutriunt pifeibus nili.Eode pado di aialibus caeteris opportunum cibum praebent.Non folum uero bofji cultum palam pfiteri non erubefeunt: fed tanq in honoribus deo^t eftu fuid laudi fibi di decori ducut.Cumq? fignis illote ^ppriis urbes ac uaria loca circumeant.proculoEetantes:quxobferuantaialh:ea more fuppli cum linguli uenerantur.Cum aliquod eo^ moritur:findone contedum cumululatu pedus peutientes: fale liniunt: ac cedri liquore unguentifqj odori feris: quo diutius feruetur corpus undum: in facris locis fepeliunt. Si quis quod horum fp5te alalium occiderit: morte damnatur. Eluro ibi de exceptis:quos fponte an fecus occiderit interficitur accurrente turba; &i abi q3 iudicio homine uariis fuppliciis affedum interficiente . Q^uo ti more qui hos mortuos confpexit^pcul aEans lamentatur teEificans aial abfqj fua culpa mortuu efle. Adeo autc metes hoium ea'fupEitio puafit adeoq; lfirus animis bop cultus:ut quo tempore ptolemaeus rex a roma nisfociis atqs amicus didus eE:applaudentibus aegpptiis italofcpadfe uenientes fumo Eudio colentibus maximeqp annitentibus ne qua, difTen fionum aut belli caufa praeberent : tamen cu quida romanus Felem occi dittetiad domu eius cocurfu plebis fado neqs ab regiis ad id mittis prin cipibusneqjaromanorj: timore a poena hominis abEerreri potuerunt: quis non fponte beEiamoccidiffet.Qjiam rem n5 auditu percaepimus ied uifu:cum eo tempore in aegpptumnauigaflemus.Videnturhaecfor fan indigna fide nonullis di fabulis: quero:E milia. Sed idigniora multo uideri debent:qua: fequuntunpraamete aliquado aegj»ptios fame:adeo: ut plures ab humana carne:ob inopiam cibi:non abEinerent:animalia fa cre omnino itada reliquere.Sicubi uero canis domi mortuus reptus ettet fingulieius domus totu corpus adalamentationeradunt.Hoc quocp eE mirabilius . Sicubi uinum frumentum ue aut aliud quid uidui accomoda tunuubi fimile animal expirauit : inuentum ettetmon amplius illius ute
bantur.Eodemq3 ludlu etia adi alia loca ^pfedli elures & accipitres mortu os ad 2egjppturn:<de(iciente pfeepe uiatico: deferebant. Q_uauis etiam fa cilefit:quomoapud mempbimapisiapud beliopolim MrieuistApud midetam bircus Crocodillus apud miridem paludem : Leo apud leonte duitatem: multacp alia uarie colantur :referre tamen difficile eff ea apud buiufmodi rerum infcios credi. N utriuntur b at c animalia fuma cura atcp ipenfa in templo^ ambitura uiris baud quacj cStenendis . Q_uae fimila gine bi balica uariifcp epulis ladle codicis cibant. A nferes infup; tu lixos tum aflos opponunt quottidie.His:qui cruda eduntraues captas pbent. Deriiqi eas omnes magna fuffentant cura acfiimptu. Lauat infup aqua caliJarunguctis optimis odoriferifqidedlos quocp illis fumptuofos fler nuntiatcp ornatos Si quod ex eis ifirma natura nafciturrdiligeter curat: praeterea foemellas cuique generi aialium praeparant fpetiofas : quas ap pellant pellices . Inque bis nutriendis plurimum ipenfae atque opae po nunt.Eorjt morte sequeiac filioR lugent fepeliuntque fuptuofius ; cj eo rum facultas ferat.Poflalexandriobitum.cum ptolemaeus lagus aeg^p tum teneret: boue in mepbi ex fenera mortuo: qui illius nutriendi cura caepat pecunia: quae in eius fumptumrdata erat p magnamrac infup qui quaginta talenta argenti mutuo a ptolemaeo fumpta in eius fepulturam ipendit.Noflra quoque aetate quidarqui ea aialia nutrierantrinillo^ ie pulcbra baud minus centum talentis cotulere. Addemus &bis:quae tir ea facri taurirque uocant apim cura fieri pcaepimus. Eo mortuo magnifi ceque fep ulto quaerunt ad id deledli facerdotes uitulu priori pfimilem:i ucto populus ludium fimt.Sacerdotesrquibus eaiminet foliicitudo: pri raum in duitatem nili uitulum pducuntn qua eum nutriunt diebus qua draginta.Deinceps innauim contedlam habitaculum aureum babente introducentes:& ad Mempbhut deum ducentesrin uulcani fano locant His diebus folae mulieres tauy. uident:quae ante eius faciem aflantesrue flibus fublatis ei a brafum foemen oflentant. Reliquo tempore ^pbibe tur in coipedlum buius dei accedere. Honoris boui ipenfi caufam nonul ii tradunt: q? defudi jdiridis aiain bouem tranfmigraffet:quae deiceps ad pofleros per gns fuerit tranffufa. Alii a tb^fonednterledloOiiri de: Erunt apim mebra eius colledla in bouem ligneum corio bouisalbo circundatum coniecifTe:ideoque duitate buliride appellatam. Multa alia i e apide fabulantur: quae longum efTetfingulatim referre.Omnia uero miranda & fide maiora de eiufmodi aialium bonore differentes aegpptii
.cLiii.
dubitatione haud paruam qrentibus caufas iniecerunt.Sacerdctes iecre tiora qdam fcripra: ^put iam diximus:babent,Multi xg^ptioi^ tres cas reddunt:qua^ prima oio fabulofa efh& antiquo^' {implicitate digna. Aiunt eni priores deos:cu pauci numero effentiuiribufcp populo ipares ipietatem uero boiurn timerentifimiles fe quibufdam aiantibus finxiile eoqi m5 crudelitatem uimqi boium effugifle:parto deiceps orbis iperio; ut redderetur aialibus gratia:qux fux falutis cam pbuifTenticonfecrafle illaicjuo^t fumpfiflent formarmoflendiffeq; quo pado & uiua nutrienda eflent:&: mortua fepelieda.Secunda cam ferunt xgyptiosueteres:apud cjuos nulla militaris difciplina : cum a uicino fxpius bello (uparenturiex cogi taffe ferre alicjuod infigne:quod milites tequeretur. Figuras igitur aialium: cjux nuc colunt: tabulis pidas:duces eorji in bello tuliile:eacp ex i e cognito leruatocpifub quo quii cp miIitaret:ordine uidoria cofecutos. I gi cur uifum efle gram bis aialibus:tanq uidorix 3udoribus:reddi.Sta tutumcp nepbas elTe:quodpia eo^t quo^t imago delata fuerit occidi.Sed coli potius debere honore qsaffici.Tertia affertur caufaborji animantiu illata uidui boium utilitas. N am bos foemella & alios parit:c[ui terram arant:& ipf a baud inutilis ad arandum .Oues bis edunt foetus lanamqj prxbentes uario accomodatam ufuidac cafeu^ abunde nobis prxbent. Canis tum uenationi tum ad cuffodia ^pdefl . Propterea deu : qui apud eos Anubis uocatur: capite fingunt canino fignificates cuffode corporis ofiridis atcp ifldis fuilfe.Q^uida afferunt lfidis canes:quo tempore ofiris quxlitus efh& feras &obuiosoesamcuentes:una oCridis corpus inue fHgafle.Ideoq; in feflis ifidis prxire canes popam:ueteri more atiquam erga canes gratia offentante. Feles uero ad ferpentu & ad alio^t reptilia morfus plurimu coferunt.Icbneumon crocodillos obferuans:oua eorum conterinqua diligentia occurrit:ne illoj^ multitudine infeflu flumen red datur . Q_uodcp didu incredibile uideatur crocod illos occidunt . Merfi enim limoicum beflix aperto ore in littore dormientes iacent:p os ifra corpus infiliuntteofq; uentre confefli abfcp ullo piculotfera mortua:egre diuntur.Ex auibus tum ibis utilima efb ad ferpentes ac locuftas brucofcp deledositum accipitres admodum ^pfuntad fcorpiones cera ffa fcp &I par na animalia: qux morfu necent.Quida ob eam cam bonorem baben ac cipitri uolunt:q? bis utantur augures in futurotji prxdidione . Alii acd pitre prifcis teporibus dicunt:libru puniceis infcriptu litteris:in quo co tinebatur: qui cultus diis qui uebonor deberetur: tbebasadfacerdotes
detulifle.Qjaapropter littera^ facrarj: fcriptores & puniceu filu gefiat & accipitris alam in capite.Tbebae aquila honorant tum: quia regia ui detur auisitum ioue digna:bircum deificarunt:ficut & graci priapu:pro pter ea corporis partem:a qua fit oium ortus.pudendis n5 folum aeg^p tii:fed alii plures facra faciunt taq caufx aiantium creationis.Sacerdotes quocp cum in tegppto facra patria fufcipiunt:primum huic deo initiatur Panas in(up& faturos tradut eadc caab boibus coli. Igitur & imagines bopji plurimas ndnulli in gram facunditatis eoijr.in templis ponuntiin bircinaturse qua libpdinofam elTe dinint:fimilitudinem.Tauros facros apim fcilicet ac Mneuim^pdiis onorant: in ofiridis uelutifrugu ac fru duum reptoris memoria apud pofieros imortalermboues rufios: quonia uidentur colore fimiles.Tppboni qui ofiridem necauit: imolari pmiilum Et homines quoq3 colore typhonis atiqui reges ad fepulcbrum ofiridis facrificio madabant . Q_uaex caufa pauci rufii segjptiireperiebantur; externi plures. Hac res materiam fabuladi graecis dedit Bufiridem bof pites necafteifed ofiridis fepulcbru ea crudelitate notatum efi:Lupos ue nerari ferunt ^ppter fimilitudine canum. parum enl natura:cu etiam mu tuo coeant:a canibus differunt.Reddunt & aliam caufam honoris huius aeg^ptii fabulofiore.nam cum ifis una cum filio oro cu typhone effet bel io dimicatura:ferunt ofiridem lupi forma ab inferis auxilio &C uxori & fi lio uenilTe. Vidores itaqi tppbone interfedo honorem ei animanti ipen diffe: cuius interuentu fubfidioqi uidoria parta efiet. Tradunt nonuuili agros seg^ptio^i incurfantes xthiopes a lupis fada acie ufq3 ad ciuitatc elephantinam repulfos. Q_ua ex re fit &C locus'ille didus lpcopolis. Et eis belluis bonos a pofieris habitus. Crocodillos admirantur multi:cum homines interficiant edantqi:rem pernitiofam mortalibus : cur lege:ut pro diis colantur: fuerit fancitu.Sed uidetur toti patriae fecuritate afier re:non tantu nilus:fed & qui in eo fint crocodilli.Q_uos arabiae libpaecp latrones ueritinon audent flumen tranfire populatum. Affertur dialia ab hifloricis huius befiias coledae ratio.Nam regem:quem minam dixe re:cum fui canes perfequerentunfugifte aiunt in miridis paludem :ibiq? a crocodillo fufceptum:mirabile didu in cdtinentem fuifle delatum. Igi tur ut gratiam animali redderet codita ciuitate paludi propinqua :quam crocodillam appellauinmandaffe accolis:ut pro deo ea beflia coleretur: paludecj in earum cibum uouiffe.Eo quoque in loco piramidem quaque uerfus quadratam i fepulcbrum fibi acrem multis admirandam faculis
lab^rintbu xdificafle uolunt.Similia & dc multis aliis alantibus feruttq breuitate fequentes omifimus.Hxc aut ab eis utilitatis caufa fuiffe adin uenta iditium efhnSnullos cibos quibufda:quri ufufmtiabfHnere. Na quidalente:alii fabam monulli cafeum:alii cxpe:cum plurimos eiufmdi frudus ferat xgyptus:nec|uaq edunt. Adiicitur bis alia caaapud prif cos reges fxpius defillente populo ; quepiam prudentia pffantem i plu res segyptu pates diuifirTe: edixifleququx aialia feparatim colerena qui bus ue cibis abflinerent.Eo id adum effe cofilio:ut cum quiq3 certa aian tia g diis baberentiqux ab aliis colerentur cdtemptis: alteri alteros po fi nequaq Timui aduerfus pricipes cofpirarent. Q_uod &C fecutu eff. N a diuerio^i linium boies inuicem difTentiunt mutuo (ibi cultus lpietatem obiicientes. Fert ur& alia boi^ aialium c5fecradoF>t ratio. Nam a primor diooi*bis couenientesfimulboiesex iilueffriuita primum carnibus bu manis uelcebantunbellabantcp inuice eo cui plus uirium inerat iupante. Tum iniuriis potentiorji ibecilles urgente neceffitate edodi :acie fada Ti gnum aialis fioi ex bis : quae polbea cofecrata funti^ppofuere. Ad quod poffmodu cogregati infirmiores aduerfus alior^. iniurias Te turbantur. Q_uo radum efhut alali quod Talutis ca fuerat deofjt bonores tribueren tur.Ita diuerfx aegyptio^. getes buiufmodi aiantibus a luis maioribus factis:ufcp ad boc tepus bonores prxbent. Ex ea re dicuntur xgyptii p ter alias nationes erga benemeritos de fe grati.Exifi imant em magnam uitx fubfidium effe gratix retributionem. Et fane mouentur omnes ad beneficia eis Ipendenda.apud quos fenferint gram optime locatam efCe Hacxgyptii cafuos reges fumo bonoreucnerationeq;: ut deosobfer uant. Nam necp abf q? diuino numine illos tantum Iperium credunt afTe cutos:&: optime de mortalibus meritos qqpter res egregie gedas diuinx naturx participes arbitrantur. V idebuntur fortaffis bxc :qux diximus mirada:Ied nequacj minus admirabitur quif:T quid apud quofep fit xgy ptios cofideret in funere mortuoiy. Priuati diuerfa^ gentiu mores .Cu quis defundus efb^ppinqui omnes amicitqui deturpato luto capite luge tes ciuitatem:quoad mortuus {epeliatur:circueunt*Interim neq; lauatur neqj uinum aut cibum nifi uilem fummunt aieqs uedibus utuntur fplen didis. Sepulcb rorum tres babentur fpes.Sumptuofa mediocris bumilis In prima argenti talentumexponunt.Infecundaminasuiginti. In ulti ma parum quid fumptus irrogatur. Q^ui funera mortuo^ curantieo ex ercitio a maioribus tradito: funeris Ipenfam domeflicisdefcriptaferut.
Scrutantes quanti uelint celebrari funus:c5uentione fada corpus eis tra diturus:utiurta ipenlam curetur funus. Primus gramaticus itaeniap pellatur pofitobumi corpore circa ilia defcribitquantum a finidrapar re incidatur.Deinde qui dicitur fci ffor: babens lapide xtbiopicu :quan tumlexfminlatus apitifubitocp curfu pfequentibus : qui aflabant: lapi defcp cu excreatione in eu iacientibus fugit.Exidiinant eniodiu inbaere re quicunqj amici corpus uulnere illato uiolarit. Curatores uero corporis bos lallitores appellantibonore digni exidimationecp babentur. V tun tur enim lacerioribus templa^ pariter igrediuntur.His penes cadauer adantibus unus p lafciflura corporis interiora: praeter renes & cor ducit. Q. uae fingula alter uino pboeniceo ex rebus odoriferis lauandeinde cor pus totu primum ex cedro cu aliis ptiofis unguentis ungunt dies aplius rriginta.IVLprrba deinceps ac cpnnamonio caeterifcj rebus liniunt : qux n5 iolum i J feruare diutme:fed odoriferi reddere qant.Curatu cadauer cognatis tradunt defundi. Ita finguliseius partibus etia fupcilioF^ pal pebra^icj pilis integre feruatis:ut ois corporis fpes dormientis moretin cegra pduret:plures xgpptii qagenito y. corporibus domi magno fuptu conditisirefpicientes fuopjt imagines uiuentiu magnitudine: & babitu a longa ^pgenie dudasuanq uiuetium afpedu animo obledantur. Anteq iepeliatur corpus: praedicitur a cognatis tum iudicibustum defudi ami cis:fepulturx dies. AfTerunt uero illum noie mortuum appellantes palu dem tranfitu^. Aflantibus iudicibus amplius quadragita numero fede tibufcj injpparato ultra dagnum bemicj?clo . 1 rabitur nauis ad id copo I ita ab bis:quibus ea cura iniunda ed:regente magidro: que fua lingua aeg^ptii Coronem uocant.V nde &orpbeum:qua de re paulo poli dice cur. AfTerunt cum bunc morem apud aeggptios c5fpexidet:finxifle polT modum infero parti quiderat:imitatum partnqux ipe comentus effer. Perduila in dagnum naui anteq codatur in arca cadauer: pmittitur lege uolenti mortuum accufare.Si quis cdprobatur male uixifle iudices fente tiam ferunt:qua celent corpus eius fepulcbro priuandum. Q_ ui deprx benditur iniude crimen obieciflfe magna muldatur poena. Cum deed ac cufatonaut p caluniam accufatum c5dat: cognati* finito ludu ad laudes mortui uertuntur:nil de genere cius ficut graeci confueuerunt: narrares: Exidimantemm omnes aeg^ptii pariter nobiles efTe:fed ordietesapue ritiaun qua uitx inditutionem eruditionemcp recenfent ad uiri aetatem defcendunt.Eius erga deos religionem iuditia continentiam uirtutefcp
exteras comemorantes.Inuocatis uero interis diis pcantimut cu Iter pi os locent . Ad qux uerba ols multitudo correfpodet: gloria mortui ex tollens tanq apud Iferos cu beatus femp futuri.SepeliuntpoflreaquIqi iuos:bi in ^priis fapulcbris:bi quibus ea defunt:domi apud firmiorem piete arca corporis erreifta.Q_ui uero aut crimle aliquo aut foenore fepul tum ^bibetur domi abfq? arca ponutur.Q_uos polleri ditiores fadi ac debita crimina foluentes:bonorifice fepeliunt. Gloriantur eni scg^ptii Tuos parentes maiores ue magnifice efTe fepultos. Mos e(l apud eos de lundtof^ parentu corpora dare ipignus creditori. Suma illos qui no redi muntilequitur infamiai&fepultura carent . Mirabitur quis merito eos qui bxc iihtueruntmo folum q ad uiuentiu mores fpeflarent ^fecutos led etia q ad mortuo^, fepulcbra cultu qi ptinerent. Adeo boc pacdo ad bonos mores quantu fieri polfet coponi uira bolum extimabant.Grxci fane qui fidis tabulis ac poetar^ didis fide excedentibus de pioipi meri tis malof^cp poena tradiderunt: nequaq potuerunt fuis fcriptis traduce re boies ad uirtute.Q_uin ecdtra potius derifi cotemptiqs funt ab Ipro bis. Apud aeg^ptios uero n5 fabulisifed uifu Ipiis poena iuflis laus Ipar tita.Singulis diebus utrofqi eo^. qux uitx utilia exiilant admonettcum uideant:cuiq3 £ bis q egit debiti pmii memoria impendi. Q^ua ex ca ad meliore finguli uertuntur uiuendi norma.Eas eni optimas ede leges pu tandu ediquibus no diuitesifed bonelli prudentefqj boies fiant. Igitur de xg^ptiis legu latoribus qui easta admirabiles exquifitafqi tradide re dicendu uidetur. Poli antiqua xg^ptio^i uita qua deumjjercu cp te porefuide fabulantur tradunt perfuafide primum multitudini fcriptis uti legibus.Mina magni animi uirumuitxcp inter omnes probatx. Fin xide aute eas mercurii datas prxcepto tanq magno^i bono^i caufam fu turas.Q_uemadmodum apud grxcos aiunt in creta quidem Minoem: apud lacedemonios ligurgum fecide:quorum alter ioue: alter Apolinc fuarum legum audtorem extitide dixit pluresquocp nationes eomdtra duntur leges lufcepiflerqux obtemperantibus multorum bonorum cau Ca fuere. Arianeis namcp fcribunt zatraflen fimulato numine dedilfele ges. Getis eodem modo zamolxis ueftam proferens leges tulit. Apud mdeos Mo^fes abiao quem deum uocat acceptas leges dare prx fe fere batifiue putantes re miranda ac diuina maximeqs mortalibus utile leges ede:fiue ut citius pepuli ob rei excellentia deu timore legibus otteparet Secudus apud xgpptios legu lator dicitur uir prudetri excelles Gfocbis
Hunc & ad deum religione cultumqi multa prioribus legibus addidifie pbijenngeometrixqjfuiflfeinuentorenr.ac incolis aidro^i curfus oden dide. I ertium Soofim regem eradunt: qui ad rem militarem & belli mu nia plurima cdtulit inflitutis fuis.Qjiartus feribitur rex buccboris tulif fe leges dederit:& comertia boium iudiciacp coidituerit : cuius memoria in multis ob ingenii acumen ufep ad boctepus manet. Eum dicunt infir mo extitiffe corpore:pecuma^ prae exteris cupidum. Pofl bunc legibus multa addidit Amalus rex: que tradunt&de bis:quxad monarcbasp tinent:deq3 omni xg^ptio^t iconomia pcxpifle.Hunc admodum pfpica cem feribunt iufli xquicp amatore:qua ex re ab xg^ptiis e(E rex coli itu tus:cum regio genere ortus no efTet. Cu elienfes arca olipiacu certamen occupati ligatis ad eu mifGs qfiflet:quo maxie mo id certame iulde fieret fi nullus elienfis certaret refpondit.Policratu Samioli principe: qui fecu focietate coierat cum & ciues & externos eo nauigantefuiolentius trada ret.p legatos ad modeffia bortatus eff.quo fua cofilia alpnante p epiflo lam focietatem diremit.fcribcs cum fciret illum breui impix t^raninidis poenas daturi nolle ex amia' cafu dolere. Admirati funt grxei plurimu uiri prudentia:cum policrati breui quod prxdidu fuerat eueniflet . Sex tum ferut Darium Xerxis patrem legibus xg^ptio^i addidiiTe.Cuicu difpliceret cab^fis :qui antxa regnauerat:erga deos xgj?ptios iniquitas humaniter pieqmxit.ltaquefacerdoteseoi^ haud afpnatus theologia ab illis geftifque qux libris (acris co tinebantur.pcxptis prifeo^ regum magnificentia & in fubditos humanitate bifloria complexus efl. Certe uirtute illoti imitatus ab xggptiis folus uiuens deus appellatus e . Mor tuus uero eos honores affecutus : qui regibus antiqua lege tribueban tur.Has coes leges priores illi magna gloria tradidere: plura poflmodu qux antxa coprobata erat macedonu tpr funt comutata.N unc qui grx ci fapientia & dodrina pditi in xgj>ptum prifeis teporibus tranfierint: ut leges Si dodrina illoti peipent: recenfebimus .Scribunt eo^: facerdo tes in facris edtineri libris tranliffe primu ad xg^ptios Orpheum Mufe um Melampade Dedalum.bomei^ poeta & lpartanum ligurgum. Dei ceps Solonem atbenienfem Platone pbilofophum ac Samiunvp^tbago ram.Eudefum quocp mathematicum ac Democritum abderitem &nio pidem cbium . Omnium uero mSflrantur ueffigia quorunda imagines: nonnulloijt loca tum ab eis tu ab dodrina qua fecuti funt denominata: In xg^pto certe pexperunt omnia qux illos apud grxeos admirabiles.
fecere.Nam Orpheum hymnos deop* plurimos:orgia &inferont fidio nemattuliffe tradunt.Ofiridis iane cerimonias &dion^fiieafdeerte:fi milefcp effe ifidis cseterifcp nominibus tatum differre. Impio^t uero poe nas & capos elilios S^ffatuai^ ufum ab seg^ptio^i fepulcbris fumpta in troduxit.Mercuriu quocp fecundu antiquos deffinante finxit mortuose aias.Erat mos geg^ptiis Apis corpus reducente aliquid ^ppe affanti cer bero abfciffu porrigere.His ab orpbeo ad graecos tradudis bomerus orpbeum imitatus idem in fuo poemate feribens ait mercuriu c^llenum aias heroum euocare habente uirga in manibns.Rurfufcp errant prope oceani fluxu & leucades petra folifqs portas & fomnia populo^. Seque batur uirens pratum:ubi iunio^i erar animae fimulacra mortuo^.Ocea nuin igitur nilum uocant:quonia ab aeg^ptiis ^pprio noie nilus oceanus appellatur.Solis portas iliopolim dicitipratu uero habitatione confida putat eo^c:qui trans palude delati funt:quae acherufia nominatur.Ea g pe mepbim:circuq3prataamena:paludefq3 calamis plenae. Profequitur deinceps mortuos baecicolere loca quonia aeg^ptio^t fepulchra maiori fane ex parte in eis locis pofita. Corpora uero p fluuiu 6iaccherufia paln dem ad ffpulcbru delatatibicj codita aliaqj plura quae nunc etia feruant aeg^ptiiidant fabulis quae graeci de lferis finxerunt locum. Nam nauis quedat corpora uaris appellatur. Haec apud graecos epinathra.Obolu aiunt dari portitori cui nomen inditu eff ab incolis Caron. Afferunt cir ca haec loca hecates ubrofae teplu. Cocyti portas: atq* obliuiois aereis ue dibus diffindas. Effe & alias portas ueritatis: quas ^pe ffatua fit iuffi tiae abfq3 capite. Multa quoqj alia fabulofa de aegyptiis ferunt:quae ad huc nomine &i ope pfeuerant.Nam in urbe Acbanta trans nilum lib^a uerfus procul a mepbi ffadiis centu quinquaginta uas eff pforatum:ad quod fingulis diebus facerdotes.ccclx.aqua ex nilo deferunt. Afini etia fidi fabula moffratur in quadacelebritate.Nodoseni quos unus i pffei pio logioris funis copi icat. Alii poff fequentes difloluunt . Melampode infup ferunt dionjffi facra ab aeg^ptiis ad graecos tranffuliffe: quae ue de faturno feruntur: deqj titanum pugna :bifforia poffremo oem deo^c partionum docuirte.Dedalum quoqj aiunt imitatum effe laberintbi erro res:quiad boc ufqj tepus manet.Hunc aliqui aedificaffe dicunt Mende tumialii narone regem multo anteq faturnus regnaret. Numerus prif carum apud aeg^ptios ffatuarum idem eff: qui eff aDedalograecis fa dus.Templi uulcani ueflibuli quod pulcherrimum in mempbifitum e.
Dedalum arcbite&um fuifle co(fat:obq3earem a populo (fatua lignea in teplo quae ab ipo fabricata ficdonatu.Hmc ^ppter artis plfantiamul racp ab eo iuenta magnagloria adepta deorji honores accolae ipenderut. In una eni mepbis inlula^t templu nunc quo® elf dedalo dicatum. Ho merum in segjppto fuifle:tu alia multa indiria teruntur: tu maxime potio ab belena i p terito^ obliuione Telamacho data . N a potione ad ob ole dum ludium: quam poeta belena c5pofui(Te(cribit:in tbebis seg^ptiis a polimnea tbomii uxore fadlam colfat.Vbi nuncquocp mulieres boc me dicamine utuntur. Apud folos uero eliopulitas. Eedem eni eliopolis & tbebae funt:prifcis etia teporibus inuenta efle tradunt & irae & doloris medicamenta. Venere incolae ex antiquo noie: aurea appellant: agrucp e(fe co(f at aureae ueneris ^ppe mepbim. Q_uae de louis iunonifq3 conu bio traduntur: de cp in aetbiopia peregrinat:one exide uidetur tradu&u quod anis lingulis aeg^ptii iouis templu traiedlo flumine in libya fertur Et colf itutis diebus ite^ ad priorem locu reducunt:tanq ioue ex aetbio pia redeunte.Q_uin etia ligurgus piato folon multas abaegiptiis fum ptas leges adfuasres.p.detulerunt.Pitbagorasinfup multa ex facrisli hris geometria quoq3 & arithmetica percaepinac animali in alia corpor3 tranimuratione.Exilf imant aut & democritu quicj annis quibus i aeg y pto fuit plurima in affrologia didiciffe.Similiter & inopide cum facerdo tibus a(f ronomifcp diutius uerfatu:& folis circulu: & alio^t cur(us a(fro rum:zodiacuqi ac multa alia ab eis pceptaad graecos digna laude attu liUe.Sculptores antiqui maxime in honore fuerunt.Teledeus ac tbeodo rus rbici filiita quibus (amuspitb ii apollinis fimulacru inelf fculptum. Huius (fatuae medietas fertur Tbeledei opus fuifle:reliqua pars a tbeo doro inepbefo pfedla.His fimul pofitis ita cdueniebat totum corpus:ut ab uno artifice fculptu uideretur.Genus artis graecis ignotu : fed apud aegvptios erat ufu cognitu.Nam fod cegj>ptii no oculifrotius (fatuae co politionem metiebantur: fed dimenfione ut ex uariis multifq? lapidibus in unu corpus ad certam menfura redadlis (fatua phceretur.Res ^fedlo miranda diuerfos artifices uariis in locis ita in una menfura couenire:ut quadocp ex uigiti quadoq? ex quadraglta ptibus unica (fatua copontre tur.Qjjod infamo fignu (imile opi aeg^ptio a capite ufcj ad pudcda ita pari forma diuifu c5(Tar ut unius opus appareat. Et baeci modu (fatuae aegyptiae fertur ptefis manibus cruribus i ambulatis modu. Et de a?gj> ptus badlenusinuncad aflirios tranleamus. FINIS.
EXPLICIT LIBER SECVNDVS . INCIPIT TERT1VS IN Q_VO HAEC CONTINENTVR PRIMVM i
De ninoqui primus in afiaimperauit:de<^ eius gedis.
De femprainidis genereieiusqj incremento .
Q^uomodo ninus duxit uxorem Semiramide propter eius uirtutes. Q_uomo fenrpramis pod morte nini fufcepro ipio multa egregia fecit; Aedifica tio.babpllonix.
Defem^ramidis in ixgiptum aetbiopiam atcp idiam expeditione ,
De fuccefloribus fuis:regum babplloniae deliciis:& ocio.
Q_uomodo Sardanapalus ultimus afliriorum rex propter uoluptates re gnoabarbacomedopriuatused. >
De regibus medis & quomodo de eis diflentiunt fcriptores.
De caldeis:6cde obferuatione adrorum.
Defcriptio indise:& de bistcj in ea fiunt: deqi ido^t moribus iditutis. De fcitis : amazonibus:& byperboreis.
Dearabia:dequebis:qu2e in ea fitaefle fabulantur.
De infulis uerfus meridiem in oceano inuentis. -
VPERIORE Libroiiis quas ad segiptio^t deos:nili natu ram reges prifcos : leges mores facra casterac^ memoratu di gna pertinebat defcriptis:pras(ens antiquas afias res cStinet initioab impio affirio^i fumpto. In af ia priicis teporibus re gnauere indigetesiquorum geda nomenque uetudasaboleuit. Primus rex afliriorum fcriptores naidus ed ninus qui eius geda litteris traderet Is natura bellicofus & uirtutis appettnsicum primum robudiflimos iu uenum plurimo tempore armorum ufu ad omnem laborum patientiam & belli pericula exercuiflet coaflo exercitu focietatem iniit cum arieo ara bum rege:cjuorumopesea tempedateait res erant: plurimum uiattjar mis prasdabanr. Hasc gens libertatem feruans nullum aduenam apud fe regnare pafla ed.Itanecp perfarum necp macedonum reges qnamuis potentes armis eorum imperio potiri funt . Ed enim inexpugnabilis ab externo militeipropter loca partim deferta:partim arida aquifq; deficie tia.Suntramen fontes plurimiifed abfconditi ac (olis incolis noti. Ni nus igitur arabum rege aifumpto exercitum duxit aduerlus babplonios arabile conterminos. Nondum enim condita erat bab^loniaifed ali^ cir ca urbes nobiles icolebantur: quibus propter armo^t defuetudinc facile
fupatis tributoc^ ipofito regem eorjt cu filiis captu iteremit.Deinde qui bulda armenix urbibus i potedatem redadis Barzanes rex nino uiribus ipar cu multis donis occurres CfeCregnu eius potedati pmifit. Huic ninus magno ufus animo armenix regnu relTicuit comeatu C militibus ipatis.In media deinde audis uiribus tranfgre{Tus:cum ei Farnus rex cu exercitu occurri(Iet:plio uidum cuqi uxore Cfepte filiis captu cruci adi xit:p>fpera fortuna elatu ninu cupiditas cxpit totius afix. q inter tanai nilumi^ iacet potiundi.Secundx &eni res ut plurimu maiori lgerunt cu piditates.ItacppfideexamicisquGdamedix ipofitoipfe ad reliqua fu biicienda afiam pfedus oem annis decem C feptem pter idos ac badria nos i potedatem redegit.Pugnas fingulas autdeuidoi^ nume^ nullus fcriptor tradidit.Nos q excellentiora feruntur etbefia gnidium fecuti paucis narrabimus. Subiecitoes maritimas ac q^pinquas gentes. Aegpp tios phoenices citeriorem fpriatciliciam pampbiliam liciam caria pbr y giam mifiam lidiam troada C pbrpgiam q ed fupra bellefpontu appoti da etiam ac bptbiniam C capa dociam C gentes iuxta potu barbaras ufq3 ad tanaim flumen fux ditiois fecit : Adiecitipio cadufios tapiros bprca nos dracas deruicos carmanios cordneos rbobos uorcanios partbos:rfaf pterea:ac ludanos cafpiofquad quos angudus ed aditus. unde C porte cafpie appellantur: plurefcp alias quas recenfere idituto ope ^plixus edet ignobiles nationes . Inito cu badrianis bello cu & locorjt difficultate C boium numero fe tutarentur:reno cxdens in tempus aliud id certamen didulit.Dedudoifpriam exercitu:urbi cSdendx locu elegit. Ve^c cu fu pioresois gloria & rebus gedis fupadet:C urbem quocp ingentem con dere datuiticui par magnitudie necp fuiflet antxatneq; effet futura. Ara bu regem donis fpoliifcp cumulatu magnifice cu exercitu domu remifit. Ipfe coadis undics uiribustC bis q ad tantu opus fpedarent paratis fu pra eupbratem urbem cSdidit n5 xqua lateat dimenfide nam dux muri ptes Idgiores erant reliquis.Ho^c latus quodlibet logitudie ed dadiorj* centu quinquaginta:breuiores uero dadiis ndaginta.Qjia muri dimen fione ambitus dadia cSpleditur quadrigenta odoginta.Et fane fpe fua nequaq frudratus ed.N ulla.n.podmodum urbs tanto ambitu tanta ue moeniu magnificentia codruda ed: Altitudo muror^ pedum ed centu: latitudo q tres currus fimul pambularent : Turres mille C quingentx: qua^c altitudo pedum ed ducentoi^:Habitare eam coegit maiori ex pte affirios:C quide potentiores:Ex reliquis natoibus uoluntarios aflupfic
a nomine fuo urbem ninam appellans. Agros qapinquos habitatoribus diuiCit.Conditaurbearmainba&rianosuertens ibi femiramidem uxo rem cxpit:qux cum clariffima oium mulierum feratur: quomodo ex bu mili fortuna ad tanta gloriam puenerit:baud ab re erit referre.Ell fpriae duitas Afcalon baud q:cul bac ilagnum eff pifcibus plenum iuxtaq? te pium inugne dex:qua appellant Derceta facie bois:reliqua parte corpo r is pifcem. Huius caufx fabulam ferunt. Venere aliquadoobuia ei dex fadam amorem cuiufda fpeciofi adolefcentis facrificantis fibi iniecille: exqs eo^: elfe coitu filiam natam ; dea fui erroris pudore dudla amouifle a dolefcente. Filiam uero in loca quxda deferta ac faxofa: in quibus aues erant plurimx expofuiffe: ibicp qidiuinonutu abauibus infante nutri tam.Se uero pudore dolore cp copulfam in lacu abieciffe :atcp ibi in pifce cducrfEm.Vnde &fpriiufq?adba:c tepora bis pifcibus ab di netes eos ^pdiis colunt.l radunt rem miranda aues infante aliis cofcuctes nutrif fe coagulato ladle ex pximis pallori mapalibus capto. Ado anno cu fir miori cibo egeret aues cafeum eode ex loco raptum ori ifantes admouiife Qjiare a palloribus ex corrofione cafei animaduerfa infante fpetiofam forma cSpertam ferunt: nutritaqs apud fe dono podea data ptidi pallo rum regio nomine Simma.Hic liberis carens ut filiam magna cura nutri tam.Semiramide ab auibus:eo enim nomine lingua fira uocantur:appel lauit.Q_uas podmodum f^ri omnesut deas honorant. Hxc de Semira midis ortu fabulx tradunt.Q_ux cum iam nubilis eflet:ac pulebritudie exteras excxderet uirgines:mifTus a rege ad recefendos greges ptetfus fj?rix Menones:cum apud Simam diuertilTet cofpede uirginis amore ca ptus uxorem illam fumens duxit in ninam.Excp ea duos lapate at cp Id afpe liberos genuit. Cum pluresuirtutes femira midis forma exornaret uir mulieri deditus nil abfcp eius agebat cofilio.Ninus ciuitate a fe codi ta adiecit animum ad badlrianos patria montuola:acceflucj diffialem & bominu numero ac uiribus ualida.Cum aute priori expeditione nil pro fecilTet:maioribusopusefferatuscopiis coadlo exfingulis gentibus ele (do ingenti exercitu aduerfus eos q^feflus ed.Tradit etbefias feriptor pedites ad decies fepries centena milia fuilTe:equitu millia ducenta. Cur rus uero falcatos paulo minus decem milibus &i fexcentis:qui millitu nu merus:incredibilis nunc forfanfitaudientibus:fed baud quaqipofubile uidebitur afix maguitudine multitudineqi in ea nationu aio aduerteti. Na fi quis dari aduerfus Satas expeditione cu odligetis milliu millibus
N quisitemxerdsingrxciamtranlitumcumifinita pene Holum multi tudine ficp in europa paulo ante res gedas c5dderet:mlme didlis nodris abrogabit fidem. Nam ex unica Gcilie ciuitatu firacuds Dionyfius exer citum peditu centu uiginti: equitum duoded milium cdfecit. Naues ma gnas parti triremes partim quiqueremes ad quadringentas ex unoedu xit portu.Roani paulo ate baibalis tpra futuri belli puidetes magnitudi ne cefu i italia tu ciuiu tu {ociofjt qui bello apti eflet Habito decies cetena ferme milia Hominu defcripfere. At ea ne uni quide afix p>uincie Hoium numero c5parandaed:qux ideo recenfuimustne quis ex Hactqux nunc ed urbium folitudinepriCcam illabi gentiu expendat copiam Hunc tan tum numeri gentium. Ninus cStra ba&rianos patriam afperam atqsan gudam ducens exercitum i plures partes diuifit.Sunt i badria plures in fignes urbes, quarum una:ea regia ed.Badra nomine prxdantiorcx reris Habetur tum magnitudine tu arce admodu munita.Badlriano^ rex erat zoroadesiqui coparato Hominum quadringetorum milium ualido exercitu nino i finibus occurri t.Permiflaq? de indudria parte Hodium ^p uinciam ingredi pugna inica Hodes in fuga uerfos fuperattpfequitur cx dendo ufq? ad m5tes pximos ad centum millibus Hodium cxGs:deinde auGlium ferente fuis nino fuperati a multitudine afTirio^.Badriam dif perH fux quifcp urbi fubfidio abiit.N inus ba&ria ingreflus exteris urbi bus captis badlram Si natura loci:& rebus exteristqux ad defenfionem fpedlant munitam:cum expugnare no polle tiobfedit: ptfada logius ob fidione ui$femiramidis:is nino aderatiamoris impatiens uxore accerfit: quxperfpicax magnicp ultra muliebrem fexum animi tepus nada :quo uirtutcodedereiuiam multorjt dierum igreditur.Indutaeiufmbi forme dola ut uir mulier ue elfet nequiret perfpici.Tuebatur ea ab itineris edu corporis colorem agilis ad omne opus. Cuius tata erat c5moditas:ut po dmodum mediicum afye imperaret tperfecp dola Semiramidis uteren tur.Cum uenifleti badriam perfpeida obfidione:tum locis urbifq? fi tu: quacp adiripofletanimaduerfis:arce quia loco natura munito difficili cp erat:& quem nullus antxa tetarat acccelfu cudodiis uacuam cofpexit.ite tis omnibus ueluti arce ab Hodetutatunferioriparticampedrifubfidiu ferret.Sumptis igitur qui per loca petrofa abrupta cp afcedere foliti erat per aditu uallis prxeipitem fupata loci afperitate partem arcis expit: ma gnocp ad terrorem excitato tumultu Ggnu captx arcis obfidentibus de diuQ ui ifira urbe erat arce amiffa obdupefaflt dereliftis moeniis fuga
faluti cofulueiut. Capta ciuirateadmiratus.Semiramidis uirtute*Ninu{ i primis ea multis donis cumulauittdeinde pulchritudine eius alleilus p fuadere uiro conatus e:ut illa fpote fibi uxore^codonaret: pollicitus filia fe matrimonio in ca gram datui?: noie Sofancm. Renuenti cSminatus e ei (e oculos ni pareret erutu^i.Hoc pcullus timore fimul &i amore incen ius Menones: cu laqueo uita £miflet:Semiramideninus uxorem caepir. 1 heiaunocs baiflriano^. magnu auri atcp argenti podus ad ninumpue niuntiqui c5ffitutis badlriano^i rebus exercitu dimifit: Genitocp ex Se miramide filio cui nomen N inj indidit exceflite uita iperio uxori relido Sepultus eff in regia fepulcbro ingentis molis altitudine noue fhdioi?: latitudine ut ait etbefias decem ei coldrudo.Cu ciuitas iuxta eufrate fit: i plano codita cofpicitur uelut arx quaeda ea moles:Licet multis ffadiis diilansicjua nuncetia ffare dicunt.Poffninaina medis diruta quo tepo re affirioR imperio potiti funt. Semiramis magni mulier animi cupies ui rum rerum gloria excellere urbem i bab^lonia condidit:accerbtis undicp opificibus atcp arcbitedis cxterifcp qu3e ad tantam rem ptinebant para tis.Addiditadidopuspficiundumexomni regio boium milia terdeci es centena : V rbs ab utroqi latere eufratis:ut medius interfluat : aedifica taicuius moenia ambitu ffadia trecenta &fexaglta compledebantur fre Ruentibus turribus ac magnis. Erat tanta operum magnificentia uti mu ri latitudine fexequo??: currus una prodire poflfent.Altitudoicredibilis audientibus:ut etbefias gnidius ait. Vt autem ditarcus & cjui cum alexa droinafiam profedi funt fcripfere: pedum trecento^ fexa^nta quicj. Addiderunt etiam. quodlibet anni die ffadium muri abfolutum: ut tot fit Idadioi^ circuitus:quod dies anum conficiunt.Moenia exlateribns aiTalto fada:quo^i altitudoiut etbefias tradit:efl- pafTuum quinquagita V t quida pofferiores fcribunt: cubito^ quinquagintailatitudo amplior qua qua duo currus ueberentur.Turres ducentae quinquaginta nnmero qua^i altitudo Iatitudoqi magnificentiam aequat muror?:. N 5 eff aut mi randum in tantum moeniu ambitu paucas turres aedificatas. 'Nam cum plurimae paludes urbem circuiTennnd fuit confilium ea parte turres con uruereiqux loci natura efiet admodum munita. 1 nter murum atqs aedifi cia pomerium duo iugera conficiunt. V t celerius opus confumaretuncui libet ex amicis ffadium perficiundum tradita ad id impenfa affignaiiit. His moenibus fuma cura unico ano abfolutis:pontem qua parte fluuius anguflior fluebat conffruxit ffadio^ quinq? longitudinis columnis in
^pfundo fuma arte inuicc pedes duodeddidantes ia&is: lapides edificii troncis tereis imixto iuntluris liquefacio plubo cSiunxir. Ante colunas ad iperum aquas Icinde dum curfumcp Fluui reprimen au firmos copoiuit angelos:quo ab omni aquas undicp circuniluentis uitutx eflent: potem. Is triginta pedum latitndine erar.ex cedrinis cpparirtiqp ac palma^ trabi bus fpeilate magnitudinis cdiunxit.Opus nulli arte poderius eo/^ qux a femirami ie facia funt. Ab utrocp fluminis latere murum duxit da diis trecentis fexagintaparimoenium urbis latitudine.Regias iuxtaflume ex utrocp potis latere duas edificauitiquas & afpecrtum late urbis pberet: &i effent tanq duitatis q?pugnacula:eupbratep mediam urbem meridie uerfus fluente . Altera regia ad orientem: ad occidentem altera fpeertat: utraq? ingenti ope cddrudta.Nam quas ad occidentem uergit: primu ba bet ambitum dadiorumfexaginta altis &i fuptuofis moenibus exco&o latere codrucflum. Alter deinde interior ed circuitus: cuius in crudis ad buc lateribus uaria aiantia:quxq3 fuo colore ad naturx fimilitudinem ex preffa fuere.Huius logitudo dadio^t ed quadragintadatitudo lateri tre cento^t. Altitudo ut etbefias feribit partuum quiquaginta.Turnum alti tudo ad paiTus feptuaginta eleuatur.Ed & tertius intimus circuitus:qui arcem cStinet triginta dadiorumambitu:Huiusxdifcii altitudo Ltitu doq? fupat fecudi muri opus Inerat diueribfjt aialium figure in turribus ac muris:colore quocp ac forma naturali.Erat ifup omnis generis aiantiu ue natio. Qjiorum magnitudo quattuor cubitus excedebat. In bis Semi ramis cofpiciebatur ex equo paraalum iaculata : iuxtacy eam uir ninus ia culo leone feriens . Erexerat Si portas tres:fupqi eas uaria ex xre polita ornamenta.Hxc regia excellentior ea:quas er altera fita erat fluuii parte fuit tum magnitudine:tum ornatu. Illius eni muri ambitus triglta dadia ex coerto latere cdpledlebaturtloco animaliu xnex Hatux inerant nini ac femiramidis p fetiorum Iouis ifup que bellum babylonii uocat: Ine rant & acies drucftx uarixqj uenationis ad afpicientium uoluntate.In lo co babylonix humiliori lacum quadratum effodit:cuius fmgula larera ex latere coito afraltoqs xdificauit:dadia erat ducenta^fun ditas pedu tri ginta quinq3 ad qua flumine fup indudlo ab regia folia utrique aditum fe cit.Ex utraque nero parte ex cocflo latere fornicibus cSdru&is affaltum fup induxit ad quattuorcubito^ fpiUitudine. Erat aute muri fortxlati tudine laterum uiginti. Altitudine fupra fornices pedu duodecim. Sep tem diebus ope pfe&o flumen in priore curfum redituit .Statuit autem
ab utraqj foflx parte portas seneas: quae ufcp ad pia^i regnu detere. Iu urbis medio teplum ioui bello erexit: cuius aplitudine necp fcriptores pteruetudatc:neqi ulla memoria fingulati tradunt. Condat tamen ob illius miranda altitudine a cbaldeis tu oriente tu occidente uerfus adro rum in eo obferuatoes fa&as.Id exlatere atq? affolto fuma arte-magnacp ipenla ed codrudu. In fumo tepli tres ingentes aureas datuas.Iouis iu nonis opifep erexittqua^i iouis adbuc extatlogitudme pedu quadraglta mille bab^lonio^i talento^: pSderis.Opis fimili pondere in fella aurea refidet:ad cuius genua duo adat leones iuxtacp ferpentes argentei inge tis magnitudinis pdderisquilibet taletOFjt triginta.Iunonis dasfignu pSaeris e talento^ oflingento^.Huiusdexteracaputferpentis tenet. Sceptru lapideum finidra.His oibus c5is erat menfa aurea manufa&a lo gitudinis pedum quadraginta tduodeci latitudinis poderis talentorum quinquaginta.Duopterea cbarcbefia talento^ triginta erat: totidem qj uafa uaporibus apta utruncp talento^: trigita.Crateres ex auro tres: quo rum ioui dicatus talenta mille & ducenta bab^lonia pendebat. Aliorum quilibet f excenta:qux oia podmodum pfa^ reges furri puere. Regi x & reliqua ornamenta tu tepore cdfumpta funtttu ab boibus deleta.lpfius quocp babplonix parua qda portio fupdat maxima parte intra moenia cultui agrojji expolita : Erat & ortus penlilis iuxta arcem no a femirami de:fedaquodalvro rege podmodu in gram pellicis faftus.Q use cum perfa effet genere cupiens in motibus uidere iuxta morem perfa^: prata uiro perfuafit: ut artificio excitaret ortum: qui arboribus pratifcp patria reprefentaret.Huius orti fingula latera iugeribus quattuor exteduntur. Aditus ueluti in m5te erat xdificiis altero fup altent c5dru<dis:ut ex eo confpedlus longe latecp pateret."! edudines in folo pofitx erat:qux to tius orti pondus fudenerent.Inde alix fupra alias excrefcente femp ma gnitudine edificatx.Na fuperiorestin quibus orti muro^i fupficies coii tinebatur:altitudine quinquaginta cubitoru eminebat. Earum latitudo pedes erat duodeci muri magna impenfa condrufli fpifTitudine erat pe dum uigiti duorum.Solum boc modo cSdabat. Erat pofitx lapidx tra bes longitudine pedum fexdecirmfexlatitudine.Supra bas $ pauimen to dratx arundines af falto copa&x. Defup codi lateres -duplici ordine gppfo drudli: tertio tegulx plumbex:nequa bumiditas ad tedudines manaret.Aqua^infupreceptacula:quibusbumor efflueret:in boepaui meto c5geda bumus^funda ut magno^ arbori radicibus fatis ede ortu
efficiebat: ineo pcerae ois generis arbores afpeflu iocundum reddebant Lumen quoq> adeo tedudines inuicem pbebantiut in eis regia deuerfo ria Haberentur. Prxterea aquae dudus occulte fabricatus rigabatortu* Et hxc orti moles podmodum fadla ed.Semiramis & al ias urbes fupra euphrate tigriq? fluuios xdificauitd quis emporia codituit eo^i q ex me dia ac paretanis oiep ^pinqua regione ferrentur. Pod niluu em 6c gage flumina totius afix nobiliora euphrates ac tigris ex armenie montibus lotes bent.Didantautc ab inuice lladiis mille & quigentis delaticpp media paretanos defeendunt i mefopotania quam undicp circundan tes regioni nomen ididerunt.Deide p babylonia fluentes in mare rub^t deferuntur. Flumina igentia alueo cSpreflo magna eporia freqtantibus exidunt comoditati.Vnde&locorji q iuxta aquas funt mercatores con tingit ditilfimosefle.Semiramis ex armeniofji motibus lapide excidi fe citdogitudine pedum centu quiquaginta latitudine uero fpiffitudinecp quattuor & uigiti.Hunc magna curruum multitudine ad flumen delatu nauicp ipofitum babglonia detulit: in q uia infigniori erexit.Res mirabi lis afpicientibustquam a forma obelifeum dicunt iter fepte miranda opa annumera tum. Cum multa fint babylonix afpicientibus admiratioe dl gna n5 minus mirabitur quis magna uim qui in ea gignitur affalti. tanta eni illius fuped copiaiut no lolum fatis tot tantifep aedificiis fecerit.Sed & populus licet innumerabilis eoarefado $ lignis utatur:adeo magna illius copia tanq ex largo fote haurientibus aded.Hunc ;ppe fote ed ter rx hiatus haud magnus fed uirtute mirabili.Eicit.n.odorem fulphureu ac grauem:quitranfeunresaiantesinterfi'cir. Ita enim anhelitum copri mitiutfpirituinterdufoarrepta refpirandi facultate mors fubitofequa tur.Ed & ultra flumen palus breui circunfcripta loco fumumdabens cir ita folum:in qua fi quis infeius ingrediatur euedigio attrahitur nulla da ta regrediedi facultate. Deinde paulari torpore quodam corporis totius 1 ^pfundu delatus mergirunpaulocp pod mortui corpus fup natat.His p fedis opibus femiramis magno cu exercitu ^feda media uerfus cu pue nifletad monte: qui bagidanus appellatur. Is iouifacer ed: cadra pofuit ortuq iuxra in campis patetibus: cuius ambitus dadia duodeci cSplede batur condruxit fonte ibi erefto:aqua cuius ortum rigaret. Pone orrum faxum altitudine dadio^ decem & feptem fcindens in inferiori eius par te fua effigie centumcp ei dona ferentium fculpfit.S^ris in eo litteris feri ptum erat a femiramide fubdito^i ope id fmim fuiitc excifum.Deide cu
.e.iii.
4
a parte capedri xquato aggeribus faxi pcipitfo in lumum traicendens i duitate medie cbaonam accefliflet aiaduerfa in quoda elato capodupe dee altitudinis ac magnitudinis petra.Ortum alteri p magnum i medio illius fecit:ubi fumptuoia uoluptatis delitiai^cp ca aedificia:ex quibus & ortum & oem exerdtum:is in capis erat fpedhre po(Tet:erexit. Hoc in lo co diutius cdmorata efl: quieti delitiifq? dedita. Nam alium uifjt cape no luit uerita ne ipio priuaretur . Sed eos ex millitibus eligebat: appetebat cprqui in cadris erant forma & decore pdantes.Q_uos oes polfea priua bat uita. Iter deinde p ecbatanos flexit ad larcieum monte. Ad buc mu! tis (badiis p plura pcipitia ac cdualles erat aditus: Cupiens ergo tu imor tale fui monumentu relinquere: tum breuiore facere uia abfcifis anfradi buslocifcp cocauisad planu dedudis magno fumptu iter breuius reddi dit.Q^uod ufcp ad boc tempus (emiramis appellatur. Ad etbatana ide capedrem urbem accedens magno fuptu regia xdificauit. Vefjt cuaqua ciuicas nullis ppinquis fontibus careret aquaeduduinea urbem admo dum neceffariu magna ipcfa labore q? pduxit. Ed mons urbippinquus da, iis cuodedm noie orontes afper&acceflu diffidlis:ut cuius redo itt nere afcenfus ufqi fumitatem dadiojj: fit uiginti quin cp.Ex altera motis parte lacus magnus fluuium effecit:quem illa effbuo ab radice m5te in ur bem induxit.Erat foflx latitudo pedum:quindedm:altitudo quadragin ta quincp.His in media geflis uenit impfidemialiacp afix:quibus impita bat loca ubicp motes faxacp incidens uia facilem tranfeuntibus reddidit in locis planis aggeres datuens nunc fepulcbra defundo^i ducu nunc ur besineis xdificauit:Cofueuit&aliquado in cadris paruos aggeres eri gereaibitentoriu fuum tendens cadra defpiceret. uo fadumediut ufq ad nodra xtatem multa in ada eiulmoi rty. uedigia pdurent:qopa femiramidifuocantur. V niuerfa deinceps peragrata segjptolib^acp ma gna ex parte inditionem redada ad iouem. Ammonem tradit fcifcifatu raadcofiixuitxfinem.Didturrefpdfumei datum abboibus migratu ram effe:atcr a multis nfise fetibus imortalium bonores afTecutura.Idcp fore cum ei Ninus filius infidiaretur. Aethiopia podmodu ingrefla plu rimacp. Cibi fubiiciens multa in ea mirada cofpexit. Ferunt m ea dagnum ede quadratum: cuius circuitus. dx. efficiat pedes. Aquae eius colore fimi lem minio:odcre fuauem neqs ueteri uino diflirnilem. Virtute uero mira biliiur q pcta in inlania uertens cogat occulta errata pala fateri: Sed bis haud facile adbibetur fides.Sepulturas defudo^t aetbiopes diuerfas ab
relicuis faciunt.Sallientes eni corpora inq3uafisuitreis nuda codentes fupra colunas ponunt. Ita puitrji defundi corpus afpicitur qucadmodu fcnbitErodotus:quod gnidiusetbefiasim^pbat:Aitemfalliri corpora (ed nequaq in uitro nudos codi. Vri enuideocp corrupta no pofle fpecie feruareifed (latuas aureas cauas fieruin quibs mortuos ponant uitro cir cum ea pofito.Qjio fit ut in locis fupioribus dtae circundate uitro ima go aurea defudo fimilis reddatur afpicietibus.Et bscc ditioni fepulcbra efle affirmar.T enuiores argeteas imagines ponunt. Inopes uero fidiles V ityi abunde tu plurimu fiat in setbiopias oes bent Mores aetbiopum aliaqj meoratu digna paulo pod:cu refeo^i prifcse referetur: narrabimuf C6d itutis setbiopia: seg^pticp rebus femirais ad badriaos a fi as cu exer citu defcendit marlas bens copias . Cu diutius pacem egiflet bonoris cu pida excogitauit aliquod memoria dignu bellu gerere. Audiens igitur i doy. gentem maxima iter caeteras orbis regionem uero pulchra fertilem q> effe:arma in india uertit.Impabat Idis ea tempeftate rex Staurobates maxio fuldus exercitu elepbantefcp plurimis bello aptis. Ed india p cae teris pulchritudine excellensiac multis q illa rigent fluminibus didida. Bifcp frudus annuat! ferens: Adeo aut oibus exuberat ad uidum neceffa riis.ut affati ubilibet frudus pbeat.Dicitur nunq in ea derilitate effe aut fruduura uaditatem.Ed& incredibilis elepbatopji numerus:qui uirtute &C robore corporis multo libgcis pdant.Similiter auri: argenti: ferri: a:ris lapidum pterea ptiofofjucaetera^q* re^:q ad delicias atcp opes fpedent fumma copia:quae Cingula nota femiramidi ad bellum indicum eius ani mum ipulere. Videns autem quatum bellum fufceptu effet : magnifque (ibi uiribus opus effe:oibus ^puinciar^ pfedis mandauit:ut pro magnitu dine ^uincia^ iuniores aptos bello cdfcriberent utque nouas armaturas pararent.Reliquis quoque edixit ut pod triennium inbadris parati in drudique adeffent.Iuflit praeterea in phoenicia f^ria cipro aliifquema ritimis locis:ubi ea materia fuppetit naucs fluminibus aptas quae diuidi poffent: parari. Indus enim magnus prae caeteris eius loci fluuiis regnum indoli terminans pluribus:tum ad tranfuebendum:tum ad pbibendos a ripa bodes nauigiis eget.Et cum iuxta flumen haud quaq materia effet nauibus apta necefle fuit illas'ex badris per terram ueb ere. In ferior uero elephanto^ apparatu rem excogitauit:qua terreret indos cogitantes ne quaq extra india elephantos effe.Occifis igitur trecentis boum millibus carnes operariis coceffit:coria in fui fecit elephanto^ indar. Q_uae pod
.e.iiu.
modum foeno referta ueri elephanti Ipecie pleferebant. Intus hoietn Camelumqsfup quo (edens formam beluae duceretiinclufit.Haec inio co lemoto ccdufocp ada nequa erterius emanare poflentiutqj indi ipro uifa re peulfi ueras taedias exidimarent. His biennio confe&is tertio co pias omnis in ba<£lriscocgit.Fuitmillitum nnmerusut etbefias tradit terdecies centena millium.Aequitum millia quigenta.Currusad millia centum.Erat totidem numero boies Cupra camelos cum gladiis cubito rum quattuor.Naues diuifse ad duo millia . Qjias una & elephanto^; Cmulacra cameli deferebant. Aflixefecit autem equos ne eis fimulacris ter rerentur.Q_uod & pfeus macedonu rex multis pod annis i eo bello imi tatus efhquod cum eo romani elepbaros habentes libpeos gefTere. V eyi neq; illi in bello: nec^ Semiramidi p>fuerunt. Audita rex idorjt tum exer citus magnitudine:tum ingenti apparatu belli conatus ed excaedereSe miramidis uires.Et primu ex arundinibus nauigia confecit ad quattuor millia fluuio accomodata. Ferunt enim indiae tum fluminaitum loca pala Uria arudinum copia ita croda^tut nequaqea ulnis boies ample&i quas ant:Ex bis naues optimae fiunt ppter arundinum robur. Armotj: quoqj omnis generis copia parauit. Ex uniuerfa india acatis maioribus q quae erat Semiramidis copiis. Elepbantor^qsliluedriu uenatione fadla pluri mos ad bellu idruxit:ut terrore afpicientibus iniiceret.Oibus:quae bel li ufus pofeitipparatis nuntios ad femiramide iam appropinquante mit tens repbenditeius ambitione: qp nulla iniuria laceflicj bellum fibiifer ret.Multifcp uerbis ea p litteras kufans deofqp inuocans tedes minatus ed fi acie uidfa eltet fe illa cruci affixu^. Ledla epidola ridens Semiramis no uerbisifed uirtute certandu efle refp5dit. Deinde ad indupueniens menta regis da(Te ad certame parata. Et ipa fuas naues cle<flis millitibus indruxit:Ibi durum certamen cSmiflu ed:ac diutius magnis utrinq3 uiri bus pugnatu.Tande fupata indorjt daflfe:qua i pugna ad mille naues fub merdefunnmulticp mortales capti ponte:quo facilior eflet tranfitusifu pra flume cSdruxinpfidiocp ab utrocp latere lpofito ois copias traduxit infulas quocp ac urbes in flumine fitas coepit ad cen tu millia bominu in (eruituteredaidis.Clafreamifra indole rex dmulas fuas copias qacul a flu mine retro ab duxitiut bodes id formidine £*flu rati fluuiu tranfrent. Q uo cognito femiramis cu ex uoto res caederet parte copiari ad pontis cudodia rclida indos cu reliquo exercitu ^pfecuta e.Praecedebat elepba toi^dmulacra: quo regii exploratores elephanto^ apparatu confpetflo
regii metu iniicerent.Yept e3 fimulatio Haud diutius latuit.Na admira tious indis unde tanta illi elephanto^ copia fuppeteret:quida ex femira midis exercit u nodte capti re ^pdidere . Q ua^ppter confiius fuis uiribus rex hdione elephanto^: pdicensiut fublato metu acrius pugna inirent: copias ois ad uerfus aflirios eduxit.Inrirudlaquoqsacie Semiramis ^ph’ cifcebatur. Ap ppinquantibus exercitibus rex equites ac currus in prima acie ante phalange deriinauit.Semiramis fimulatis elephantis aduerfus equites pmiltls mitoq certamie regios ecjuites fudit. Adueti.n. ueris ele pbantis equi nona forma olfatucp infueto turbati funtiltaq? pars in bo iles equo^i impetu: pars in alia loca defertur: Semiramis cum eledtis mil litibus uidoria fccuta in primis pugnans indos in fuga uertebat . Q_ui bus ad phalange refugientibus Staurobates haud ea repculfus aciem pe ditu pcaedentibus elephantis ^pmouit.Ipfe in dextro cornu pugnas (up cjuafidoelephanreinfidens aduerfus regina uirili animo ^pficilciturca fu eode in cornu pugnacem: V eri elephanti co tra fimulatos ibant : necp pari robore pugnabatur.Supiores erat regii magnaq? edebant aflirio^i caedem:partim qui elephanto^ pedibus c5terrcntur:partimqui interi rennaut lacerati dentibus aut a pmofcide abfumpti Cum magnus inter fe&orum alterius fup alterum cadeciu cumulus fieret timor ac terror om nia copleflet: nulli iam ordinem feruabant. Ita omnibus ferme affinis ad fugam intentis rex femiramidi cafu obuius primum fag^ppta brachium eius:deide iaculo hument fauciauit:Regina haud quaq uulnere: Leue.n. erat exterrita cum equum afcendiffet belua infequente ferme capta eri. Omnes in fugam uerfiad naues tendunt :Infequentibus indis magna caedes fada efh p loca tantae multitudmianguria.Cum equitibus pedi tibufq3 qui ad p5tem tendebat immixtis alter alteri impedimento effer: ut necp fugae necp falutis ullus daretur locus:Sed ipfi fuomet tumultu opprefli interirent: Multi ex utrocp potis latere pfugientiu multitudine in aqua peipitati funt:Semiramis:cum maior eo^i pars:qui bello fupfue rat: flumen tranfi(Tent:p5tem is fupra naues fabricatas erat difcidit.Na ues in plures partes diuifae delatae cp p flumen in diuerfa loca applicuere multis iniorum qui illas infequendo aicenderant ui fluminis fubmeriis. R.ex multis piigiis augu^q3 refpofis monitus ne flumen traiiret finem pfequenii fecit.Semiramis pmutatis captiuis in badrianos rediens ma iorem exercitus parte dimifit.Paulo pori detegis quas ei N inus p eunu cu parauerat inudiis omnicj iniuria iuxta ammonis refponfu remifla cu
oibus filio ut regi pareret pfedis madaflet euedigio euanuit ad deos iux ta oraculi rcfpofum ut creditu ed tranflata.Q^uida fabulantur illam in columba fuifle conuerfam cSpluribus eni auibus domum ingreflis:&illa cum reliquis aduolafTe uolut. Q^uo fadu ed:ut fyrii columbam ut deam colant imortalem reginam .arbitrati. I mpitauit uniuerfx afix pter idos. V ixit annos cjueadmodum etbefias gnidius fcripfit duos & fexagitatcu quadragintaduobusregnafTet.Atbeniefesnonullicp altifcriptores a(Te runt.Semiramidccum pulcbra decora cp forma effeta rege aflirior^pter modu di!eda:Cuius modedia fuerit admodu laudata. Cum eius uitx i tegritas uulgata admodum foret pfuafiffe uiro tradunttut quincp dies fe folam regnare pateretur. Q^uo lpetrato fceptro regni dolacp regia fum ptis prima die fplcndiducouiuiumfecifTednqjeooes duces principefcj adegilTeiut fibi ueluti reginae pareret.Secunda die cu populares nobilio refcp fe tanq reginam colerent: uiro in carcerc trufo magnocp aio cum ce pifTetregnu:adfenium ufcp multis a fe pclare magnificecp gedis tenuifTe Hxc de Semiramide a diuerfis audoribus traduntur. Pod eius obitum fumpto regno filius pace cum fingulis egit nequacj matre imitatus :(ed oe uitx tempus redufusin regia cdfpedumcp boium uitans inter pelli ces & eunucos ocium & delicias fecutus traduxit. Exidimabat emineo modaoia uitareiincotinuisuerfariuoluptatibus :uacuum effe curis fum maminregefoelicitateelfe.Ad fecuritatemimpii:& ut a fubditis time retunannuati certum millitum indicebat numeri ac eo^c ducem fingulis ^puinciis impabat.Exercitus cum extra urbem coueniffet: ducem cuilibet nationi prudentiorem ex bis qui fecu erant cSdituebat.Ado anno copi as remiffo domu priori milite rurfus a ^puinciis petebat . Q uo fiebat ut & fubditiqamptius impata faceret: cum femp timor millitu fub diuo age tiumimineret:Etfiquifortedefcifcerettimorepoenx cj primum dido parentes effent. Annua uero millitum mutatione ad id coferre exidima uit: ut parua temporis cdfuetudine nulla inter eos amicitia edtrada necp duces neq? exteri aduerfus regem cdfpiraret. Diutina em millitia tu mil lites robudiores tu duces prudentiores folet efficere. Q_ux res fxpius magnas facultates ad defcifccdu a principibus pbuit.Vita ueropricipis exterioribus ignota uoluptates eo^i occultas reddit & tanq iuifibile deu ne uerbo quidc quis blaffemare pneipe prx timore audet.Hcc pado du ces exercitus^mcia^i p fides: domedicafjt rerji curatores: iudices ifup fin gula^c getiu aliaqi^ regni cura difpones uita agebat. Similiter & exteri
„ ;^es ai fardanapalu ufcp triginta regnum tenuere, Cui tepore alfirio^. Iperium.Q^uod anis milJe di trecentis iexagita pfeuerauit: queadmodu etbefias fecundo libro tradittad maeaos traniiit.Noia regum quantocp quifqs regnauit tepore: cum nil memoria dignu egerint: nequaq Icribit. Solum memoratur auxiliu troianis ab affinis milium. Dux plidii Menon tbitoni filius fuit.Teutamoeni in afia regnante uigefimus a Ninoatqs Semiramide defcendinAgamenonem tradunt a^uerfus troia cum grae cis bellum mouifleicum afTirii amplius mille annis afiae iperafient . Cum uero priamus bello opprelTus ab rege:Teutamo pfidium ut pote afTiriis fubditus p legatos poliolaflet ille decem millia aetbiopu totidemqs Sufi anos cum ducentis curribus duce Memnone ad troia mifit.Erat tunc Ti tonus pfedlus pfa^i acceptus maxime regi.Memnon uero ae rate florenf ac animi corponfcp pilans uiribus maxime ea tempellate uigebat * Aedi ficafle eum ferunt in fufis loco excelfiori regia: q ufc^ ad pfa^i imperiu p manfinMemnonia ab illo denominata.Strauit di uiam leofera i ea regio ne q adbuc Memnonia uocatur: Afferunt qui funt in aegj»pto aetbiopes Memnona eis in locis natum offendentes antiqua illius regia qua nunc etia Memnoniam d cunt.Sed condat illum troianis cum uiginti peditu millibus curribus ducentis pfidio fuiffe:multofq5 graecos pugnante occi difle: tandem p infidias atbefflis interfe&u: corpus eius ab aetbiopibus erreclum crematumcp extitilTe:oflacj eius ad Tbitonum delata. Haec de Memnone inferiptis regiis barbari tradunt cdtineri.Sardanapalus a Ni no trigefimus rex:ultimus uero alTirioj^: excellit omnes fupiores defidia acuoluptate:N a pterqq? a nullis exterius c5fpiciebatur:uitam muliebre duxit cum pellicibus uede tum porfirea indutus tum molli lana contexta Stola infuper muliebri faciem totumque corpus in modum pellicis fuco componens ultra luxum muliebrem lafciuiebat : uocem foeminea loque do imitatus non folum cibum potumque : qui uoluptatem praeberent continuo appetebat . Sed luxuriae quoque deditus nuncuiri nunc mulie ris uice abutebatunoi podbabita fexus:ac pudoris cura. Adeo uero deli tiae turpis uoluptas incStinentiaquein eouiguere:ut fuccelforibus pod obitum fuum in fepulcbro inlcribi barbarica lingua madarit: quod pod modum graecus interpraetatus ed: Haec babeo : quae comedi: &quae cum amore di uoluptate percaepi . Ea plurima di praecipua relidla funt . V ita in bunc modum turpiter exadla imperiu allirio^ quod diutius pfe ucrarat euertit, Arbaces quida genere maedus uirtute di ai magnitudine
prxdarus dux erat copia^:cj lingulis annis in ninaamaedis deffinabrl tur. Contracta amicitia cu babplonio^: duce noic belefo bortatus efl ab eo ut pricipatu affirio/j: deleret.Erat em in fignis inter facerdotes:quos babplonii cbaldeos uocat pitus albrologix diuinatSifcp multis pdixerat cperant pculdubio futura. Hic arbaci cu amicus effetteum ipio oium poti turum pdixinquibus Sardanapalus regna^et.Laudato uiro Satrapa fe illu babylontoi^:fiuerapdicerct facftufjt ^pmifit. Ipfetanq deiuocibusi fpem elatus eu relicuis duci ous tu benigne alloquendo: tum beneficiis ad eius beniuolentia attraxit. Cupiens autc rege at q? eius uitam llpicere datauni ex eunucis aurea fiala ad fardanapaluintrodudluse.CSfpecta regis-mollitie & muliebri apparatu illu ut nulliufrei boiem defpexit ma gifcp in fpem incubuit a cbal deo data. Inita cum belefo focietate: utipe medos ad lpium pfas ad defectione lollicitarenllleuerobal^loniosbar baro^cB duce fibi amicum ad comunione coniilio^t ipelleret. Cum tem pus mitionis exercitus aduenitetjquilibet ae more in patrii feceffit. Ar baces ad mxdos reuerfus pfuafit:ut p iperio piis ut p libertate Tumeret arma.Similiter<3<: belefus babplonios ipulit ad libertate: &C ad arabes le gatis mitis pfectum eo^i fibi familiare ad focietate cSiilio^. bortatus eib Acto anno ad ninam couenere oes luccedere ie de more exteris fimulan tes:re ucra ut lpium fardanapalo auferre nt.Erant quattuor gentes:q in unum c5uenerant:numero millia boium quadringenta muniti caffris:ac derebns c5ibus cofultates.Cognita defectione Sardanapalus aliati na tionu exercitum aduerfus dei cifcentes ducens c5mito certamine boffes fupat: pfiigari ad montes cSrugiunt Idadiis a nina diilantes feptuaginta quibus cum denuo ad capos fortunam expturi defcendilfent:Sardanapa lus cum omnibus copiis occurrit. Inldructa acie per prxeonem ei quiAr bacemaut babplonium belefum occidite t:taleta auri ducenta: quiuiuos tr3diditet:duplex prxmium ac medix prxfecturam pollicitus efh Ve rum nullum ea prxmia mouerunt. Comito certarme multi ex bofdibus occubuere.Reliquos fardanapalus ufep ad caldra in montibus fita pfequi tur.Q_ui cu arbace erant aducrfis prxliis pauentes inito quid uictis age dum eflet confilio: maior pars:in patriam cuicp redeundum. Ibi poccupa da munita loca:alios in focietatem belli uocandos:necetaria ad bellupa randa effe cenfebat: Belefus babplonius a teres deos multis cu laboribus piculifep mctoria4pol liceri pluafit ut i bello pfeueraret Comita rurfufpu gna rex fupior fuittcaldrifij bofdiu potitus ufj ad motes babplonios in
fecutusefhlneo certame Arbaces uiriliter pugnas multis ^liratis affi rus uulnus accxpit. Tot aduerfis pliis eoi^ qui defciuerat idli duces:cu domu abire decreuilfent belefus fub diuopnoftas exaifrorji obferuatde recedere uolentibus pdixitipaucos poO: dies ultro illis auxilia aduentura relq3 eorji i melius casffuras elTe.Hjecalbris fignificare deos. Suadere igi turle:ut fuse arti fidentes paruperdeo^. beneficia expedlarent. Huic exorta tioni parentibus ducibus ^miffucp expetflatibus tepus nunciatu eil badriano^i exercitu ad rege mitti qqainquuqi effe magnis itineribus qaficifcente. Vifum eff igitur Arbacoreliquifcp cu expeditis millitibus obuia ^pficilci:ut aut defedlione pfuaderet badrianis :aut ad id armis co gerenr.Primu duces tum reliqui libertate afferentes copiis cxteroi^ fefe addiderunt.Hsec Sardanapalus ignoras memor fupioris fortunx adbi iaritate ^phifus epulum millitibus ex facris:uinuq3 abundae pbuit:aliaqj epulo accomodata.His intentis affiriis Arbaces qui p rraffugas bofliu i calfris negligentia:utcjui uino cibocp grauati:fono cjuieticp indulgebat noratnoflucadra boffiu expugnauinacie inffrucfli incdpofitos: parat ii paratos adorti: multis interfedlis reliquos i urbe copulere:Sardanapalus cu exercitui ducem pfeciifet Salamenu uxoris frermurbis cora cuffodien dae fumpfit.Hoffes i locis patentibus iuxta urbem duobus pliis copias regias fundunt: interfedloqs falameno reliquos pfequentes parti in fuga caedunt:partim in flumen eupbratem pcipites agunt:Paucis qui caedi fu pfuerati urbem cSpulfis. Adeo ingens numerus occifoi^ fuit: ut fluuius redundate bomrn faguine colerem mutarit.Obfefio in urbe rege multae nationes qlibet libertatem afferens ad Arbacem deferunt. Rex magno idifcrimine regnum uerfari uidens filios tres:duafcp filias cu magna auri argenticp copia in papblagonia ad cottu pfide milit ducum oium fibi ac cepti(fimum:tumpepillolas reliquo^ qui non defecerat auxilia acccrfit ad ferenda obfidionem patus:Erat enim reiponfum progenitoribus da tum nunq . Nina capi po(fe:nifi cum fluuius urbi boft is fieret . Q uod nunq futurum ratus fpem £ aeperat obfidionis traducenda?:& fimul futu ra auxilia expe&abat.HolTes urbem qua propter moenium altitudinem expugnare nequibanr obfedere. Nondum enim catapultx:neque uinea rum neque arietis quo muri urbium deiiciuntur ufus erat. Iis qui in ciuita re erant omnes ad ui^Ium res & obfidionem toleranda neceltariae regis cura ad id anta' iipefa fuperant. Cu duobus annis obfidio pfeueraffet p fu mu ocium obfefloi^:tertio cotinuis b^mbribus excreitens fupra modu
fl uuius cum partem urbis iundatlet muros deiecit ad (badia uigiti.Hic rex exillimans tepus oraculi aduenifle deipata falute ne in boftiu pote flate pueniret p^ra in regia gente extruxinfupepeam auro argento cj3 01 ueile infup regia ipofitis uxoribus quoq3 atq3 eunucis i medio p^re re dufis Te cremandu una cu bis in igne iniecit . Holles audita regis morte urbe p eanuq ab oraculo pdicla erat muri parte igrefli. Arbace regia flo la idutu rege appellarut oium fibi re^i potellate pmifla.Supto impio ar baces cu oelli fociis cuiufq? meritis dona ipenderet ^puinciai^. quoqs p fides ^pnunciauit* Babylonius belefusquifutuf^ipiuinpdixerat admo nens pmiflo^ pfe&ura babglonise obtinuit: Etfimultellatuself uotu fe belloidum in dubio res eilet:fecifle ui&o Sardanapalo regiaq? icenfa: cineres 1 e ex ea babjdonia delaturae pene tepluin dei aggere eredu^ qui aboibus peupbratenauigantibuscofpicereturppetuummonumen tum regni afTmo^i deleti.Hoc petiit fuaforeeunucoquodaa quoargen tum aurutnqs ad fe delatu occultum tenuit. Q_uod ignoras Arbaces exi flimabatenioia igni una cum fardanapaloabfumpta efle defferri bab^ Ionia cineres pmifit ciuitate imunitate concella. Belelus paratis nauigiis una cum cinerious bab^lonia uim magna auri argeticp de(linauit.Q_ua re ad rege delata iudices eius criminis dati lunt:ex bis qui una fecum tue rat ui&ores.Cum beleius fa&u cofiteretur iudices eum capite dnaarunt Rex magni uir animi uolens regni principia humanitate ac clementia fir miora reddere: no folum beleto poena remifitifed afportatum au^i arge tumcp codonans pfedluram bab^lonio^i a principio cdcellam babereiuf fit. Atterens maiora illius erga fe oeneficia:q liurias efle. Hac uulgata cie mentia uo tolum beniuolentiam fi ngulorumifed &i gloriam afiecutus etl cefentibus omnibus illum impio dignum:qui ita parceret deliquentibus Arbaces fuis bonis ciuibus coceffis urbem a folo euertitrau^. argentuqi omne nam ad multa talenta ex incendio effluxerat:detulit in erbatanam media: urbem. Hoc padto attiriorji imperium quod ad trigefima ^plem a nino puenerat annis mille & quadringetisad medos trafiit. Nunc aequ um uidetunquo nil meoratu dignu omittamusrde bis qui cbaldei apud babyloniosuocanturreferre.Cbaldei babylonioFit antiquittimi eum lo cum in fua re.p.quem in segypto facerdotes obtinuere. Ad cultum enim deorum deputati peromnem uitam pbilofopbantur peritifTimi aflrolo gix babiti . Multi diuinatione quadam futura perdicebant: a&umaugu riis: tum faeris :tum aliis quibufdam incantationibus & mala auertere
abboibus:& bonaafferce:auguriainfupfoniaqn&qxligia interptari c5 fueuere.Eo^. pterea:quae ad facra (peculanda ptinent pitilumi . N 5 em queadmodum graeci boy. oium dodrinam pcipiunt. Nam pueri a patri bus qageniem fecuti eam difcunt pbilofopbia omni aliati rer*: cura poli habita. Ita tu quia a tenens annis \ ea dodrina erudiuntur: tu quia diuti us in illa pfeuerant dodiffimi euadunt. Apud graecos ut plurimu tarde ad pbilofopbia accsedunt : paulucp in ea (morati ad quseilu uertuntur. Pauci admodu ( ea (morantur pdifcenda lucri gratia ad alia exercitia uer fi. Non eni de more imitantur parentu dodrina:fed ipfi fua fp5te uariis (ludiis jp libito incubunt.Et eni barbari in fufcepto exercitio femp imo rantungrgeci uero lucri gratia nouis femp opinionibus incubentes:deqs maximis difciplinis inter fe altercantes incertos difcipulos reddunt:ani mumcp eo^. p oem uitam dubium nulla certa fententia errare cSpellunt. Ita fi quis prsedaridimofji pbilofopboFjt diligenter fedas excjuirat repu gnanres admodu maximifq; de rebus inuicem cotrarias coperiat . At ue ro cbaldei mundu fempiternu eflfe aiuntuiecp pricipiu babuidemecp for tituli e(Ie fine: V niuerfo^i ordinem atcp ornatum diuina quada ^puiden tia (adum.Cgeleflia oia no cafu aut fua fponte: fed determinato quoda lirmoqj deoiji nutu iudiciocp ede pfeda. Affrojjt longa obferuatione cur fum naturaq? diligetidime fcrutati: multa futura hominibus prxdicunt. Maximu uero uitn ac motu quincp aflroFji qui planetae appellatur inter pretres illi dicunt:& eius praefertim qui a graecis faturnus dicitur e(Te af firmant. Claridimu uero & cuius maxima fit uirtus folem dicunt.Reli quos quattuor eo nominetquo & noflri afirologi appellant martem V e nerem Mercuriu Icuem. Mercurios illos ^ppterea uocat: cp cu aliis afiris haud quaqerrantibustfed motum ordinatu habentibus i(li foli ppriu curfum (ortiti futura oilendant:tanq deo^i interpretres uoluntatis.Na tum ortu: tum occafu:tum colore (ignificare rede aduertctibus futura te flantur. Aliquando uero uentis quandocp bpmbribus:tum aefkr.nonun q cometis: folis&lunxeclipfi.biatu terrae multis denicp fignis : quae^p (int quae ue obfint non folum gentibus ac locis : fed & regibus & priua tis perfonis ofiendunt.Sub horum curfu ede allra triginta : qua? deos cofultores appellar :&i bo^i medietatem fupra reliqua fubtus terra ferri tum quae apud boies accidunt: tu quse a caeleflibus eueniut fpedantia. Diebus aut deccexfupioribus unum ad inferiora ueluti afiro^i angelu alte^ vurfus : b (ferioribus ad (upera mitti.Et huc effe eo^ pferiptu mo
eum circuitu {empiterno.Deor}: prxcipuos duoded afferunt e(Ie numt ro.Q^uo^: cuilibet menfem &unum ex fignis zodiaci tribuunt: perq3 ea folem ac lunam reliquofcp planetas cjuincp efficere motu fuum.Solem anno: lunam menfe proprios curCus peragere.Reliquorum planetarum quemlibet fuutn motum diuerfis confumare tum uelocitate tum tempo re.Hos aiunt planetas plurimum in geuerationem cSferre uel bonauel mala corifequenda:perq;eorum naturam atcp afpe&um maxime cogno fcilqux fint hominibus euentura.Multa quoq? praedixere tum aliis tum etiam regibus prxfertimalexandro:cum edet cum dario pugnaturus. Poflmodum Antigono &i Nicanori Seleuco :prxdicunt etiam idiotis futura:itaeuidenter:ut mirum & ultra hominum ingenia efle putetur. Viginti quattuor praeterea aflra prxter zodiaci circulum annumerant: quorum duodecim uerius boream: duodecim ad notum uergat.Etbxc quidem uideri:qux attribuunt uiuentibus :bxc non apparere:^ deFun dis adede putant:aux iudices uniuerforum appellant. His omnibus in feriorem lunam ferri propius terram dicunt:quaebreui tempore afficiat curfum fuum non quidem propter uelocitatem motus:fed propter circu li breuitatem.Q_uod uerolume a folehabet:q? propter terrx umbram obfcuretur fentiunt:cu gracis.De Polis edipfi uaria ferientes: neqj de ea fuam fententiam efferre audent:neq3 tempus prxdicere. De terra priua tasfententias afferunt afTerentes fcapbx fimilem* & cr ncauam effe:mul tacp de bac:decp reliquis quae in orbe funt : pe. j: 'ituntunde c
bus alienum ab hifloria eff fingulatim referre. xmcxdunt oc
chaldeos affologix ultra exteros: cum diutius ir i fint: e(Te per?
tos.N umerum annorum:quibus fe huiufmodi a dlrinx uacafTe
affirmant:haud facile quis crediderit, nam quad.1- ria annor): mi
lia annumerant:ufq3 ad alexandri afcenfum ex qu n obferuatio
nesab{ecxptasdicunt.Etdecbaldeisba&enus.s j mde digredi' fumus redeat oratio: quoniam feriptores plurimi c ? im imperio
diffentiunnhaudabreeritueritatembin-orixexq uibusdifFe
rant referre.Herodotus qui xerxis tempore uiguit ; 'i' - regnu qui
annis antxa quingentis afiximpitauerant:fcribit a iis u. rfumdein ceps multo tempore nullum fuide regem:qui omnibus r. 'et.Ciuita
tes langulas populari imperio ufas abfq? regibus uixii e m plures
pofl annos eleiflum a medis rege iuffitia infignem i tra:
qui ^ppinquis populis 5 medo^t focietate addu&is dux o efr.
Tum poderi eius fufceptu Iperium ^ppagarunt ufq?3d Adiagemtque Cprrbus pdecp deuicerunt:de quibus nuc paucis cdcenti podmodu fuo tepore diligentius rrademus:Secundo fepdmee ac decimae olimpiadis anno tactus e(T medoFji rex Ciaxares fecundu berodotum: etbefias gnt diuspod berodoturmqui cu Artaxerfe aduerfus Oprrbufrem eius mi litans captus efhobcp artem medicina annis decem & feptem cum rege fumo cum bonore fuit: Ex annalibus regum:in quibus prilca pfarji geda obfe.ruata c5fuetudine (cripta erat.Certaa fe copertambidoria ad grae cos attuliffe affirmat . Is tradit pod deletum affiriont regnum maedos i perio :fiae potitos tuifle. Arbace regnante:qui cum lardanapalu bello ut di&u ed fupafTet:regnafletq3 duo de triginta annis Mandanes filius im perium fufcepit:qui afiaeipauitannisquinquaginta.Podbuncannis tri ginta regnaffe fofarmonem.Q uiquaginta artecarmim Arbianemduo -&uiginti . (Quadraginta Ardeumiqui bello maximo cu cadufus gedo fupatus fit.Eius rei ca traditur fuifie Parlodes pfa uir fortitudine ac pru detia multifq? pterea uirtutibus memorabilis :qui regi apprime carus cu magna effet auctoritate apud eos: qui pcipui penes regem habebantur, ex quoda iudicio infenfus regiicu tribus millibus pedituiequitibus mille ad cadufios aufugit: A quibus fuceptus (ororem defpodit uni : qui caete ris eo tepore potentiapdabaticum a rege apte defeciffetfuafit cadufiis oibusiut fe in libertate uendicarent.Dux belli ob uirtute creatus exerci tum maximum ad duceta bolum millia coegit: Cadrifqs in Pinibus cadu fiojjt pofitis Arceum medo^c ducum fe aduerfus cu Octingentis millibus hominum perfectum pugna inita (upauit . Ad quingenta millia interfe (ftis reliquos abegit extra caduPoF^ fines. Elac uidtoria infignis a caduliis rex creatus in mediam tranliitomnicp q^uincia uadata magna gloria afe cutus ed. V ergens in feniu cum indaret uitae finisiexecrarus ed fucceflo res:qui odiu inimidtiacp inter Cadufios ac medos deleret: qui pacem p curaret exilio mulitaretunSiue q^genies fuaifeu cadufius effet. Q_ uapro pter cadufii femp medis bodes extitere nunq illoti regibus fubdiri ufcp ad C^rrbumpfa^ regc.Podarcei obitu in medis regnauit Artines an nis duobus & uiginti. Artibanus quadraginta.Pod bunc parti a medis deficientes: cu patria urbe^ facis tradidi(T:t:magnu bellu inter facas me dofcp qui p annis duobus magnis utrique cladibus gedu ed excitarunt: Pax rade c5dituta:ut partbi fubiceretur medis:Sacae medique amici fo dique inuiceppetuoedent.Saca^: tum regina erat mulier. Tarina noie
belloj^ appetcs-:audacjac|uocp&: rebus gelbis exteris fbeminis inter (a cas nobilor.Habet ea patria mulieres robulbasicjuiros appetat pfertira belli gloria illuOrres. Fertur bxctu pulcbritudie:tu uerocofilio prude tiacp mirabilis extitifle:^ppincjual<p getes barbaras fupbia elatas ac facis Ipantes expugnafle: maiore cp eius regiois parte ad mitiore traduxifle ui tam.Multas ifup codidifle ciuitatesicjuas reddidifiet p caeceris uicinis ge tibus feliciores. Po(b eius obitu memores beneficio^, eius uirtutifcj iub diti fcpulcbru ei co(bruxere:oium qapud iplos eratmagnificetius. P^r ramis ea fuit triangularis:cuius latus cpiodl bet tribus (badiis ^ptendeba tur. Altitudo (badii erat unius uertice in ardu colbruclo. Addiderunt fe pulchro auream (batua inlbarcolofli.Honores infup heroicos aliacpad fe pulchri magnificentia ipenderuntrcj fuis maioribus colueuerunt largiri* A(bibara medorjc rege in ecbatanisobfeneda defundo hlius Apanda regnu expit a grxeis Albiages roiatus:auo a c^rrho rege pla^i ceuiclo medoi^t regnu ad pfas trafiit:decjuibusfuolocofcribemus. Deaflirio^c medo^icp iperioidecphis^iquibusdiffetiuntfcriptores fatis didu puta mus.Nunc ad indos:ea<pcj de bis traduntur tranfeundu.India induat tuor latera difl ida. Q^uod ad oriete epod ue ad meridie uergit magnu mare circundat: Q_uod ardos fpedatEmoden monsabealdthia tpia habitat hi ejui appellantur faex diuidit:Q uartu ejuod efbad occidente fluuius indus terminatioTum fere po(b nilum maximus. Magnitudinem indix ab oriente ad occafu feribunt (badio^i uiginti odo milliu. A fepte trionead meridie millium duum ac triginta. Hxc tata indix magnitu do circulo xlbiui tropici uidetur fubieda.In multis indix locis aiunt ere dium lignum nulla a fole umbra reddere:node ardos no uideri. Inulti mis uero mime afpici arduij: :cjuo in loco umbras uerfus meridie inclina re dicunt.India multos motes ac magnos cotinet arboribus ois generis oppletos. Capos infup plurimos maximofp frudibus uberes pulebritu dine:egregios.Diuifa efbfluminu multitudine agres plurifaria rigan tium.Kbaexrebisinannopbetfrudusanimantiauarii generis ^pducit p exteris magna ac robulba : parti terreibna: parti uolantia.Elephates i (up plurimos maximofcprcjui libycos robore excellat.jV tuntur his ejuos uenatione abunde capiunt in pliis: multuepaduidoria coferunt. Hoies cjuocp fert^peeros ac ualidos:& artificio accomodaros:ut cjui aere pujj: du cant:& acpia bibant faluhre.Terra&domefl-icis frudibus opulenta e(b & uariis multiplicibufcp metallis fecunda.N afeitur in ea ingens argenti
auricpuismo paFjt quoqs ceris ferriqj Scauricbalcbi.Multainfupad cultu utilitatecp uitae & belli apparatu. Praeterea inter alias Tegetes fit apud i dos plurimu milii adeguminu agros aqua fluminu irrigate. Oriza quo £j:&quod appellant bofpboi^ multaq? alia ad cibu utilia. Plures inlup Frudus aiantium nutrimenta q 15gum efiet recenfere:Ob banc cana affir mant nunq india fame:aut rei^. iopia pmi.Nam cum bis annis fingulis Tegetes ferat:bunc quide bgeme: quo tempore alii rifum ferunt peipiut alteri seffate cu oriza Sifamus bofpborus millium feruntur. Q^uoacci dit:ut peipua fit apud indos ubertas:cum & fua lp5te nafcantur frudus &C paluilres dulcedine peipua radices magna copiam uidui bominu prae beant.Omnis enim fere campe Uris regio dulcem tum a fluminibus bu morem fufcipit:tum a pluuia:quae certo anni tepore fieri aeffate confue uitiSunt radices quoqi paluffres aeffu decodae:fed magna y. peipue aru dinum dulces: Confert etia ad indoli fertilitatem confuetudoiqux i bel lis feruatur:Nam apud caeteras gentes boffes bellofji tempore regioes fpoliant ualTantque neque agros coli finunt:Apud indos uero belli tem pellate in campis opus rufficum exercent abfque cura agricolte procul ab omni difcrimine belli: Hoffes in praeliis mutua caede craffantur, Agrico lis nulla in re nocentded intados relinquunt tanq comunis utilitatis mi nidros. Neque uero boffium agros urunt:neque caedut arbores: Habet infuper indi plura flumina ingetiaque nauigiis apta:quae ex fotibus mo tium ad feptentrione uergentiu in capeilria decurrunt. Ho^i p multi in unum coeuntes in gange defluuc:£ius latitudo ifadio^i efl triginta.Fer tur ab feptetrione ad meridiem:inque mare oceanu igreditur:Delapfus uerfus oriente pgandaricos:apud quos p multi funt maximique elapba tes.Q_ uo accidif.ut nullus unq eis rex aiuena imparit ^ppinquis genti bus numeri uimque belua^t ueritis: Alexander macedo totius afiae impi um adeptus folos gandaros n5 oppugnauit.N am cum ad gandem cum exercitu pueniflet caeteris fibi fubditis indis:ut nouit gadaros quattuor millibus elepbatis ad bellum paratos: nequaq eos armis laceflfiuit: Indus eodemS quo gandes ab ardo incipiens inqueoceanu fluens india diui dir.Lapfufque p loca patentia augetur pluribus egregiis fluuiis qui in eu decun-unttquo^i peipui Hipanes H^dafpefquei&C Acefinus dicuntur. Sunt pter bos baud uulgaria flumina india inter labentia :quae regioes eas crrtis uariifque frudibus ubere reddunt. Cur in idia plura maxiaque fint flumina; cis pbilofophi pbilicique afferunt idiam fitu effe b umidi.
Scptbas ucro badrianos arrianofqj uicinas gentes elatiores : Merito igi turbumiditateexfupioribuslods ab infima lluente Mplures &aquoi! ores fluuios reddidere.Sed quod accidit inter exteros fluuio: que dicuc Sillamed didu mirabile.Defluens eni a mote eiufde nois abruptoaieqj alterius fluuii decurfuaudus abforbetur ab biatu terrx.Indiiocm cum fupra modu amplitudine excxdat multx uarixq; incolunt getes:qua^s nulla origine efle extra india rrabit:fed oes indigetes appellatur. Nuq externa colonia illuc adiit:necp ipfi ad alias gentes mifere. Afferunt prif cos inde boies bis cibis quos terra fua fpote pduceret pellibufcp aialium queadmodu&grxcos puedibus ufos:arte(q?& extera ad uitaneceflj riapaulatiadinuenta utilitate boies docente: quibus namanu;,loqla& animipdatia adiumetauitxdediflet.Tradunt qui prudentioresapud indos fuere:prilds teporibus cu adhuc boles difpli puicos babitaret:ue nifle ad idos cu exercitu ex occidetali plaga dionpliuoamcp pagralfe in dia nullis adhuc pclaris cSditutis urbibus:q ei obliderent. Cu ueroobi gentes xdus exercitus eius pelle interiret:ut dux prudens in mStes ex lods planis milites traduxit. Vbi cu uenti frigidi efnarent & aqux potu uterentur, q pura ex fontibus manabat a morbo funt liberati: Locu mo tanu:i quo exercitus a pede euafit femur appellauit. V nde 5C grxeos tra didifle de eo deo poderis ferunt in iouis femore dionjdiu efTe nutritum. Cu multos frudus indos platare dqcuiffer:& uini quoqi alioi^q? ad uita utilium ufum dedit: plures infup codidiz egregias urbes cogens ex uillis in duitate migrare.Deofji quoq? cultu tradiditdeges ac iudicia codituit: Tande ppter ipenfa beneficia re^qniariasinuentionesdeus exidima tus ed:&iffiortaliu honore potitus. Scribunt etia mulie^t multitudine in exercitu circunduxiffe ufuqi elfe in acie tgmpams cgmbalifq? n5du tu ba repta. Cum idis ipaflet annos duos & quinquaginta fenex defundus ed :cui fucceflerunt regno filii:fed paulati labente fuccedo^ culpa princi patu cum logo tpre pod regnum oio defeciffeticiuitates libertatem afTe rucue.Hxc de diongfio decp pgenitoribus eius ab bis qui i Jix rndtana Tcolunt tradunt.Hercule pterea uolunt ad mios acceffiiledfcut & grxei daua pellecp leonis ornatu:qui corporis robore uirtutep multo exteros boies exceflerit:terrx infup ac maris m5dra pdomuerit.Cum multas cx piffet uxores filios plures nata unica genuit: filiis cuad xtatcpuenilTet: oem didribuit india regnis p numero filioi^ cdditutis.Filia ab fe nutri ta in regina fecit.Multas pterea ciuitetes ab eo coditas feribunt maxima
dari&ma cj appcllauit Palico tra . In qua fumptuofa aedificata regia mul tos in eam introduxit incolas fepulcbris etiam flumimbufcp reddidit ur bc munitiore.Et ipe quide bercules cu e uita migraflet: imortaliu bono rem cSfecutused.Poderieiusp mult3 regnantes fecula nil dignume moria ge(Tere:necp exercitu aliquo extra india du<flo:neq; colonia ad aliaf nationes mifla.Mulds polT annis plurimae duitates in libertate fe uendi carunr.Nationes qdam regnu ufqj ad alexandri aduentum pafTaefunt: Cum leges apud indos uariae habeantur admiratSe tamen dignseiq fue runt a prifciseo^tpbiseditx.Lege.n.fanxeruntnemineoio kruuefle liberos sequo iureibonorecj baberi oes qui alTuefcerent neq? pilare caete ris necp iniuria quenq afficere optie ad oes fortunae cafus indituilfe uita Stultu fane uideri leges sequas oibus politas: fortunas no sequse oibus coes efTe: Indo^t populus i tribus feptem efl diilributus. Pria ell pbo^t qui cseteris numero pauciores fupeminet dignitate.Hi ab 01 ope imunes neq3 feruinnt cuicj: neque imperant:recipiuntque a priuads & ea: quibus facra diis faciant : di curam babeant defun&opt tanq cari diis di q fiant apud inferos pcipue norinti^pterea dona plurima bonorefque eis ipen duntur.Multu uero qdmntindo^: uitse.Nam anni prindpio una coue nientes.Siccitates:pluuias:uentos:morbospdicunt: cxteraque quo^ co gnitio poflit utilis effe: Futura. n.audientes tu populus tu rex di futura declinant mala & bonis futuris imminent. Q ui pbus falla pdixerit nui la pterq quod ppetuo filet poena fubit.Secuda tnbus efl agricola^:qui multitudine fupantes cseteros a bello reliquoque ope liberi tolis agris co lendis tpsimptiunt.N ullus boflis eos lacefTitmequefpoliatifei exifli mans illos in coi utilitate uerfari ab oi iniuria abilinet , I ca foluti metu agricolae terramque libere colentes re^c afferunt ubertatem. Viuunt aut in campis cu uxore ac liberis: neque i urbes cSmeant.Dant regi ois enim indiafubditaeflregibus:tributum.Nulli priuato licet agros poflidere pter tributum:& qtam quoque fruduum partem regibus impendunt* tertia tribum coficiunt omnis generis padores:qui neque in ciuitaribus neque in uillis morantur: V tuntur tabernaculis uenatu ac retibus tutas a feris auioufque regioes reddunt:Hoc exercitio india indomeflica pilant Multis uariilque tum befliis tum auibus {emeti agricola^t infeilis copio fam.Q^uantum locum artifices tenent:quo^c pars armis pars nidicis in (frumetis alii aliis utilibus rebus fabricandis uacant:Hi n5 folam immu nes a tributo lunt:fed frumento infup a regia peipiunu Q^uinto ordine
millites*(ed numero fecundi belli difciplina exerce tur.O is ea multitudo armis deaira tu equielepbantiqj bello apti ex regia uidlum babent.Sex tus efl ordo ephori. Hi qcunqi in idia aguntur infpicientes regi referunt Vbirex defit principibus.Septimo loco exiffunt qui publicis cdfiliisp funt numero pauciflimi nobilitate prudetiacp maxie infignes. Ex bis.n. ad regutn ccflia tu ad rem. p. curanda; tum ad res dubias iudicadas afeif cuntur.Ducesinlup ex bis diliguntur ac principes.Has in ptes politia i die diilnbuta baud quaq licet unius ordinis ui^: alterius uxore ducere: necp exercitiu mutare, neq5.11.faf ell militem agpt colere aut pbilofopba ri artificem. Habet inedia plurimos maximofque elephantos fortitudine ac magnitudine pffates.Coitbocaial no ficutquida putat pmifcueifed uelut equi & reliqua qdrupedia.Decimo ac fexto adminus menfe ut plu rimupiunt:qndoque o&auo&decia.Vmcuuelutiequiparturiuntique nutriunt matres anis fex. Viuunt maiori ex pte xtite logeui b5is:Q^ui uero maxime fenefeunt anis ducentisiSunt & apud indos flaturi pnnet pes:qui iniurias abaduenis ^pbibeat.Si qui eotjt ifirmentur cddudlis me dicis curatidefundlofque fepeliunt eo^ pecunia qaximioribus tradita.lu dices cascognofcunt:Sotes dii genter puniuntiEt de indis badlenus. N une de fertis qui funt indite cotermini dicendu. Hi olim a primordio parua patria poflidebant.PoflmSm paulatip uirtute &uires audii cure giones multas fibi fubdidiflentrin magnu impium gloriacp puenere: Ea primu natio iuxta araxi flumen paru3 numero ppterque ignobilitate co tempta cofedit.N adii rege quenda bellicoiu 6i militari uirtute peipuum agros apliarunt:Motanos quideufque ad caucafu:capefh*es uero ufque ad oceanu & meotida palude aliaque loca ad Tanai ufque flumen. Fabu lantur fc^tbae nata apud eos ex terra uirgine umbilico tenus b5is forma reliqua uipe.Eam genuifTe pue^tteuius nomen fuerit Ccy tba . Hunc cum oium qui ante eum fuerant dariifimus euafi(fet:ididifle populis Ccythayt nomen. Inter buius regis pofferos extitifle fratref duos fuma uirtute.Ec uriu Plutone alteri Napimappellatosiqui magnis rebus gedis regno i ter fe diuifo alteros populos Plutones alteros napas uocitarut.Ho^t ma gno pofr tpe regu ^pgenies uirtute & belli artibus if ignis regiones ultra tanai ufq? ad tbracia fubiecit. Verfis deinde ad altera parte armis ad ni lum argjpti puenereiredadlifque in poteffate qinterme dixerant genti bus ufque ad orientis oceanu & cafpiu mare paludcqi meotida ipiupten derut. Audla uiribus ea ges reges babuit meoria dignos: a quibus quida
iacxbi maflagete quida Arimalpe alio nole appellati . Sub bis regibus exqauinciis ab Te bello fubadis colonias dedudxfunt.fel dux maxix altera ex affinis iter papblagoniaac potu pofita. Ex mediis altera pone tanai rJume: cuius populu Sauromatafappellarut.Hi multis poiT annis i pio late diffido magna ex pte uafbta fcptia ea penitus deferta cui tori cui reddidere. Delceps deficiete Lcytay. pricipatu regnafle foeminas dicut fortitudie corpo^pclaras.In bis.n.getibus exerccturadbellu foemiae uiris nibilo uirtute iferiores. A cjua^t multis uirtute egregiis magne res n5 tantu ifcptbia funtdedi^piquislocisgeldx.Cpi^ quidepfa^t rege cu ingeti exercitu fcptbia TgrefTu Icptba^ regia pl:o fupatu captucp cru ci affixit. Adeo aut amazonu uires daruereiut no lolu multas uicinasgc testfed magna europx afixcp pte fubegeritide quibus pofleaq fcribere cxpimus baud abfurdu erit: q de illis magis fabulo fx:quere fcribuntur referre:penes tbermoddta fluuiu pno ges amazonu fuit: q uiris (imiles bellicis artibus uiribufq? corporis pilabant.Ea^t regina exercitu mulie^t coado exercuifle traditur eas militari dii ciplina:ac nonullas ex uicinis ge tibus expugnafTe.Eius deinde gloria & uiribus ampliatis ppiqui(q5 fub adis getibus hlia genuir:qua martis filia appellauit.Hoies ad texturam muliebria qj deputauit exercitia.Legeaut Eatuinut folx foeminx in re militari erudirentur. V iris interdida eflfet arma: feruiliacp officia pmilTa. Maribus qui ex eis nafcebantur crura ac bracbia debilitabant: quo bello i utiles fieret. Foeminis dextera inurebant mama:ne pugnx ipedimeto elTet ex quo & amazonu eis e inditu nomen. Regina & prudentia & rei militaris opinide pflans urbe pdara i ofbiis tbermodotis qua appellauit Tbemillpra iqp ea regia infigne codidit:Cu in bellis militare difciplina fumo ordine feruaret:primu ^ppiquas ois getes ufq? ad tanai flume fuo jpio addidit. In qda deinceps pugna cu uiriliter dimicans interi(fet:filia regno fuccedcsipqj oia matris uirtute imitata gelda eius fupauit.na uirgi nes a primis annis uenatdibus exercitans quotidie ad belli munia infirii xit.Marti quocp & dianx (acrificia infhtuit:q tauroboliu app llauit.Sa cra facere edocuit. Vitra tanai exercitu tradudo oes eius ore getes ad tra ciaufcp deuicit.lnregnu deinde cu multis fpoliis reuerfa magnifica eis deis tepla coiTruxitoium fubdito^c beniuoletia iufto xquocp impio ade pta.Tu ad altera fluminis pte uerfis armis afix pte ufcp ad fpril bello fubegit.Poll buius obitu ppinquior genere in regno fuccedebat iufre i pans ita:ut amazdes magno impio & gloria potirentur:Multis pold fecu
Iis uulgata ea^t p oem orbem ufrtute berculi femeles ac iouis filio ab euri (leo mactatu fxiifle tradunt:utbippolitx amazonis baltbeu ad Te ferret Q ua ex re illato amazdibus bello aciecp ^pfligatc eojFjd exercitu uida bip polita cu baltbeo cxpit:quo plio amazonu e regnu deletu. Barbaras de inde pximas gentes cdtento amazonu noiepterita^ iniuria^i memores adeo gente ea^t cotinuo bello cotriuifleaiuntiutipfa^i fit nomen & ge nusextindum. Paulo poflbancberculis expeditione troiani belli tpr, Pantafilea regina martis filia tradunt fua^ caede pterritacumcp amazo nu reliquis ex patria ^pfuga troianis auxilio affui(Tc:ac pod bedorisobi tum multis petaris belli facinoribus editus ab acbille interfeda. Hanc po drema amazonu peipua uirtute extitifle:reliquiafq3 deinceps eius gentis pautatl defeciffe ferut.Ea ca efl:cur apud poderos cu robur ea^ uirtufcp refertur fabula^ antiqua^ locoaccipiatur.Nobis podeaq res alias: q ad ardu uergunt dignas duximus q pofferitati madarentur:baud abfurdu uifu ed:q de bppboreis traduntnr colcribere.Eoj^ qui iieteres fimilefqj fabulis biflorias fcribunt.Ecateus quidaepalii oppolita celtis iuxtaoce anu efle infula baud multu ficilia minore pone ardos traduntibabitariqj ab bis qui bppborei eo cy uento boreae Cint admodu fubditi appellentur ifula uero fertile ac fruduofa:ut i q frudus anui bis nalcatur.Fabulicur tona in ea natatunde&apolloibi p caeteris diis maxle colitur.Eiiequoqj eius infulae boies ueluti quoEia apollinis facerdotes cuius laudes & bgm nos quotidie in cantu celebrentifumecp eu bonoret deu. Prxterea lucum ingente teplucp apollinis forma rorunda egregiu multifep donis atep or nametis cumulatu. V rbs ei facra ed:cuius incolx maiori er pte aiunt elle cgtaridas cStinuecp in tcplo fonare canentes bgmnos in apollinis laude cantu cp eius geda exorna tes. Habent bgpborei ^pria lingua grxcisifed atbenienfibus maxime deliifpp focietate ac beniuolentia iundi funt:a pri fcis teporibus expta. Eni grxeos quofda dicunt cu ad bgpboreos tran fiHenttdona fuptuofa in tcplo appofuifle grxeis litteris infcripta.Eode pado exbppboreis olim Abarim uenilTe in grxeia amicitiacp cu deliisan txacotradafirmaife. Ferunt infup luna bac infula uideri pa/^a terra di dante:ac ferredres quofda ueluti cuulos babente infe manifedos.Dicut quocp eu deu pannos unde uiginti adire infula in quibus adro^trenolu tiones pficiantur.Ob ea re buiufmoi annor^ tps a grxeis metonus anus notatur. Interea cptbara lonareipfallereqi nodu continuo ab equinodio uernali ufqi ad pliadu ortum deu exidimaturfuoluptati deditus.Regno
ciuitati imrant hufcteploq; plunt ii quos appellat boreadas^genies bo rex: q p genus recipit pricipatu.Nunc ad reliquas afix ptes eas piertui quibus cotinetur arabia trafeundu.Ea Iter Ipria xgpptuq-, fita multi! ua riifcp didinguitur gentibus. Na q uergunt ad oriete ptes arabes kolunt quos nolantabatos habitantes patria: tu deferta tu inaquofa tu in pau cis ferente (rudus. Ideocp latrociniis uicinis gentibus i feli i iunt: atcp Iui di bello. Q ui regione aquis carente tenet:puteos effodiut exteris igno tcsiqres bodiu picula depellit:Na qui eos pfequuntur aut errantes liti deficiunt fotium Ii citia aut uix redeunt labore defatigati . Ob hanc cam arabes ea Iccalcoletes cu bello expugnari neqant liberi uiuunt:neqs ulli unq externo regi:n5 aflirio no medo no pfo paruerunt. Ipi macedonu re ges nunq eos fubigere qtum uis magnis copiis ualuere. Eli I regioe aba teo^i faxum naadmom munitu unico angudoqsafcenfu euntibus pates paucis cullodibus eges Ifagnu quoq3 igens:utquod logitudine quinqgi ta latitudine fexagita ferme lladia copledatur: Alfaltu pducens ex quo n5 puum uedigalpcipitur.Eius acj odoris e pelfimi atcp amari. Q^uo fic ut necppifces^ducatnecp aliquod aqtile alal.Et cu plures dulcis aqflu uii I illud decurrant neqq tame aq na Imutatur . Additum flagni medie tas plurium annuatl gignit: quadocp ad tria iugera quadoq? ad duo. V n de di circundantes barbari maiore pte tau^4 minore uitulu appellat. Ple nus alfalto lacus pcul afpicictibus Ilula apparet. Cum adaltu lacus e ege durus pala anteuigefimu & fecundum die appent figna. Et. n. circa da gnu dadiis pluribus fetor a ueto excitatus qpprium argeto aurocp &i xri colore aufert:ucto item reflate redituitur.Propiq loca ex calore retorecp lacus corrupta & morbos afferunt Icolis & breuioris uitx reddunt.Ferti lis e ea palmis regkfq flumibus aut aquis fotiu rigatur. N afeitur & I qda eius cSualle ad multa medicis utile balfamu uedigal cu nulla orbis ps alia ea piata pducat. Abbac deferta arridacp patria uicla arabia adeo differt ut multitudle fruduu exterae cp rerji qiea nafcuntur foelix noletunCa lamo.n.&eooue.appellantfcbinurebufcp aliis qaroata dicuntur: pluri mu abundat.Foliis pterea odoris fuauilfi mi: &i quod ex arboribus dillat gumi myrrba et di diifgratiffimu pep uniuerfu orbe diffulu tbus extrea arabix ferunt Coffum Ifup Cafiam Cinamomum di alia eiufmodi plura Herbx uero di arbuda odorifera ideo abunde:ut q exteri raro fup deo^t altaribus ponant:illi p lignis in furnis coburant. Hilcpqux apud alios habetur rara arabes feruor^ domi le&os dernant. Cinamomum utilitate
excelles ad boc retina miriq odoris tberebintus apud arabes na fcuntur. Motes no lolu abietes ac populos qaferuntded cedros &quem uocantbaraton:piunas uero alias nutrit plantas fuauem odore tranfeuntibusinfpirantes.Natura id foli accidit ut dulces ineo odores ortaferat.Naquibuida in locis ehola terra aliq repiuntur fuaue oletes glebx:queluti metalla fufe lapides ingentes fiunt aedificandis doibus apti.ln eos cu guttae aq pluuix cadutiitaliqfiunt ex bumiditate iun&u re lapidu cSmilcenturqs inuice:ut unicus murus apparear.Efdoditur i ara bia auFjitquod n5 igni decoquitur ut apud alios cofueuitifed eueffigio ef foflu nucibus id calfaneis fimile repitur: colore eff ita lucido: ut ptiolos lapides ab artificibus auro i dufos ipledidiores reddat. Peco^t adeo ter tilisiarabia efhut natoes plurimas uita paflo^t ducetes enutriat. Frume to no eget multant re^t ubertate opulenta. Pars feriae cotermina multas uariafap nutrit feras. Na &i leones & pardali multo plutes maiorefep in ea q i lib^a repiutunpter bos qui babylonii uocatur tigres. Fert bC aialia nature duplicis mixta fpetquo^ aliquos appellat ffrutio camelos:qui ex ifrutSe camelifcp c5lfat:unde 3 i nomen trahunt magnitudine ad cameli nafcctis modu. Capite funt pilis minutis:oculis gredioribus nigrifep no diilimili forma & colore camelif collo ob l5go roffro breui atcj3 acuto elati mollibus penis duobus cruribus pedibus ugula fida ut terrellre btnul uo latilcq; aial uideaturiq^pter grauitate neq? altius extolli necp uolare p5r. Sed uelociter terra graditur. plecutur illu equites quos fxpius lapide pe dibus ueluti fuda iacflo ferit. Cu effugere nequit iter arbulf a lepius aut u brofa loca caput abfcddit n5 naturx difeidia ne uideatur aut cdfpiciatur ab aliis ut quida putat:fed quia ea corporis ps exteris debilior umbra fi bi fi tuteal parat.Natura.n. optima fingulis aiantibus ad fui ialute ma gipra no fux tatu fed eo^t quoq? quos qrcreat cura falutis ger:t.Q ui ca melopardi uocatunab his abobus a quibus lortiuntur nomen nafcuntur Fed caelis exiffut rmores:3£ breuiore collo: capite oculis colore pilis pdis fimiles: V ngulx fiffura cdelo. Cauda bent loga i modu pdi. Nafcuntur etia ?arabia tragelapbiac bubali: plura cp alia uarix formx mixtxcp natu rx aiatia:q breuitatis gra omiflimus. V idetur aute fol regioi ad meridie pofitx plurima gignedi uirtute afferre: pptereaq? pluria i eis Iccis uaria acpulcbra aiantia natura fieri . Eade ca bii xgyptocrocodylli&fJuuia tilesequitln xtbiopia uero ac libyx defertis elepbates multi uariilerpe tesidracoes exterxep ferx magnitudie ac uiribus eximix nafcutura Lia
quocp elephantes mole uiVibus multitudine reliquis funt antecellentem No io!u aut bis in regionibus aialiafpediuerfa folis ope uir tute qifiut fed lapides quocp naturae uariae tum colore tu fplendore admorn lucido Criilallus.n. lapis e* aqua oritur pura cogelata no quidem a frigore: fed diuini caloris ui:qua duritiem leruet uariofqi fufcipiar colores:Smaraddi emberilliqi inter metalla aerea nafeentes a fupis forma colore cp capiunt: Lapidibus etia aureis Tolis aeffus eu colore indidit. Qjia^ppter&adul terinos quoq?arte boium colore criflallis addito fieri tradunt. Carbun culo^i infup uarias fpes folis uirtus efficit. Eodem m5 diuerfarj: auiu for mis color eff additus:ut iuice differetes qda oio porfireae aliae fpledido nSnuliae croceo:aliae fmaraddi colore exiffannq oia lumine folis effici ui demus.Hoc & i iride cdfpicere caelefli licet: q uarios colores a fole accipit Ho^t uarietate naturales fupioribus tribuunt calore folis cobopate:qui uiuificeroium rei^ formas. Denicp flo^i terraeq? coloi^ acuarietatis cuius naturale opus ars poffea bolum natura docente imitata uarios lingulis rebus colores addident.Et.n.coloresfru&uu odores fapoijt uarietates aialium magnitudine cuiufq? rei forma terra^t diuerfas fpes coflat folis caliditate fieritqui terrae bumi ditate cocalefa<fla cuiuflibet rei natura pro ducit.Itac^necppariusnecKalius quiuis mirandus lapis cu arabicis eco pandus:quo^6ialbedofpiedida efb&pddusgrauetneccaeteris caedut leuitate.Hac ei^uinciae ppnetate uirtus folis:ut dixius elargitur 'Calor #n.c5denfat.Siccitascopnmit:5plendor illuminat. Auiu genus oe calo ris particeps uolans ppter leuitate folis opardiuerfi e coloris i regioibus pferti foli ppinquis. Babylonia pauones plurios colore uario diflindlos nutrit: Vltima fyriae fert pfytacos porfirionelcj ac meleagridas plurefcp alias aiantium fpes coloribus uarias:Simili mo & de aliis fimilis plagae lo cis:ute(l india:rub^ mare:aetbiopia:&Iibyeportio.Sed partes orietis q feraciores funt nobiliora maioracp ferunt aiantia.Reliq fecundu folis uirtute.Eode pa#o inter arbores palmae in libya fruftusqaducunt fquali dos ac paruos.In interiori fyria qui cariori appellatur fiunt aliis ercellen tiores tu dulcedine tu magnitudine tu buore.His maiores multo arabia fert ac babyl5ia:quo^. magnitudo fex c digiro^i.CoIore funt quida fub sereo:n5nulli puniceo alii porfireo afpeft u amacni & fuaues guffiu palma ruarbor pcera e:(Tipite teretia ufcpad uertice mquo: coma eius uariae circuq? diffi aditur. Ea q ad meridie fpeilat arabia foelix cogndinatur.In teriore paftoref coluc i tabernaculis uita ducetes.Hi pecoribuf armerifqp
dediti tatos habitant capos:q inter hos foeliceq? arabia interiacer: abfcp aqua efb& ut iam diximus deferta.Q_uae ad occatum uergit: arenola e penitus p eam iter qui faciunt queadmodu in mari nautae ardi ligna id neris duces hent.Reliqua pars arabiae uerfus firia fita multifaria agro^s cultoribus mercatoribulcp referta efh Q_ui eor)i q exportant pmns alie di qraraaqud exteros habentur babundefubminiilrat.Q_u3e ad ocea num pars refpicit fupra foelice arabiam pofita:multifqi ac magnis diuifa fluuiis plures llagnates locos paludefqj haud parui abitus facit.Quac tumfluminutu imbriu aquis irrigata maiori ex parte duplici fruduabu dar.N utrit aut is locus elephato^ greges aliaqi uaria ac diueria fpe for maq? aialia.Peco^i infup plerti boum atcp ouium magnas pingueiq? cas hentiu copiofa efhMulta quoque &C diuerfa camelo^i pbet genera tu pi guiutum macilento^:quo^n5nulligi'obuduplicein dorfobenraqua & ditili noiantur.Ho^i carnibus ladeqs uefcuntur incolae. Q^uida feren dis oneribus apti fupra decem frumeti medinas:hoies uero quinqsinle do iacentes uehunt. Anacoli uero lagariq3:qui dromadu funi forma plu rimu uiae coficiunt pfertim p deferta & aquis caretia loca. In bello quoqj duos in certamen fagittarios ferunt dorfo cotrarix inuice lfidentes.Al ter^ a frote aduerfus hoffem alteri cotra ptequentem pugnantes. Et de arabia badenus.Nunc de iniula i oceano uerius meridiem repta & q i ea pter fidem narranturidecj inentois ca paucis funt explicanda. Iam bolus a pueritia eruditus poff patris qui mercator exiitic obitum: & ipc merca turse opam deditip arabiam tranfiens ad aromata emenda cu foais itine ris a latronibus captus prio cu uno excbferuis patior deputatus efh Dei de una cu eo a quibufda xtbiopibus copbenfus ultraqi maritima aethio piam dudus.Hi cum etfent externi i expiationem eius regiois capti fune Mos erat his qui ea loca incolebant aethiopibus a prifeis temporibus ex deoFjt refponfo traditus percp ^pgenies uiginti:annos uero fexcentos: p genies enim triginta periiciturannis:obferuatus duobus hominibus ex piationem facere. Habebant pparatum nauigiolum ad ferendas maris tempeilates aptum. Et quod duo uiri facile potient regere .In id fex me fium uidu:quod fatis eflet ambobus impofito uiros inducentes manda hant:ut fecundum oraculi retponfa nauicula uerfus meridiem dirigerent V enturos efle eos ad infulam foelicem 8C humanos homines: qui beatae uiuerent. Eodem modo & eo^i patriam:fi ipi in infulam falui pueniflent fexcetis anis in pace foelicitateqi futura.Sin uero logitudie maris territi
curfum retro uerteretur:tanq impios acfceleffos oieo^ genti magna^t calamitatum dm pbituros. Aethiopes uero aiunt «dies agere iuxta mare feldosifacraq? facere optatesquofolita fiat expia tio^pfpe^: nauigantiu curfum. Hi poff quattuor menfium nauigationc multis a«fii tepeffatibus ad infula deferuntur figura rotunda lTadio^ ambitu quinq3 milliu: In fulge ap^ppincjuantibus accolce quida obuii Pcapba deducunt. Alii accur rentes mirantur alienigena^ aduentuieos humaniter benigneq? fuicipi unt:q apud fe erat cum illis coicantes.Sunt eius infulge boles corpore ac moribus baud noflrisfimiles.Eodc tamen oes corporis forma.Sed q ma gnitudine quattuor cubitos ercedat:Ho^i offa ueluti nerui quo uelis fle dluntur refledlunturcp. Corpore funt plufq noffra agili ac robuffo. Na fi quid manibus cgepint nemo eripe ex digitis por.pilis carent demptis: capiteifupciliis palpebris ac merito reliqua parte corporis adeo ppclita ut ne parua quidem lanugo appareat . P ulcbri funt decori & corpore c5 pofito. Aurium foramina multo noffris paterniora . Q^uemadmodu SC lingua a nobis differunt.Habet.n.errji lingua priuati quid tum a natura tum ab ingenio datum. Diuifa.n. lingua natura dedit:qfcinditurin infe riori parte:ut ab radice duplex efTe uidentur.Itacp uaria utuntur Ioqla:ut n5 folum uoce bolum loqtur:fed auiu diuerfa^ imitentur catus.C^ uod uero uidetur admirabilius una cum duobus bolbus pfeifle fimulrefpon dendotum difputandolocuntur.Vna.n. lingua parte uni alloquitur re liqua alteri.Pujpt ibi efle integro anno aerem cSilatiquemadmodum poe tilcribit:pi^ifuprapi^.MaIumfupramalum:uuamfupra uitem ficum fupra ficum fenefcere.Efle infup tradunt cdtinuo diem parem nodi.Cir ca meridiem nullam fieri rei alicuius umbram cu fupra uertice fol erifrat* V iuunt autem fecundum cognatSes ac caetusiqui tame qdringentos no excxdant. Habitant in pratis ferente abfq? cultura fpote fua uberes fru <flus terra.Nam infulae uirttis aerifej tempies terram fua fpote frugife rainultraq fatis eff reddit. Nafcuntur apud eos arundines plunmx fe rentes uberem fruiflum albo eruo p fimilem.Hos eolletfos fparguntrq calida:quo ad auflus ouis columba magnitudinem eqt . Ex bis poflmo dum cStritis panem coficiunt dulcedine pilantem. Sunt etia i ea aquale fdtes p magniiex quibus partim aqua? calidas ad ufum balneo^ ad cura dofq3 morbos man:t: partim fuma dulcedine frigidgetq ad ualitudinem coferunt.Eil quoq? omnium do«flrina^i maximeq? aflrologia? apud eos cura utuntur litteris quas babent uiginti & o3o fecundum uirtutem
iignificacH cbara&eres uero fepte:cjua^i qlibet quattuor interptatur mo dis.Longiiiime funt 2ctatis:ut qui annos centu quinquaginta uita agat &i abfq3 aliquo ut plurimu morbo . Si quis febricitat aut corpore seger fuerit mori llatutalege copellut.Non Icribuntplatusut nos:Sedafu piori parte redla linea ad inferiore.Mos ell eis ad certa ufqi aetate uiue re: qua pfe<£ta uaria fibi mortem fpotc coilituunt. Gemina efl apud eos beroadupra qua fi quis iaceat infuaue deducius fdnum moritur.Mulie res mime nubunt:fed oibus funt c5munes.Similim5& filii educantur: comuniqj amore funt oibus. Abducunt fsepius a nutrientibus infantes ne matres filium recognofcant.Q_uo fit ut cu nulla iit apud eos ambitio aut p cipua affe&io cocordes abfqj ulla feditione uiuant: £fle infup aialia ea in ilula magnitudine quide parua:fed natura ac fanguis uirtute admi ra bili. Corpore funt rotundo ac teflitudinibus fimili duabus lineis iuice p medium trafuerfis:in quafjc cuiuflibet extremo fit auris &i oculis uide anr:totidem audiant auribus. V nicis uentre atq? inteifinisiin quae c5me ida contluunt. Pedes circum babenr plures: quibus in utranqj parte am bnlant.Huius beluae fanguis mirabili afferituruirtute.Omneenim cor pus epeifum dum i pirat boc tindlu laguine eueiligio coberet.Similiter & manus caela reliquae q3 corporisidum uita iuppetit:partes refarciutur Si recenti adbuc applicentur uulnere. Q_uifq3 cauus nutrit magnas di uerlae naturae aues:quibus experiuntur quales lilii finr futuri. Impolitis enim iupra aues infantibus C uolantes p aerea imoti no expauefcant edu eunt. Sin nero timore ignauiaq3 deficiunti^piiciuntur: ut neq3 diutius ui <fturi:&: animi exercitio iutiles. Cuiuflibet caetus fenior aliis tanq rex cui parent omnes iperat. Annis centum quiquaginta a&isfe ipfumuitaex lege priuat.Poil eum lenior accipit pricipatu.Mare quo iniula circunda tur lluLluolumiSC quod motus igentes facit.Dulcis ell aquae guflu : Ar Ctus 6i plerae cp flellaerquae nobis apparet mime ab illis cSfpiciunrur. Se ptem uero infulae fimili magnitudine paribus iteruallis eiufde, gentis le gifqiexillunt.Oibuseaincolentibus quis terra fuafpote abunde uidu ierat: tame bis modefle utuntur. Simplices eni cibos appetunt nutrime tum quod fatis eld qrentes carnibus tu afTis tu elixis uefcuntur coquo^; arte uariif cp faporibus codita ut inutilia reiiciunt:deos di eum qui omnia continet lolemcp di reliqua cxleflia colunt.Pifces auefq3 uarii generis ca piunt.Naicuntur etiam f ua f ponte arbores frucliferae oleaqa & uitestex quibus olei uiniqs copiam educunt. Serpentes magnos fedinocuos ifula
;pdudt:quop)i carnes mire dulcedinis edet. Velles parat exlanugie mol li aciplendida ex medio arundinu fumpta:qua maritimis ticfla ollreis ue Himenta purpurea coficiuntunVaria exilluntanimatia:&quia prxter opinionem hau I facile credita. Certu uiuendi ordine feruant:unico cibo dietim corenti.Nam certo die pifces:alio aues:quadoq3 terrellna aialia eduntioleo aliquando (implicicn menfa utuntur.Diuerfis funt exercitus dediti. Qjiidam inuicem minillrant. Alii pifcantur:alii exercent artes: nonnlli circa alias res ufui comodas occupatur. Q^uida exceptis fenibus partitisiuicernoperisferuitiouacant.Infacrisac diebus feilis hymnos in deoFjt & maxime folis laudes canunt: cui fe & infulas dicarunt Mortu os in littore fepeliunt.Cadauer cum mare fluit arena obructes: ut aquae fluxu inundationecp exaggeretur locus.Calamos aiunt ex quibus frudtu decerpunt augeri minui ue ad lunae modum. Fontium aqua dulcis ac fana caliditate feraat nift frigida aqua autuinum Imifceatur.Iambolus & qui cum eo acceflferat cum fepte annis in infula mafiflent tande eie&os fuifle aiunt inuitos tanq malos malifqj alfuetos moribus Igitur praeparata fca pbacibifqj ipoGtisabfcederecoa&i menfibus quattuor ad rege indix arenofa ac uadofa loca mari appulere .Et alter quide tempeflate periir. Iambolus in uilla quandam diuertens ab incolis ad rege in urbem alibro tam plurimum a mari diflatem deducius eft.Cum grxeos diligeret rex plurimiq? eorum dotfrinam faceret: multis illum donauit.Deinde fecure in pfidem primo tum fofpitem in grseciam mifit . Hxcpoffmodu Iam bolus lates mandauit:multacp de india cofcripfit antxa exteris ignota.
EXPLICIT LIBER. TERTI VS. INCIPIT QVARTVS IN QJVO HAEC CONT1NENTVR:
De Aethiopibus jqui funt ultra libram deq3 his qui apud eos antiquitus feruntur.
De auro qui i extremis aegppti effinditur: de qs eius pparatfonis artificio. De his qui maritima loca arabix icolunt atq? ad cceanu fita uerfus india loca uergunt.Vbi deferibatur fingulati rationes:^ quibus legilus utu tur:& qua ob cam multa de eis uarie ferutur rnimecp fides illius p lietur. De prilcis libve rebus : deq; his:qux de gorgone &, ama2onibus & am mone atq3 athlantibus fcnbuntur.
De his:qux de nifa feruntur fabulae tn quibus de titanibus de dionj?fiO SC deorum matre continentur.
OSTEA cj fupcrius de-xg^ptiafixq? fecundum quaq? ^pulcia memoratu dignifrebus fcripfimus:bicliber xtbio pes libros atblatidescSpledetur.Ferutxtbiopespnos bolum oium creatos effe: cuius rei cSiedura ferunt q> non aliunde boies ineaacceffent:fed inipfa geniti merito idi getes omnium confenfu appellentur . Et quidem fimile ueri eft : eos qui fub meridiem babitant primos e terra fuifle bomines genitos: N a folis calore terram qux bumida erat arefaciente :atcp omnibus uita dante de cens fuit locum foli ^ppinquiorem primo natura animatium tuliffe. Affe runt autem deory. apud eos cultum primitus adinuentum.Sacra infuper popas celebritates aliacp quibus diisbonores impenduntur ab eis -fuiffe reperta.Q_ua ex re iploiy in deos pietate religionecp iter omnes uulga ta uidentur xtbiopum facra diis admodum grata effe.Huius rei teffimo nium afferunt antiquillimu fere ac celeberrimum apud graecos poetant: quiinfuailiadeiouem reliquofcp una deos introducit in aetbiopiamtd ad facra:quae eis demore fiebant:tum ad odoiy fuauitatem comigrates. Dicitur ctia xtbiopas fux erga deos pietatis praemium tuliffe: q> nunq ab externis regibus fubafli funt.Semper enim liberi permanfere.Et em cumplures magnis copiis apparatucp aduerfus eos ^pfe&ifint: nullus ta men eoiy imperio potitus eff.Cambifes quippe maximis uiribus aetbio pas aggreffus & exerdtum amifit:& ip(e periculu fubiit uitx.Semitamif 8C c5(ilii magnitudine & rerum geffarum fama excellens:cum xtbiopia itraffet:de(peratione reiyfubito abiceffit.Herculesquocp &Dionjfms uniuerfo peragrato orbe folos aetbiopas etiam asgypto conterminos tu propter eo^i in deos cultumitum quia inexpugnabiles uidebantur inta dos reliquere. Afferunt ifuper xgyptios eorum colonos effe colonia ab ofiride deduifla.Q^uinetiam aegyptum olim non terram firmam babita bilemcpifed mare ab orbis exordio extitiffe.Ea limo poffmodum nili in undatione ex xtbiopia aduedo exaggerata a flumine terra paulatim co tinentem fa&am.Q_uod inoffiis fluis cdfpici licet: Annis enim fingulis noua materia inundatione nili offiis appofita cxdit pelagus ob cumulos terra» fuperindudlx.Ita regio omnis icrementum ab xtbiopia ex terra allata ca»pit:pli imx etiam leges ab xtbiopibus (unt ad xgyptum traf latx colonis maiori feruantibus in (litata. Nam reges deos exiffimare (e pulcbroiy cp prxcipuum (ludium babere:aliacp eiufmodi plura ex xtbio pum difciplina ^pfedla funt.Scatuarum Ifuper magnary ufum ac litterale
formas ab xthiopibus accxperunt.Cum xg^pd litteris utanturpprifs Has cjuidem uulgodifcunt omnes:bas quas facras appellant foli lacer dotes norunt a parentibus eorjt priuatim acceptas. Apud xthiopes bif dem omnes figurif utuntur. Sacerdotefuero apud utrancj nationem euri dem ordinem habent. pure.n.cadecp ad cultum deorum accxdunt utricp.. iimiles ferentes (dolas eiufdemque figurx fceptrjt in aratri formam: quo & utuntur reges.Pilleos etiam ob logos gedant circa finem umbelicum babentes.Serpentibus quos afpidas uocant circum uolutos: Monumen tum infigne eos qui cotra regem infurgere audeant mortiferis moriibus fubefle.Plura alia de illorum antiquitate d icuntur: seg^ptiorumque colo tiiarde quibus fcribere haud opere prxtium uidetur . Sed de xtbiopum litteris quas segyptii facras uocant:ne quid de prifcis rebus ommittatur dicendum.Sunt xg^ptiofj: litterx uariis animantibus extremitatibuf que hominum atque indrumentis:fed prxcipue artificum pfimiles. N o enim fjdlabarum compofitioe aut litteris uerba eorum exprimunrur.fed imaginumformaearumfignificationeufu memoriae hominum tradita. Scribunt quidem accipitrem crocodillum (erpentem hoinis oculum ma nus faciem & extera eiufmdi.Accipiter rem denotat cito fadam: quoni am haec aliarum ferme omnium auis fit uelociffima : tranffertur bxc no tatio addomedicas res.q uelociterfiat. Crocodillus malum figmficat. Oculus iudidx feruator bC totius corporis interptatur cudos . Reliqua rum corporis partium dextera manus digitis paflis libertatem defignat. Sinidra uero compreflis tenacitatem atque au3ritiam . Eodem m5 &C cx terarum corporis partium figura atque indrumenta aliquid certum no tabant. Q_uae memoria hominum longo u(u ac meditatione obferuata euedigioquid ea exprimeret iternofcebant.Aethiopum leges quxda no parum ab reliquarum gentium legibus maxime uero circa regum ele itionem differunt: Nam facerdotes optimos ex fe ipfis feligunt. Q_ue uero ex eis deus more quodam bacchandum circundelatus cxpit hunc regem populus creat.Statimcp flexis genibus quoniam fit diuina proui dentia datus:ut deum honorat. Aflumptus i regem uitam ducit datuta legibus:pmniacp agit iuxta patrios mores:neq3 pmio neqi poena afficies quenqpter traditam a fupioribus legem: Mos ed illis neminem fubdi tumetia damnatum morte punire.Sed quida ex leporibus pferes mor tis fignu ad reum mittitur. Q_uo accepto reus domu abiens fibi morte confidit. Co mutare mortem exilio ueluti mos ed apud grx cos nephas
babetur.Ferunt quenda mido ad fe mortis figno